Akıl kurcalayan 10 hipertansiyon sorusu

SORU 1: Tansiyon yaşlandıkça yükselir mi?

İleri yaşlarda yüksek tansiyon problemine daha sık rastlanır. Özellikle 50 yaşından sonra büyük tansiyon yavaş yavaş yükselmeye başlar.
Büyük tansiyon değerindeki artış özellikle 70’li yaşlardan sonra daha da belirgin bir hal alır. Bazı kişilerde, yaşa bağlı izole sistolik hipertansiyon denen ve sadece büyük tansiyonun 140 mmHg üstüne tırmandığı özel bir durumla karşılaşma olasılığı da artar.

SORU 2: Şeker hastalığı hipertansiyona neden olur mu?

Hipertansiyon problemi olanlarda şeker hastalığı, şeker hastalarında da hipertansiyon problemi görülme olasılığı normalden daha yüksektir. Bununla birlikte şeker hastalığı ciddi bir hipertansiyon nedeni değildir.
Ancak şeker hastalığı böbrek yetmezliği ya da ciddi damar sertleşmesi gibi sağlık sorunlarına yol açtığında tansiyonun da yükselmesine neden olabiliyor.
Diğer yandan hipertansiyon ve şekerin beraberliği durumunda her ikisinin de neden olabileceği komplikasyonlara daha sık rastlanıyor.
Unutmayın; sağlıklı bir beslenme programı, düzenli egzersiz ve kilo kontrolü her iki hastalığı da kontrol altına almada etkili yöntemler.

SORU 3: Kortizon kullanmak hipertansiyon problemine yol açar mı?

Eğer uzun bir süre boyunca kortizon kullanmak zorunda kaldıysanız ya da kortizon kullanırken doktorunuzun uyarılarını ciddiye almadıysanız hipertansiyona yakalanma olasılığınız artar. Fakat usulüne uygun dozlarda ve tuz kısıtlaması ile birlikte kortizon kullananlarda bu olasılık azalıyor.

SORU 4: Tansiyonun yükselmesine neden olan ilaçlar var mı?

Evet, bazı ilaçlar tansiyon fırlamalarına neden olabilir. Özellikle hipertansiyon hastalarının bu ilaçlara karşı dikkatli olmasını öneriyorum.
Soğuk algınlığı tedavisinde kullanılan ilaçların bazıları, kortizon içeren ilaçlar, bazı ağrı kesiciler, depresyon ilaçlarının bir kısmı, burun açıcı spreyler, aktif maddesi sibutramin olan iştah kesici zayıflama hapları gibi bazı ilaçların hipertansiyona yol açabildiği biliniyor.
Şifa niyetine içtiğiniz bitkiler de bazen hipertansiyon nedeni olabiliyor. Örneğin efedra içeren “şifalı bitkiler” ve zayıflama ilaçlarının içine yasa dışı olarak yerleştirilen bazı maddeler tansiyonu ciddi biçimde artırabiliyor.

SORU 5: Uykusuzluk hipertansiyona neden olur mu?

Mayıs 2006’da Hipertansiyon Tıp Dergisi’nin yayınladığı bir rapora göre, uzun süreli uykusuzluk hipertansiyon riskini artırıyor. Yaşları 32 ile 86 arasında olan 4810 katılımcı ile yapılan çalışmada, yaşları 32 ile 59 arasında olan ve günde 6 saatten az uyuyan katılımcılardaki yüksek tansiyon riskinin, 6 saatten fazla uyuyanlara göre 2 kat fazla olduğu görüldü.
Yeterince uyumamak ve tansiyon arasındaki bu ilişkinin 59 yaşından daha yaşlı katılımcılarda çok da belirgin olmadığı gözlendi.
Yeterli olmayan uykunun, uyku bozukluğu olmayan bireylerde de kan basıncını etkileyip etkilemediği net değildir.
Bu çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılara göre, günde 6 saatten az uyuyan kişilerde tansiyon riski ve bu durumun zaman içinde kronik bir hipertansiyon problemine dönüşme olasılığı artıyor.
Az uykunun yüksek kan basıncı üzerine etkisini anlamak için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor ama bu çalışmaya göre 60 yaşından genç kişilerde uyku miktarı yüksek kan basıncını önlemede önemli bir rol oynayabilir.

SORU 6: Hangisi daha tehlikeli? Büyük tansiyon mu küçük tansiyon mu?

Doktorlar, yıllardır küçük tansiyonun yüksek olmasının daha önemli olduğunu düşündüler.
Yani, sürekli yüksek olan küçük tansiyonun bazı doku hasarlarına yol açma riskinin daha büyük olduğu teorisi geçerliydi. Fakat bu teori son yıllarda tekrar gözden geçirildi. Artık büyük tansiyonun yüksek olmasının en az küçük kadar önemli olduğu biliniyor.
Hatta 50 yaşından büyük olanlarda büyük tansiyonun daha önemli bir risk faktörü olabileceği düşünülüyor. Küçük tansiyonunuzun 9’dan düşük, büyük tansiyonunuzun 14’ten yüksek olması, izole sistolik hipertansiyon problemini yaratabilir.

SORU 7: En iyi tansiyon ilacı hangisidir?

En iyi ilacı değil, size en uygun ilacı kullanmak daha akılcı bir yaklaşımdır.
Her ilaç herkese uymaz. Başka birinde çok başarılı olan bir ilaçtan siz faydalanamayabilir, daha da kötüsü ciddi sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
Kullanacağınız ilaca, dozuna, kullanım şekline doktorunuz karar vermelidir.
Doktorunuz bu kararı verirken sağlığınızdaki diğer problemleri, kullandığınız diğer ilaçları da göz önünde bulunduracaktır.

SORU 8: Hipertansiyonu düşüren besin desteği var mı?

Sarımsak özlerinin kan basıncını ayarlamada etkili olabileceği ileri sürülse de sorunu sarımsakla çözmeye çalışmanızı kesinlikle önermem!
İlaç kullanmanız gerekiyorsa yan etkileri en az ilacı doktorunuz belirlemeli. Mesela ginseng takviyelerinin bazı kişilerde kan basıncını yükselttiği biliniyor!

SORU 9: Seks kan basıncını yükseltir mi?

Seks yaparken başlangıçta kısa süre için kan basıncının yükselmesi mümkün, fakat tansiyonu ilaçlarla ya da diyetle denetim altında olan bir hipertansiyon hastasının bu konuda bir sağlık riski yok.
Ayrıca kan basıncı tansiyon ilacı ile dengelenmiş hipertansiyon hastası ereksiyon problemi yaşıyorsa Viagra ya da Cialis gibi ilaçlardan da faydalanabilir.

SORU 10: Tansiyon sarımsakla düşer mi? 

Hipertansiyon tedavisinin nasıl olacağına sadece doktorlar yanıt verebilir.
İlaç gerekli mi değil mi, başka bir önlem gerekli mi kararını doktorunuza bırakmalısınız.
Sarımsağın lezzetli bir besin olduğunu ama bir tansiyon ilacı olmadığını da unutmamalısınız.