Kilonuzu iyi yönetin

Kalp-damar hastalıkları; yol açtıkları ciddi sağlık sorunları kalp krizleri, kalp ritim bozuklukları, kalp yetmezliği nedeniyle hayat kalitesini azaltan ve yaşam süresini kısaltan sağlık problemlerinin birinci sırasında yer alırlar.

Bugün için, kalp-damar hastalıklarına yol açtığı bilinen en önemli iki faktör var: Yaşlanmak ve kolesterol sorunu bulunan (yüksek LDL kolesterol, düşük HDL kolesterol ve yüksek trigliserit problemleri) birisi olmak. Sigara kullanmayı üçüncü risk faktörü olarak hemen not alın. Bu faktörlere, erkek olmayı, hipertansiyonlu, şeker hastası biri olmayı da ekleyebilirsiniz. Hareketsiz bir yaşam tarzınızı, fazla stres yükünüzü, uyku sorunlarınızı, kilo probleminizi de bunlara ekleyebilirsiniz.

Yukarıdaki faktörlerden bazılarını değiştirmeniz olanaksızdır. Kalp-damar hastalıklarının erken ve sık görüldüğü bir aileye mensup olmak, erkek cinsiyetle dünyaya gelmek ve yaşlanmak değiştiremeyeceğiniz şeylerdir. Diğer risk faktörlerinin hepsi sizin elinizdedir. Yönetilebilir risklerdir. Kan basıncı yüksekliğini kontrol edebilir, kolesterol sorununuzu çözebilir, kan şekeri yüksekliğini makul seviyede tutabilirsiniz. Sigara adlı zehiri bırakmak, stres yönetimini kavramak, hayatınıza aktivite katmak, öfkeyi hiddeti ve olumsuz duyguları içinizden atmak da elinizdedir.

Ayşegül Yürekli Şengör, bu nedenle yukarıdaki notları iyi değerlendirmeli. Genetik mirası tabii ki önemli ama bu mirasın başına ciddi işler açacağını düşünmemeli. Sağlığını doğru yönetmeye gayret etmeli. Ayşegül Hanım’ın genetik mirası notu çok düşük: 5

Ayşegül Hanım’ın genetik mirası, ona kilolu olma hakkını vermiyor. Eğer, ailenizde kalp-damar hastalıkları sıklığı fazlaysa, kilonuzu daha iyi yönetmeniz gerekiyor. Kilo sorunu; meme, kalınbağırsak ve prostat kan seri gibi bazı kanserleri ve kalp-damar hastalıklarını tetikliyor. Ayşegül Hanım’ın, iyi bir kilo yöneticisi olmayı öğrenmesi şart. Beslenme notunu da kırıyorum: 5

Bunu neden yaptığımı, neleri daha çok yiyip içtiğini okursan.

, daha iyi anlarsınız. Sorun, tatlıların hamur işlerinin açmaların tüketilmesinde değildir. Eğer, bu lezzetli ama biraz sorunlu besinlerin tüketimini abartırsanız, vücudunuza daha fazla kalori, daha az vitamin, mineral ve antioksidan kazandırırsınız.

Ayşegül Hanım’ın, aşırı kahve tüketimi dışında, pek fazla bir içecek yanlışı yok. Sigara kullanmıyor, alkol tüketimi ılımlı. Kahveyi de, günde iki, en fazla üç fincanla sınırlamalı: İnsan vücudu kilo başına 3-5 mg kafeinden fazlasını kaldıramıyor! Bir fincan kahvede, ortalama 75-125 mg kafein bulunuyor. Az kahve tüketerek de, kahvedeki sağlığa yararlı flavanollerden, yani epi-kateşin ve benzerlerinden, yararlanabilirsiniz.

Ayşegül Yürekli Şengör’ün stres yönetimi notu fena değil. Zaman zaman çektiği baş ağrılarının, strese bağlı gerilim tipi baş ağrıları olduğunun kendisi de farkında. Ayşegül Hanım’ın stres yönetimi notu: 7

Biz "spor alışkanlığı" deyimini "aktivite alışkanlığı" olarak değiştirmeyi teklif ediyoruz. Bedeni daha çok haraket ettirmenin yolu, günün her saatinde aktif olmaktan geçiyor. Bunun için yürümek, merdiven çıkmak, evdeki uzaktan kumanda cihazlarını bırakmak gerekiyor. Böyle bir alışkanlığı, haftada 3-4 kez yarım saatlik sıkı yürüyüşlerle destekleyebiliyorsanız, bu işi başarabilirseniz. Ayşegül Hanım’ın aktivite notu orta: 7 Ona sağlığı, huzuru, keyfi bol bir yaşam diliyorum.

OBEZİTE İLE İLİŞKİLİ HASTALIKLAR

Doku, organ veya sistem

Belirtiler ve hastalıklar

Kardiyovasküler (Kalp-damar) sistem

Yüksek tansiyon, koroner kalp hastalığı, konjestif kalp yetmezliği, ayak bileklerinde ödem, varisli damarlar

Solunumla ilgili sorunlar

Kısa aralıklarla nefes alma, uyku apnesi (uykuda nefes durması), pickwickian sendrom, (aşırı şişmanlık nedeniyle solunum güçlüğü ve uyuklama)

Mide-bağırsak sistemi

Hazımsızlık, reflü, safra taşı, karaciğer yağlanması

Kas-iskelet sistemi

Sırt-bel ağrıları, osteoartirit (özellikle dizler ve kalça)

Deri

Varisler, intertrigo (deri kıvrım yerlerinde aşırı terleme, mantar ve kızarmalar)

Endokrin ve metabolik sistem

Glikoz toleranssızlığı, tip-2 şeker hastalığı, dislipidemi, polikistik yumurtalık sendromu, amenore (adetten kesilme), lipodistrofi.

