Epilepsi ilacıyla zayıflanır mı?

Bir gün bir doktor “Size epilepsi -sara- tedavisinde kullanılan bir ilaç vereceğim. Bu ilacın önemli yan etkileri var, mesela böbrek bozukluğu olanlarda ciddi sorunlar yaratabiliyor, görme bozukluğu hatta glokom -göz tansiyonu- sebebi olabiliyor. Dahası bu ilacın metabolik asidoz gibi hayatı tehdit edebilecek çok ama çok ciddi yan etkileri de söz konusu.
Bitmedi, beyin üzerinde de ciddi toksik etkileri olabiliyor. Uyuşukluk, baş dönmesi, uyku hali sık görülüyor. Kullananların çok önemli bir kısmı bitkinlik, konuşma bozukluğu, psikomotor, yavaşlama, görme sorunları, hafıza kaybı, el ayak uyuşmaları, çift görme, şaşılık, konsantrasyon ve dikkat sorunları yaşıyor” dese ve devam etse:
“Bu ilacın önemli yan etkilerinden biri de şiddetli iştah kaybına yol açması. Bu ‘yan etkiden’ istifade ederek, ilacı zayıflamak -kilo vermek- amacıyla da kullanabilirsin!”
Siz “bu ilacı yutayım da kilo vereyim” diye düşünür müsünüz?
Evet, böyle bir ilaç var. Etken madde olarak “topiramat” içeriyor. İlacı üreten firma, Sağlık Bakanlığı’ndan “sara-epilepsi hastalığının tedavisinde kullanılabileceği” endikasyonuyla ruhsat -izin- almış. Nörologlar epilepsi hastalarında, bazen de migren ataklarını önlemede topiramat’ı başarıyla kullanıyorlar. Ama üzülerek belirteyim ki, bazı meslektaşlarımız onu kilo sorunu olanlara kilo verdirmek amacıyla kullanabiliyor!

İLAÇ SUİSTİMALİ...

Oysa, bu tam bir “ilaç suistimali” durumu. Topiramat’ın bu şekilde kullanılabildiği de, yıllardır bilinen bir konu. Her yıl yüzlerce insan bu ilacı istediği eczaneden “reçetesiz” alıp yutuyor, kilo vereceğim derken de maalesef sağlığından oluyor. Ama ne var ki, ne ilacı üreten firmanın, ne Sağlık Bakanlığı yetkililerinin vatandaşa herhangi bir uyarısı söz konusu oluyor.
İsterseniz Google’da bir tarama yapın, felaketin boyutlarını kendi gözlerinizle görün.
Bir tanesi aynen şöyle yazmış:

“Günde 25 mg ile başladım, tam 25 kilo verdim!” Bir başkası da şu notları düşmüş: “Kilo kaybettiriyor, iştahı yok etmede rakipsiz olduğu için de obezite tedavisinde kullanılıyor. Ben kullandım, bazı sorunlar yaşadım ama işe yaradı!”

AMAN DİKKAT!

Değerli okurlar, bir ilacın izin verilen sağlık sorunu dışında başka bir amaçla kullanılması dünyanın her yerinde yasaklanmıştır. Pek çok ilacın kilo kaybına yol açtığını bu işle uğraşan her hekim bilir. Ama hiçbir hekim “yan etkisi kilo kaybı” olan o ilaçlardan obezite veya kilo probleminin tedavisinde yararlanmayı aklının ucundan bile geçirmez, geçirmemeli.
Hiçbir firma, başka bir amaçla ürettiği ilacının kilo probleminin çözümü için kullanılmasına müsaade etmez, etmemeli.

