Bir miktar 'sınav stresi' alalım lütfen

Çocuklar sınav stresi ile nasıl başa çıkacak?

Stres, vücudumuzda ve zihnimizde belirgin değişiklikler yaratan bir uyarandır. Kalbimiz daha hızlı çarpar, dolaşımımız ve nefes almamız hızlanır, dikkatimiz stres kaynağına odaklanır. Stres ile beraber ortaya çıkan kaygı, bireye bazı şeyleri değiştirmesi gerektiğini, o andaki durumun rahatsız edici olduğunu işaret eder. Bu nedenle, kontrol edilebilir olduğu sürece, bireyin çalışma motivasyonunu arttırır.

Peki, stres zararlı mı?

Yararlı. Ancak kaygı, uyarandan bağımsız hale gelmeye, kontrol edilememeye, kişi strese bağlı uyarılmayı kontrol edememeye başladığı zaman zararlı hale gelmeye başlar. Bu seviyede kaygı, bireyin dikkatini dağıtır; herhangi bir olumsuzlukta en kötü sonucu beklemesine, kendine olan güveninin azalmasına neden olur. Bu durum ortaya çıktığı zaman, yukarıda belirtilenin tam tersi bir etki ile bireyin motivasyonu düşer.

Anne-babalar ne yapmalı?

- Çocukların stres yönetimini kolaylaştırmak biraz da ailenin elinde. Aileler yorumlarında yapıcı olmalı.
- Felaketleştirmeden kaçınılmalı. Herhangi bir deneme sınavında alınan olumsuz bir sonuç, bir derste yaşanan sorun ve hatta TEOG sonucunun başarısız olması çocuğun bütün geleceğinin mahvolacağı anlamına gelmez.
- Genelleme yapılmamalı. Başarısız bir sonuç, kişinin genel olarak yetersiz ve başarısız olduğu anlamına gelmez. Olaylar tek tek değerlendirilmeli ve olumsuz durumlar öğrenme fırsatı olarak kullanılmalıdır.
- Olumsuzlara odaklanılmamalı. Sadece başarısız sonuçlar veya güçlükler göz önüne alınmamalı.
- Çocukları olumlu ve aktif başa çıkma yöntemlerine yöneltmek için, sorun çözme becerilerini geliştirmek, duygularını ifade etmesini sağlamak, plan yapmasına ve planlarını gözden geçirmelerine yardımcı olmak gerekir. Gerçekçi olmayan planlar, olumsuz sonuçlanarak ümitsizliğe neden olabilir.
- Çocuklara verilecek en faydalı desteklerden birisi de, onun çok da sık olmayan boş zamanlarında gerçekten iyi vakit geçirmesine yardımcı olmaktır.
- Çocuklara belli bir miktar kaygı yaşamasının normal olduğunu söylenebilir. Ancak, çocuk kaygısını kontrol edemez hale gelmişse ve kaygı performans düşüklüğüne, uyku/iştah sorunlarına, benlik saygısında düşüklüğe veya boş zamanlarını bile iyi ve rahat geçirememesine neden oluyorsa, bu durumda bir uzmandan destek alınması gerekir.