Yaşlanan otonun vergisi artsın ’çevreci’ olan az ödeme yapsın

TOYOTASA Genel Müdürü İbrahim Orhon, 20 yıldan daha yaşlı otomobillerin de yeni teknolojiyle üretilen çevreci araçlarla değiştirilmesi için gereken düzenlemelerin yapılmasını istedi. Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) üyesi de olan İbrahim Orhon, sektörde ertelenen talebin canlandırılması için dernek olarak hükümete bu konuda öneriler götürdüklerini vurguladı. İbrahim Orhon, vergi düzenlemesindeki mantığın da yanlış olduğunu ve yeniden düzenlenmesi gerektiğini belirterek, "İleri ülkelerde aracın yaşı ilerledikçe vergisi artar, çevreye ne kadar az zarar verirse vergisi de o kadar düşer. Bizde ise tam tersi" dedi. Toyotasa Genel Müdürü İbrahim Orhon ile çevre ve otomobil ilişkisini, vergilendirmenin yanı sıra Toyotasa’nın hedeflerini konuştuk.

2007 yılı, otomotiv sektörü açısından nasıl bir yıldı?

- 2004’ten beri pazarımız geçmiş yıllara göre daha yüksek seviyede ve daha istikrarlı. 2001 kriz yılıydı ama otomotivin en düşük yılı 2002 oldu. Pazar yüzde 80 daraldı. 2005, otomobil açısından iyi bir yıldı. Sadece otomobil pazarı olarak baktığımızda 2004’ten itibaren pazarda bir daralma var. Esas büyük gerileme 2006 ortasında başladı ve pazar yüzde 30’lara varan oranda düştü. Burada siyasi ve ekonomik belirsizlikler çok etkili oldu.

Sektörde talebin süreklilik kazanması için neler yapılması gerekiyor?

- Öncelikle ekonomik ve siyasi istikrar sağlanmalı. Tüketicilere sunulan uzun vadeli borçlanma, kredi imkanları ve faiz oranları tüketicinin satın alma kararını teşvik edecek boyuta getirilmeli. Vergilendirme sisteminde reform yapılmalı. Henüz Türkiye’de yakıt türlerine göre ayrım yapılmıyor, benzinli, dizel, hibrid tüm yakıt tipleri aynı vergi kriterinde değerlendiriliyor. Karbondioksit (CO2) emisyonlarına göre uygulanacak yeni vergilendirme sistemleri adapte edilerek, çevreye duyarlı araçlara özel teşvikler uygulanmalı.

YAŞLANDIKÇA VERGİSİ ARTMALI

Ertelenen talebi canlandırmak için Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD) olarak hükümete öneriler götürüyor musunuz?

- Yeni hükümete bir önerimiz oldu. Eski hükümetlere de sunmuştuk. Hem ertelenen talebi bir parça tetiklemek, hem de çevreye zarar veren eski araç kirliliğini azaltabilmek için, 20 yıldan eski otomobillerin yeni teknolojiyle üretilmiş daha çevreci araçlarla değiştirilmesi için bir teşvik sistemi oluşturulmasını istedik. Olumlu görüşler geldi ama sonuca ulaşmadık.

Vergilendirme konusunda öneriniz ne?

- Devlet vergi geliri kaybına uğramadığına emin olmalı. Motorlu taşıtlar vergileri veya otomotivde alınan Özel Tüketim Vergisi’nin mantığında motor hacmi ve yaş var. Çevre ya da yakıt tüketimi yok. Araçlar yaşlandıkça çevreye daha zararlı oluyor. İleri ülkelerde aracın yaşı ilerledikçe vergisi artar, çevreye ne kadar az zarar verirse vergisi de o kadar düşer. Bizde ise tam tersi. Hibrid otomobiller bugün bazı ülkelerde teşvik ediliyor. Karbondioksit (CO2) emisyonlarına göre uygulanacak yeni vergilendirme sistemlerinin adapte edilmesi ve çevreye duyarlı araçlara özel teşvikler uygulanması atılması gereken önemli adımlardan.

2008, geçen yıldan daha iyi bir olacak

2008 yılı nasıl geçiyor, beklentileriniz nedir?

