Genç kadınların dikkatine PKOS artıyor!

Artık birçok genç kız ve kadında adet dönemleri daha sancılı, şiş, gergin ve sinirli geçiyor. Son yıllarda Polikistik Over Sendromu’nun (PKOS) kilo fazlalığı ve yüksek kan insülin düzeyleri ile ilişkisi anlaşılınca kadınlarda adet düzeni-kilo yönetimi paralelliği daha önemle izlenir hale geldi.

BU HIZLI ARTIŞIN NEDENİ NE?

Bu sorunun yanıtını vermeden önce size bu sendromu biraz tanıtalım: Polikistik Over Sendromu, bir kadın sağlığı sorunudur. Kadınların yumurtalıkları içinde mevcut çok hassas bir dengenin, androjen (erkeklik hormonu) ile östrojen (kadınlık hormonu) arasındaki ilişkinin bozulması, sorunun başlangıç noktasıdır.
Kilo artışı, kadın üreme organındaki bu hassas hormonal dengeyi bozan en önemli etkenlerden biridir. Şişmanlık veya kilo fazlalığı sürecinde yağ hücreleri içinde androjen hormonlar, östrojen hormonuna daha çok çevrilecek, östrojen hormonunun yumurtalık içinde artışı beyindeki hipofiz bezinden salgılanan uyarıcı hormonların (FSH ve LH) miktarlarını değiştirip, genetik bir eğilim halinde önceden mevcut olan PKOS’u tetikleyecektir.
Kısacası şişmanlık ve kilo fazlalığındaki bu hızlı artıştan PKOS da nasibini alacaktır. Bu sağlık sorunuyla son yıllarda çok sık karşılaşmamız, genç kız ve kadınlar arasında şişmanlığın yaygınlaşması sonucudur.

NE TÜR SORUNLARA YOL AÇAR?

PKOS sorunu olan kadınlarda insülin direnci gelişmesi diyabete zemin hazırlar. 40 yaş sonrasında PKOS sorunu olan kadınların yarıya yakını diyabete yakalanır. Bu nedenle kan şekerinin bu hastalarda sık sık izlenmesi zorunludur. Kalp-damar hastalığı sorununa bu kadınlarda çok sık rastlanır. PKOS’lu kadınlarda kolesterol yüksekliğinin oluşması olasılığı daha yüksektir.
PKOS’lu kadınlarda felç riski daha fazladır. Ayrıca ateroskleroz (damar sertliği) daha erken ortaya çıkar, daha hızlı ve ağır seyreder. Rahim kanseri daha sık görülür.  Saç dökülmesi, PKOS’lu kadınların en az tüylenme sorunları kadar önemli bir problemidir.
Polikistik Over Sendromu’nun belirtileri kişiye göre değişebilir. Sendromun başlıca belirtileri ise şunlardır:
- Tüylenme
- Üreme bozukluğu, üreyememe, gebe kalamama
- Kilo fazlalığı veya şişmanlık
- Ciltte siyah lekeler, tekrarlayan sivilceler (akne)
- Kan şekerinde, kan basıncında, kan yağlarında yükselme eğilimi
- Adet düzensizliği
- Kasık ağrıları
- Depresyon ve diğer ruhsal sorunlar

Kesin bir tedavisi yok ama kontrolü mümkün

PKOS menopoza kadar her genç kız ve kadını etkileyebilir. Tedaviden çok kontrol altına alma söz konusu olabilmektedir. Sendromun genetik geçişli olması, şifa olasılığını imkânsız kılar. Genetik tanıda kullanımı kabul edilmiş bir test yoktur.
Hastanın aile hikâyesi dikkate alınmalıdır. Hastaların gebe kalmama, tüylenme, adet düzensizlikleri, hipertansiyon, şişmanlık, şeker hastalığı, kolesterol yüksekliği gibi sorunlarına uygun bir tedavi planı hazırlanmalıdır. En iyi sonucu, deneyimli bir kadın hastalıkları uzmanı ile iç hastalıkları veya endokrinoloji uzmanının birlikte çalışması verecektir.