Alzheimer’dan iyi haber

Yeni geliştirilen bir ilacın ilk deney sonuçları, bu yeni molekülün “hastalığın ilerlemesini yavaşlatabileceğini” gösterdi. Uluslararası biliminsanları ve konuştuğum Alzheimer alanında uzmanlaşmış nöroloji uzmanı hocalar da bu yeni haberi biraz temkinli de olsa -temkinli olmalarının sebebini daha sonra yazacağım- “tarihi bir gelişme” olarak yorumladılar. Bu önemli ve yeni gelişmeyi BBC News da “Alzheimer tedavisinde tarihi bir gelişme” başlığıyla duyurdu. Amerika’nın önemli iki ilaç şirketinin, EISAI ve BOIGEN’ın ortaklaşa çalışarak geliştirdikleri, “LECANEMAB” adlı bu yeni molekül özellikle erken teşhisin hemen ardından uygulandığında daha yüz güldürücü sonuçlar veriyor. İstiyorsanız gelin bu güzel haberi biraz daha detaylandıralım.



İYİ BİLGİ
ARAŞTIRMA GÜVEN VERİYOR

ARAŞTIRMAYA konu olan çalışmada, 1800’e yakın gönüllü incelenmiş. 2 haftalık aralıklarla bu ilacın enjekte edildiği hastaların hafızaları ve zekâ kıvraklıkları farklı testlerden geçirilmiş. Araştırma 18 aylık bir süreci kapsamış. Netice bana göre de mükemmel. Araştırmada plasebo (sahte ilaç) verilen diğer deneklere kıyasla Lecanemab enjekte edilen hastalarda “bilişsel gerileme”nin “yüzde 27 oranı”nda yavaşladığı belirlenmiş. Ayrıca beyindeki toksik amiloid proteininin de miktarının azaldığı tespit edilmiş.

İYİ HABER
LECANEMAB BELLEK KAYBINI YAVAŞLATIYOR

BİLİNDİĞİ gibi Alzheimer hastalığının oluşumunda da ilerlemesinde de beyinde biriken toksik bir molekülün önemli bir etkisi var. Bu molekülün adı “BETA AMİLOİD”. Beta amiloid, atipik ve zararlı bir protein. Bu protein Alzheimer’a yakalanan hastaların beyninin bazı bölgelerine adeta kar gibi yağıyor, kâbus gibi çöküyor. Lecanemab isimli bu yeni ilaç ise beyinde biriken bu toksik beta amiloid proteinlerini adeta bir “temizlik işçisi” gibi ortadan kaldırıyor.

PEKİ, SONUÇ NE?
UMUTLANALIM AMA MÜTEREDDİD OLALIM

NETİCE şudur...

BİR: Bu iyi haberin bundan sonra da yeni çalışmalarla desteklenmesi ve aynı sonuçların alınması halinde gerçekten de gerek Alzheimer hastalığı gerekse de bunama araştırmaları bakımından muazzam bir noktaya varabileceğiz.

İKİ: Bu yeni ve umut verici hap için de daha önceki hayal kırıklıklarını yaşamamak için bir ölçüde mütereddid olmaya (!) devam edeceğiz. Mütereddid olma uyarımın nedenini bir sonraki kutu da okuyabilirsiniz.

AKLINIZDA OLSUN
İKİ ŞİRKETİN TARTIŞMALI BİR MOLEKÜLÜ ÖNCE DE VARDI

EISAI ve Boigen bundan 2 yıl kadar evvel bir başka molekül daha geliştirmiş (Aducanumab) ve bu molekülün Alzheimer tedavisinde etkili olduğunu ileri sürerek Amerikan İlaç ve Besin Dairesi’nden (FDA) “acil kullanım onayı” almıştı. Aynı moleküle ise Avrupa Birliği’nin ilaç izin otoritesi henüz “yeterli kanıt olmadığı” gerekçesiyle izin, lisans vermemişti. Gelişmeler Avrupa ilaç otoritesini doğruladı, FDA da verdiği izni bir süre sonra zannediyorum iptal etti. Umalım ki Lecanemab da aynı kaderi paylaşmasın, umutlarımız boşa gitmesin.

OKUR SORULARI
1. PANİK ATAK NEDİR

PANİK ataklar, aniden ortaya çıkan bedensel, ruhsal belirti ve yakınmalarla kendini gösteren, korku, şaşkınlık ve endişenin eşlik ettiği geçici ruhsal travmatik süreçlerdir. Bu nöbetlerin değişmez oyuncusu da derin bir “kaygı hali”dir.



2. PANİK ATAĞIN EN MÜHİM İŞARETİ HANGİSİDİR

PANİK atak nöbetlerinin en net ve vurucu işareti “ölüm korkusu”dur. “Galiba ölmek üzereyim, kalp krizi geçiriyorum, tansiyonum düştü, şoka gireceğim, şimdi bayılacağım, tıkanmaktan öleceğim, nefes almam mümkün olmayacak, inme geçirecek, felç olacağım, beyin kanaması mı geçiriyorum?” gibi düşüncelere sebep olur.

3. EKLEM GÜÇLENDİRMEYE YARDIMCI TAKVİYELER NELER

BİR: Tip 2 kolajen

İKİ: Glukozamin sülfat

ÜÇ: Hyalunorik asit

DÖRT: Omega 3 kapsülleri

BEŞ: Kurkumin (zerdeçal) tabletleri

4. TOKSİNSAVAR TAKVİYELER HANGİLERİ

BİR: N-asetil sistein

İKİ: Alfa lipoik asit

ÜÇ: Selenyum (selenomethionin)

DÖRT: Magnezyum (magnezyum glisinat)

BEŞ: Zerdeçal

ALTI: Devedikeni

YEDİ: Metil kobalamin (B12)

SEKİZ: Metil folat (folik asit)

5. EPİGENETİK NEDİR, NE İŞE YARAR

EPİGENETİK, sahip olduğumuz genlerin aktivitelerinin kontrolüyle ilgilenen muazzam bir alandır. Epigenom, hangi genlerin aktif/faaliyette, hangi genlerin kapalı/suskun olup olmayacağını belirleyen muazzam bir sistem. Epigenoma genlerimizi yöneten bir çeşit “açma/kapama düğmesi” olarak da bakabiliriz.

6. EPİGENETİK BESLENMENİN 6 MÜHİM OYUNCUSU

BİR: Kırmızı üzümün kabuğu (resveratrol) ve çekirdeği (antosiyanin)

İKİ: Yeşil ve siyah çay (kateşinler)

ÜÇ: Ketentohumu (lignanlar)

DÖRT: Turpgiller / lahana, karnabahar, turp, roka, tere (sulforafan)

BEŞ: Kahve (klorojenik asit), farklı flavonlar

ALTI: Zerdeçal (kurkomoidler)