BİR UYARI

Bu yanlışa son verilmeli

Sadece topiramat (topamax) değil, daha pek çok ilacın yan etkisi kilo kaybı yapabiliyor:
Tiroit hormonları, buspiron bu durumun başlıca örnekleri.
Ama bu ilaçları aklı başında hiçbir hekim ve hiçbir hasta yol açabilecekleri ölümcül sağlık sorunları nedeniyle kilo probleminin tedavisi amacıyla kullanmayı akıllarından bile geçirmiyor.
Hepiniz biliyorsunuz, kilo probleminin çözümü için bu güne kadar üretilmiş ve ruhsat verilip kullanılmış ne kadar ilaç varsa, tamamı aradan üç-beş yıl geçmeden zararları nedeniyle takibe alındı, beş-10 gün geçmeden kullanılmaları da satışları da yasaklandı!
Amfetaminler, sibutramin bunların en canlı örnekleri. Ama şimdi, birileri çıkmış son derece sık toksik etki gösterebilen ilaçları, özellikle topiramat’ı kilolu insanları zayıflatmak için kullanmaya kalkıyor.
Birileri bir şekilde sosyal medyada ve internette kilo sorunu olanları bu ilacı kullanmaya teşvik ediyor.
Bu yanlışa, bu suistimale bir an önce son verilmeli. Yoksa daha pek çok insanımızın canı yanacak, sağlığı bozulacak…

İştah kaybı önemli mi?

Her zaman değil ama bazen çok önemli olabiliyor. İştah kaybı çoğunlukla geçici sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkıyor ama bazen kanser gibi önemli hastalıkların işareti de olabiliyor. İştahsızlığın psikolojik sebeplerinin de olabileceğini hatırlatalım. Özellikle kusma ile birlikte olan iştahsızlıkların üzerinde durmak gerekiyor. Üç-beş günden fazla sürdüğünde de doktora müracaat etmekte yarar var. Çocuklarda görülen iştahsızlığa gelince... Bu durumun birçok sebebi olabiliyor. Aslında annelere bakılacak olursa tüm çocuklar iştahsız! Eğer çocuğunuzda kalıcı bir iştahsızlık sorunu olduğunu düşünüyorsanız, bir çocuk hastalıkları uzmanından yardım alabilirsiniz.

SÖZÜN ÖZÜ

Eczacıların yardımı gerekiyor

Kilo verme sorununa yardımcı olabilecek reçeteli ilaçların tamamı biz dahil pek çok ülkede yol açtıkları yan etkiler nedeniyle yasaklanmıştır. Ülkemizde sağlık bakanlığının müsaade edip ruhsatlandırdığı reçeteli hiçbir kilo verme ilacı üretilmemekte, eczanelerde de satılmamaktadır.
Bu amaçla kullanılan reçetesiz ürünlerin bazıları ise diyet ve egzersizlere yardımcı olarak kısmen faydalı olabilmektedir. Bu ürünler konusunda eczacılarınızla konuşmanız gerekmektedir.
Unutmayın! Topiramat (topamax), L-Thyrox’in (Levatiron, Euthynox) ve buspironun kilo vermek amacıyla kullanılması çok tehlikeli sonuçları olduğu bilinen yanlış bir yoldur.

Stresle mücadeleyi nasıl başaracağız?

Aşağıdaki önerilerin işinize yarayabileceğini düşünüyoruz. Denemenizde fayda olabilir.
- Sizi strese sokacağından emin olduğunuz olayların içine mümkün olduğunca girmeyin. Eğer stres kaynağından, herhangi bir durumdan uzak kalamıyorsanız, bu kaynakla ilişkinizi sınırlayın. Oraya temkinli yaklaşın.
- Sizi strese sokan nedenleri belirlemeye ve bu nedenlerin oluşmasını daha işin başında engellemeye çalışın.
- Stres kaynaklarına farklı açılardan, sorunun başka şekilde hallolup olmadığını araştırmaya çalışın.
- Stres kaynaklarına verdiğiniz tepkileri analiz edin. Bu tepkilerin abartılı olup olmadığına dikkat edin.�
- Stresiniz ilişkilerinizden kaynaklanabilir. Bu durumda ya stres üreten bu tür ilişkileri sonlandırın ya da ilişkilerinizi yeniden yapılandırın.
- Sizi strese sokan konuları bazen siz de yaratmış olabilirsiniz.
- Sizi strese sokan kişiyle onu suçlamadan konuşmaya ve karşılıklı olarak anlaşmaya çalışın.