Viskinin dünyasına seyahat

O akşam hem İskoç, hem Amerikan viskilerini yemek öncesinde değerlendirdik. Her biri için ayrı tatlar, ayrı zamanlar, ayrı seremoniler olduğundan bahsettik.

Ben de bu yazımda sizlere viskinin ana kategorilerini aktarmak istedim. İlk olarak temel kategori olan Scotch, Amerikan viskileri dışına çıkmayacağımı baştan söyleyeyim. Bunlar dışında İrlanda, Kanada, Japon viskileri gibi ülkemizde çok tüketilmeyen viskiler de var.

İskoç viskisi:

Single malt viskiler:

Örnek markalar: The Macallan, Highland Park,  Aberfeldy, Glenmorangie, Bowmore, Glenfiddich

Sınırlı sayıda küçük damıtım evlerinde, %100 maltlanmış arpadan üretilen, üretildikleri coğrafyanın ve üreticinin özelliklerini taşıyan soylu viskiler. En az 3 yıl, genelde 10 yılın üzerinde meşe fıçılarda şişelenme öncesi olgunlaştırılırlar. Etikette bu süre yazar. Kullanılan fıçılar ise daha önce içinde Amerikan viskisi veya sherry şarabı için kullanılmış fıçılardır.

Tüketim biçimi: Viskiden anlayan, keyif alan dostlarla veya bencil olup tek başınıza, buzsuz. Özellikle kalitenin miktarın önünde olduğu durumlarda. Benim favorim yazın ve baharda The Macallan 12 yıllık, kışın ve havam yerinde değilse Highland Park  12 yıllık veya Laphroig 10 yıllık.

Blended viskiler:

Örnek markalar: The Famous Grouse, Dewars, Johnnie Walker, J&B,

Single malt viskiler ile sanayi tipi üretilen grain viskilerin harmanlanması ile üretilir. Bu viskinin tadını biçimlendiren master blender, yani baş harmancıdır. En az 3 yıl, genelde 5 yıl civarında meşe fıçılarda şişelenme öncesi olgunlaştırılırlar. Kullanılan fıçılar ise daha önce içinde Amerikan viskisi veya sherry şarabı için kullanılmış fıçılardır.

Tüketim biçimi: Arkadaşlarla partilerken, miktarın kalitenin önünde olduğu durumlarda, buzlu, kolalı, nasıl isterseniz. Benim favorim The Famouse Grouse.

Delux viskiler:

Örnek markalar: Chivas Regal 12 years, Dewar’s 12 years, Johnnie Walker Black label,

Blended viskinin daha özenilerek üretimi, single malt miktarı daha fazla, fıçıda daha uzun süre beklemiş viskiler. En az 3 yıl, genelde 10 yılın üzerinde meşe fıçılarda şişelenme öncesi olgunlaştırılırlar. Etikette bu süre genelde yazar.

Tüketim biçimi:

Dostlarla keyif yaparken, tadın önemli olduğu durumlarda. Buzlu, buzsuz, ama kaliteli sudan yapılmış buz ile. Lütfen kola ile karıştırmayın. Benim favorim Dewar’s 12 yıllık.

Amerikan viskileri

Tennessee viski:

Örnek viskiler: Jack Daniel’s, Gentleman Jack

%50’si mısır, geri kalanı diğer hububatlardan yapılan, en az iki sene hiç kullanılmamış fıçıda olgunlaştırılan, Scotch viskilere göre daha tatlımsı,  meşemsi ve koyu renkli viskilerdir. Bu viskiler kömürde filtre edilir ve bu süreçte tatlarına yumuşaklık kazandırır. Lezzette devamlılığı sağlamak için sour mash diye anılan, bir önceki damıtımdan bir parça ham maddenin bir sonraki partide kullanılması yöntemi uygulanır.

Tüketim biçimi:

Buzla, kolayla, partilerken içilebilecek viskilerdir. Benim favorim Gentleman Jack.

Bourbon viski:

Örnek markalar: Jim Beam, Woodford

%50’si mısır, geri kalanı diğer hububatlardan yapılan, en az iki sene hiç kullanılmamış fıçıda olgunlaştırılan, Scotch viskilere göre daha tatlımsı,  meşemsi ve koyu renkli viskilerdir. Tatları Tennessee viskilere göre biraz daha kabadır. Bunun nedeni kömürde filtre edilmemeleridir. Lezzette devamlılığı sağlamak için sour mash diye anılan, bir önceki damıtımdan bir parça ham maddenin bir sonraki partide kullanılması yöntemi uygulanır.

Tüketim biçimi:

Buzla, kolayla, partilerken içilebilecek viskilerdir.

Small bach Amerikan viskileri:

Örnek markalar: Jack Daniel’s Single Barrel,

Diğer Amerikan viskileri gibi üretilen, ancak üretim süresince seçilmiş özel fıçıların harmanlanmadan, her şişede şişelendiği fıçının numarası bulunan özel viskiler. Genelde alkol miktarı da diğerlerine göre daha yüksektir. Bir anlamda, Amerikalıların single malt viski karşılığıdır.

Tüketim biçimi:

Yemekten sonra güzel bir puro ile veya güzel bir manzaraya karşı. Özellikle kalitenin miktarın önünde olduğu durumlarda. Buzlu veya hiç bir şeysiz. Ama kola ile değil.

İşte kısaca en popüler viskiler arasındaki farklar bunlar. Bazıları daha spor, bazıları daha karmaşık. Her birinin ayrı bir anı, ağızda dinamiği ve tarzı var. Parfüm gibi.

Gerçi bitirmeden Kıbrıs seyahatlerimde yaşadığım bir deneyimden de söz etmeden bitiremeyeceğim. Kıbrıs’ta kebap ile beraber viski içiliyor. Çok da yakışıyor.

Kebabın baharatlı veya yağlı tadı ile damakta çok da güzel kapışıyor viski. Denemenizi tavsiye ederim.