Ağız içindeki yaralar sık tekrarladığında can sıkıcı bir sorun haline gelir. Yanaklar ve dudağın iç kısmı, damak, dil, diş eti veya yutak bölgesinde ortaya çıkan solgun sarı renkli, kırmızı bir hale ile çevrili yaralara “aft” deniyor. Bunlar bazen çok büyük ve çok ağrılı olabiliyor.
Uzmanlar tekrarlayan aftların yalnızca stresler, yiyecekler ya da sistemik hastalıklardan değil, kullandığınız macunlarla da ilişkili olabileceğini söylüyor. Diş hekimim böyle bir uyarıda bulununca ben de şaşırdım. Bu sorunla çok seyrek karşılaşırım ama kullandığınız diş macunun bile bu problemi tetikleyebileceğini öğrenmeniz sizin için de önemli olabilir diye düşündüm. Diş macunlarına temizleyici özelliğini arttırmak amacıyla eklenen “sodyum lauryl sülfat” maddesi bazı insanlarda ağız içinde hücreleri tahriş edip yaralara sebep olabilen bir kimyasal haline gelebiliyor. Ama böyle bir durum söz konusu olsa bile ağız sağlığının vazgeçilmez yardımcısı diş macununuzdan sakın vazgeçmeyin! Sık sık aft çıkarıyorsanız daha az oranda sodyum lauryl sülfat içeren macunlar da varmış, onları kullanabilirsiniz.
DİĞER NEDENLER
Ağız içi aftlarının başka nedenlerini de sırası gelmişken tekrar edelim: Stres önemli nedenlerden biri olarak ilk sıralardaki yerini koruyor. Diş, yanak, dudak bölgesindeki travmalar -hatta ufak vuruklar, ısırmalar-, sert fırçalar bile aftın tekrarına yol açabiliyor. Bazı yiyeceklerin de etkili olabileceği, özellikle sirke, turşu, tuzlu ve baharatlı çerezlerin tahrik edici olabilecekleri belirtiliyor. Sigara ve puro içenlerde de aft daha sık görülüyor. B12 ve demir eksikliği de önemli nedenler. Aftlar bazen Behçet hastalığı gibi önemli sistemik bir hastalığın işareti de olabiliyor. Yani aft deyip geçmemek lazım. Özellikle tekrarlayıcı olduğunda nedenini araştırmakta fayda var.
NE YAPMALI?
Aftların bugün de etkili bir tedavisi hâlâ yok. Antiseptik gargaralar ve aft üzerinde uygulanan bazı pomatlar faydalı olabiliyor. Afta iyi gelebilecek bir gargarayı yarım bardak suya bir çay kaşığı tuz ilavesiyle evinizde siz de hazırlayabilirsiniz. Benim tavsiyem şu: Eğer bu sorunla sık karşılaşan biriyseniz öncelikle bir diş hekimiyle konuşmalı, diş macununuzdan fırçanıza, ağız içi hijyeninizden ağız sağlığınıza kadar her şeyi dikkatle inceletmelisiniz.
Retrograd ejakülasyon nedir?
Bazı sağlık sorunu olan erkeklerde orgazm sırasında meni dışarı boşalacağı yerde idrar torbasına girebilir, buna geriye doğru boşalma (retrograd ejakülasyon) denir. Bu hastalarda sperm elde edilmek istendiğinde orgazm sonrası ilk idrar kullanılır. Birçok hastalık bu duruma sebep olabilir: Mesane, prostat ve idrar yollarında ameliyat yapılmışsa, şeker hastalığında, multiple skleroz’da, omurilik yaralanmalarında, ayrıca büyümüş prostat tedavisinde kullanılan terazosin, tamsulosin gibi ilaçlarda geriye, idrar kesesinin içine ejakülasyon gerçekleşebilir. Bu durumun teşhis ve tedavisi için bir üroloji uzmanının değerlendirmesi gerekmektedir. DR. ERHAN CANKAT
Bazı oyuncaklar çocuklarınızı zehirleyebilir
Bebek ve çocukların büyüyüp gelişmelerinde oyuncakların ayrı bir yeri var. Hepimizin anıları arabalar, bebekler ve evcilik oynadığımız objelerle dolu. Ne yazık ki kirlenmeden onlar da paylarını aldılar. Özellikle Uzak Doğu ve Uzak Asya’da üretilen bazı oyuncakların markalı olanlarında bile sağlığa son derece zararlı kimyasalların kullanıldığı anlaşılıyor. Fitalat içeren, dioxin isimli kanserojeni açığa çıkaran oyuncaklar, içinde hangi plastik ve polimer yapısındaki kimyasalların kullanıldığı bilinmeyen objeler kontrolsüz olarak ithal edilip satılıyor. Bu oyuncakların bazılarında ölümcül sonuçları olabilen kurşunun bile bulunabildiği anlaşılıyor. Bu plastik oyuncakların bazılarında solunum yolu alerjileri, astım hatta ani solunum durmalarına yol açabilen kimyasallar, yutulduğunda bağırsaklara zarar verebilen karışımlar olduğu anlaşılıyor. Pek çok ülkede yasaklanmış olan bu oyuncakların ambalajlanmalarında kullanılan kimyasallar da zehirli maddeler taşıyabiliyor. Kısacası dikkat edilmezse evinize oyuncak değil zehir sokabiliyor, sağlık düşmanı bazı maddeleri paranızla satın alabiliyorsunuz. Oyuncak alırken dikkatli olmanızda fayda var.