- Ertelenen talebin biraz geri gelmesini bekliyoruz. Pazar yüzde 10-15 büyüyebilir. Ama ekonomide hálá belirsizlikler devam ediyor. Dışarıdan gelecek dövize bağımlılığımız sürüyor. Dünya ekonomisinin nereye gittiği konusunda kimsenin tam fikri yok. Önemli olan bunların belirsizlik ve beklenti yaratması. 2008 için yapılan makroekonomik öngörüler olumlu bir tablo çiziyor. 2008’in 2006 ve 2007’den biraz daha iyi olacağı bekleniyor.

2007’yi 4’üncü tamamladık

2007’yi nasıl tamamladınız?

- 2007’de Toyotasa olarak 29 bin 585 otomobil ve 2073 hafif ticari olmak üzere toplam 31 bin 658 araç satışına ulaştık. 2006’da yüzde 8 payı ile 5’inci sırada yer alırken, 2007’yi yüzde 8.3 ile 4’üncü konumda bitirdik.

2008’de Yaris’e yoğunlaşıyoruz

Bu yılki satış stratejinizde hangi segmentleri hedefliyorsunuz, önceliğiniz ne olacak?

- 2008’de ’yeni ürün, yeni satış konsepti ve müşteri memnuniyeti’ öncelikli olmak üzere satış ve B segmentine odaklanıyoruz. Türkiye’de en çok satış yapılan segment C. Ancak, B segmenti de son yıllarda pazarda önemli bir paya sahip ve C segmenti ile birlikte pazarın yüzde 80’ini oluşturuyor. Bu yıl B segmentindeki aracımız Yaris’e yoğunlaşıyoruz. C segmentinde Corolla ve Auris ile zaten oldukça başarılı.

Yeni modeller çevreci teknolojiyle donatılıyor

Çevreci yenilikleriniz sürecek mi?

- Toyota, hibrid sistem ile beraber çalışan alternatif yakıt türleri ve yakıt tüketimini düşüren teknolojiler üzerine de çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. ’Sıfır emisyon’ hedefi doğrultusunda çevreci otomobil çalışmaları devam ettiriliyor. Hibrid modellerin dışında diğer modellerin de şanzıman ve motor verimliliklerin arttırılması yönünde çalışmalar yapılıyor. Ürün gamında yer alan modeller, önceki versiyonuna göre yakıt tüketimini düşüren yeni teknolojiler ile donatılıyor.

Küçükler doğru sürücü olmayı öğrensin istedik

’Trafikte Saygı’ gibi sosyal sorumluluk projelerinizde amacınıza ulaşabildiniz mi?

- ’İnsana Saygı, Trafikte Saygı’ projemize 2006 yılında başlamıştık. Trafikte saygı konusunda geleceğin sürücüleri olan öğrencilerimizi bilinçlendirmek istedik. Bunun için çocuklara trafik kurallarını öğreten keyifli bir bilgisayar oyunu hazırlattık. Devamında bazı okullara bilgisayar bağışladık. Şimdi de bu oyunu Toyota Plaza’larımızda müşterilerimizle paylaşıyoruz. Büyüklerin alışkanlıklarını değiştirmek daha zor, küçükler hiç olmazsa doğru sürücü olmayı öğrensin istedik.

İBRAHİM ORHON

Toyotasa Genel Müdürü İbrahim Orhon, 1954, İstanbul doğumlu. Boğaziçi Üniversitesi İş İdaresi mezunu. Profesyonel iş hayatına Shell’de başladı. 1986’da Shell İngiltere’ye tayin oldu, 1990’da Türkiye’ye dönerek Toyotasa projesine katıldı. Toyotasa’nın kuruluşunda satış, satış sonrası yöneticisi olarak görev yaptı. Toyotasa’dan sonra sırasıyla Temsa’da Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı, Türk-Pirelli’de Ticaret Direktörlüğü ve Digitürk’te Grup Direktörlüğü görevlerini yürüttü. Toyotasa’nın Yönetim Kurulu Başkanlığı’nın yanı sıra, Sabancı Grubu’nun otomotiv sektöründe yer alan diğer şirketleri Temsa ve Akkardansa yönetim kurullarında görev aldı. 2004 yılında Toyotasa Genel Müdürlüğü’ne getirildi.