Osman Yağmurdereli’yi de zamansız ve erken kaybettik.
Hoş insandı. İyi insandı. Güzel insandı. Allah rahmet eylesin. Onu "metastatik kolon kanseri"nden, yani vücudun başka organlarına da yayılmış kalın bağırsak kanserinden kaybettik. Bugün size bu tedavisi güç, ama önlenebilir hastalıkla ilgili bazı bilgileri aktarmak istiyorum. Umarım yararlanırsınız. Özellikle beslenme önerilerini ve kolonoskopik kontrolleri dikkate almanızı istiyorum.
KİMLER RİSK ALTINDA
Kalın bağırsak kanseri sık görülen kanserlerden biridir. Özellikle birinci derecede akrabalarında kalın bağırsak kanseri olanların bu hastalık için daha uyanık olmalarında yarar var. Ayrıca yine birinci derece akrabaları içinde meme, prostat, yumurtalık kanseri hikaye bulunanlarında dikkatli olmaları gerekiyor. Kalın bağırsağında polip bulunanlarında yüksek risk taşıdıkları belirtiliyor.
BELİRTİLERİ NELER
Kalın bağırsak kanseri, çoğu zaman erken belirti vermiyor. Kanser ancak iyice ilerleyip bağırsak boşluğunda tıkanmaya, daralmaya yol açtığı ya da çevre dokulara yayıldığında bazı belirtiler ortaya çıkıyor. O zaman da genellikle iş işten geçmiş oluyor. Dışkıda kan görülmesi, özellikle dışkının şeklinin değişmesi, bağırsak alışkanlıklarının eskisinden farklı hale gelmesi, örneğin durduk yerde ortaya çıkan ishal, kabızlık gibi şikayetler önemli olabiliyor. Bağırsakların yeterince boşalamaması hissi, dışkılama güçlüğü veya ağrılı dışkılama da çok önemli işaretler olarak kabul ediliyor.
Özellikle erkeklerde (kadınlar için de önemlidir) demir eksikliği, kansızlığın mevcudiyetinin kolon kanserini hatırlatması gerekiyor. Diğer taraftan sebebi anlaşılamayan kilo kayıplarının, yorgunluk, halsizlik gibi sorunların ilerleyici bir hale dönüşmesinin de önemsenmesinde fayda var.
TEŞHİSİ NASILDIR
Kalın bağırsak kanserinden korunmanın en etkili yolu endoskopik incelemeler yaptırmaktır. En güvenli endoskopik inceleme yöntemi kolonoskopidir. Bu yöntem, hem mevcut bir tümörü erken tanıyabilme açısından, hem de kansere yol açabilecek polip ve benzeri sorunları anında tedavi edebilme açısından önemlidir. Kolonoskopinin tarama amaçlı olarak yaptırılması gerekiyor. İmkanı olan herkesin 50 yaşı tamamlayınca risk durumlarına, kişisel sağlık hikayelerine, aile öykülerine göre 2-5 yıllık aralıklarla kolonoskopik incelemeden geçmeleri öneriliyor. Kolonoskopinin hazırlığı da uygulaması da eskiye oranla çok daha kolay ve konforlu hale gelmiştir. Bugün kolonoskopiye karar verdiğinizde yarın rahatlıkla yaptırabiliyorsunuz. Yeni kolonoskoplar son derece kolay uygulanıyor, rahatsızlık vermeden sonuç alınıyor. Diğer taraftan aletlerin duyarlılığı da yani teşhis güçleri de mükemmel denecek noktada.
Nasıl korunacaksınız
Kalın bağırsakları kanserinden korunmak için şu noktalara çok dikkat etmek gerekiyor:
Kilo almayacaksınız.,
Sigara içmemeniz şart.
Daha çok domates ve domates ürünü yemek faydalı olabilir.
Düzenli egzersizlerin faydalı olduğu biliniyor.
Kızartmalardan, barbekü edilmiş etlerden, özellikle yanmış etlerden hatta her türlü yanmış yiyeceklerden, yağlı gıdalardan uzak durmanız tavsiye ediliyor.
Bol sebze ve meyve yemek yararlı. Bakliyatın ve tam tahıllarında faydalı olduğu biliniyor. Posadan zengin besinler koruyucu etki gösteriyor.
Selenyumdan, D vitamininden ve doğal antioksidanlardan (örneğin yeşil çaydan, likopenden) faydalanmak da gerekiyor.
Sanal kolonoskopi
Tıptaki bütün bu olumlu gelişmelere rağmen kolonoskopi uygulatmayı istemiyorsanız "sanal kolonoskopi"den de faydalanmanız mümkün. Bu yöntemde tomografi cihazından elde edilen bilgiler, özel yollarla endoskopik görüntülere dönüştürülüyor. Bu şekilde 1 cm’den daha büyük poliplerin tanısı neredeyse klasik kolonoskopi ile benzer doğrulukta konulabiliyor. Bununla birlikte bu yöntem klasik kolonoskopi kadar kesin sonuçlar vermeyebiliyor. Poliplerin çıkarılması veya biyopsi almak gerekiyorsa sanal kolonoskopide bu imkánlar yok. Eğer kolonoskopi olanakları yoksa hiç olmazsa yılda bir iki kez dışkıda kan testi yaptırmak da faydalı olabiliyor. Gizli kan testi olarak bilinen bu yöntem için küçük bir parça dışkı yeterli oluyor.