Ayşegül Yürekli Şengör’en not ortalaması: 6

HATIRLATMA

Sağlıklı ve kaliteli bir hayatın ipuçlarını anlattığımız YAŞASIN HAYAT PROGRAMI’nı pazar günü Kanal D’de saat 13.00’te izleyebilirsiniz. Bu haftanın konukları Hakkı Devrim, Türkan Sabancı ve Prof. Dr. Ayşe Altıntaş’la alzheimer hastalığı ve bellek sorunları üzerine konuşacağız.

ŞİŞMANLIKLA SAVAŞIN!

’Kilo vermek’ uğruna girdiğiniz savaşı kazanmak için neler yapmadınız ki? Az yediniz, aç kaldınız, uzun yürüyüşler yapıp yoruldunuz, ağır cerrahi operasyonlara bile razı oldunuz, mucize diyetlerin ise hemen hepsini denediniz. Bütün bunlar tünelin ucundaki ışığı görebilmek için yaptıklarınızdan sadece birkaçı. Aynadaki görüntünüzle barışmak, beğenilmek, giysilerinizin yakıştığını hissetmek sizin de hakkınız. Bu saydıklarımız kilo fazlalığı ve şişmanlık sorununun sadece estetik tarafı. Aynanın bir de öbür yüzü var ve o yüzü pek bir keyifsiz!

Bazı sağlık sorunlarıyla birlikte kilo fazlalığı ve şişmanlık sağlığınızı tehdit edici hale gelir: Hipertansiyon, kalp ve damar hastalıkları, kolesterol ve trigliserit yükseklikleri, tip II diyabet (orta ve ileri yaş şeker hastalığı), sleep apnea (uykuda solunumun durması), osteoartirit (yaşlılığa bağlı eklem romatizması), gastro-özefajiyal reflü hastalığı, ilerlemiş varis gibi sağlık sorunları fazla kiloları vermeniz ve ideal kilonuza inmenizin zorunlu olduğu başlıca hastalıklardır.

GÖBEĞİNİZ SORUNUNUZ OLABİLİR!

Karın çevrenizi bir simit gibi sarmalayan yağ birikimi, yani gövdesel şişmanlık, özellikle kalp ve damarlarınız için son derece önemlidir ve metabolik sendromun erken bir işareti olabilir. Metabolik sendromun; kilo fazlalığı, şişmanlık, hipertansiyon, trigliserit yüksekliği ve kan şekeri artışı gibi belirtileri vardır. Öncelikle kalp ve beyin damarlarınızı tehdit eden çok önemli bir sağlık sorunudur. Karın çevreniz; erkekseniz 102 cm’den, kadınsanız 88 cm’den fazlaysa, metabolik sendromdan kuşkulanmalısınız. Bu bölgedeki yağlar öncelikle kalbi besleyen koroner damarlar için tehlikelidir. Hangi kiloda olursanız olun karın çevresinde biriken yağlar kolaylıkla damarlarınızda dolaşan yağlara dönüşebilmekte, koroner damarları daraltmakta-tıkamakta, kalp krizlerine sebep olmaktadır.

NASIL YAŞIYORSUNUZ?

Ayşegül Yürekli Şengör (40)/images/100/0x0/55ea84e4f018fbb8f88545eb

Yürekli Danışmanlık Genel Müdürü

Şu anki sağlığım tek kelimeyle mükemmel. Canımı sıkan tek ufak sorun besin ve soğuk alerjim. Bir de kilo alıp vermeyle ilgili bir sorunun var. Buna karşılık ailemde kardioyvasküler rahatsızlıklar yaygındı: Kalp hastalığı, kalp krizi ve hipertansiyon. Ayrıca kanserden mustarip olanlar da vardı. Zaten pek azı 80’inden sonra sağlıklı bir yaşam sürebildi.

Maalesefe sık sık kilo alıyorum. Bu yüzden de sık sık diyet yapıyorum. Öğün saatlerim düzenli. Ayrıca ara öğün tüketiyorum ama gereksiz atıştırmalardan kaçınıyorum. Psikolojik durumuma göre daha fazla yemek yiyorum. Süt, yoğurt, meyve ve sebzeyi tabii bu arada hamur işi ve tatlıları da yiyorum. Zeytin ezmeli açmaya, karidesli makarnaya ve zeytinyağlı enginara bayılıyorum. Avokadoya ve porcini mantarına alerjim var. Günde 6-7 fincan kahve içiyorum. Sigara içmiyorum, haftada iki veya üç kadeh alkol kullanıyorum. Düzenli kullandığım bir ilaç veya besin desteği bulunmuyor.

Aslında spor alışkanlığını sürekli hale getiremedim. Arada sırada açıkhavada yürüyorum. Haftada iki gün kapalı alanda yürüyorum. Haftada bir tenis oynuyorum. Stresli mücadelem bence başarılı. Bence pozitif düşüncede, sağlıklı sosyal ilişkilere sahip huzurlu birisiyim. Bunun etkisi olabilir. Stres nedeniyle sadece bazen başağrısı çekiyorum.
Yazarın Tüm Yazıları