Türk battaniyesi dünyayı sarıyor pazar 350 milyon dolara koşuyor

Yıllık 25 milyon adetlik üretim yapan Türk battaniye sektörünün büyüklüğü ise 350 milyon dolara ulaşmış durumda.

TÜRKİYE’deki battaniye üretiminin yüzde 98’ini gerçekleştiren Uşak’ta, yılda 16-18 milyon adet pamuklu dokuma battaniye, değişik illerde de yaklaşık 7 milyon adet peluş görünümlü baskı battaniye üretiliyor. Toplam 25 milyon adet üretim, 350 milyon dolarlık bir pazar büyüklüğüne ulaşan Türk battaniye sektörünün ürünleri, dünyanın 55 ülkesinde satılıyor. Avrupalı tüketiciler genellikle televizyon karşısında örtünmek için Türk battaniyesini tercih ediyor. Hem düğünde, hem cenazede geleneksel olarak battaniyeye sarılan Güney Afrika yerlilerinin ihtiyacının büyük bölümü de Türkiye’den gelen hammaddeler kullanılarak, Türk üreticiler tarafından üretilen ürünlerle karşılanıyor.

Battaniye üretiminin merkezi haline gelen Uşak’ta 21 yıldır battaniye üreten Sesli Tekstil, üretiminin yüzde 60’ını, 55 ülkeye ihraç ediyor. Yıllık cirosu 50 milyon doları aşan Sesli Grup, bugün Avrupa’nın en büyük battaniye fabrikasına sahip. Türkiye’nin en büyük, dünyanın 5 büyük üreticisinden biri. Dünyanın en büyük Target, Wal-Mart gibi mağaza zincirlerine onların markasıyla battaniye üretiyor. Sesli Battaniyeleri’nin kurucusu ve Genel Müdürü Hazim Sesli ile Türk battaniye sektörünü ve Sesli’nin yeni yatırım planlarını konuştuk.

Battaniye sektörünün bugünkü büyüklüğü nedir?

- Türkiye’de şu anda Uluslararası Battaniyeciler Birliği’ne kayıtlı 58 battaniye üreticisi var. 20 kadar da kayıtlı olmayan üretici var. Şu anda battaniye üretiminin yüzde 98’i Uşak’ta yapılıyor. Uşak’ta ayda 1.5 milyon adet, yılda 16-18 milyon adet üretim söz konusu. Bunun da yüzde 90’ı ihraç ediliyor. Yüzde 10’u iç pazarda satılıyor. Dokuma battaniye pazarı 125-150 milyon dolar civarında. 7 milyon adet de baskı battaniye üretiliyor. Böylece toplam üretim 25 milyon adet, pazar da 350 milyon dolara ulaşıyor. Normal pamuklu battaniyeler ince dokuma olanlar, baskı battaniye ise peluş gibi olan yumuşak battaniyeler.

Aileniz iplik işindeymiş, sizin battaniye üretimine girişiniz nasıl oldu?

- 1967’de ailem Nevşehir’den Uşak’a göç etmiş. Sanayi hayatımızın başlangıcı Uşak. Dedemler Nevşehir’den Uşak’a halı ipliği satıyormuş. Birgün sıkıntıya giren bir sanayici, alacaklarımıza karşılık fabrikayı bize vermiş. 1983’te Turgut Özal’ın dünyaya açılımı teşvik ettiği dönemde lisedeydim. Ailemle Avrupa’dan makineler aldık. Battaniye makineleri de almıştık. Askere gidip geldim o makineler çalıştırılmıyordu. Biraz kalabalık bir aileydik. İş hayatında kaybolmak istemedim. Atıl duran bir battaniye tesisi vardı. Onu alıp çalıştırmak istediğimi aileme söyledim. Babam şirket sermayesi verdi ve üretime başladık.

AVRUPA’NIN EN BÜYÜĞÜ OLDUK

Sesli Tekstil’in bugün sektörde geldiği nokta neresi?

- 1986 yılında başladığımızda Türkiye’nin en küçük battaniye üreticisiydik. Günde 50 battaniye üretiyorduk. Bugün yılda 1.5 milyon adet üretimle, Türkiye’nin ve Avrupa’nın en büyük üreticisi ve ihracatçısıyız. Dünyada ilk 5 arasındayız. 55 ülkeye ihracat yapıyoruz. Atıl bir tesisi çalıştırmaya başladığımızda ilk 6 ay zarar ettik, ailem ’kaliteli üretim yap, zarar et, kaliteli üretirsen ilerde kazanırsın’ dedi. Gerçekten de 6 ay sonra para kazanmaya başlamıştık. Bugün Uşak’ta dokuma, Çorlu’da baskı battaniye üretiyoruz.

Güney Afrika yerlileri cenazede ve düğünde Türk battaniyesi kullanıyor

Dünyada ve Türkiye’de battaniyeye olan talep nasıl?

- Yurtiçinde her geçen gün talep azalıyor. Ancak kullanımda da farklılıklar görüyoruz. Eskiden battaniye evde yüklüklerde beklerdi. Ama artık evlerde televizyon battaniyesi olarak ağırlıklı kullanım başladı. Isınma aracından ziyade kullanım aracı oldu. Televizyon seyrederken üzerinize alıyorsunuz, pikniğe götürüyorsunuz. Güney Afrika’da ise çeyiz olarak kullanılıyor. Gelinle damat yere yatırılıyor. Düğüne her gelen gelinle damadın üzerine bir battaniye örtüyor. Bu bir gelenek. Ve çoğunlukla Türk markalı battaniyeler kullanılıyor.

Battaniye ’koklanarak’ alınır

Battaniye alırken kaliteli olup olmadığı nasıl anlaşılır?

- Battaniyenin kalitesini anlamak için sadece dokunmak yetmez. Koklamak lazım. Kötü bir battaniye ise zaten kokusundan kullanamayacağınızı anlarsınız. Bu battaniyeler genelde zararlı kimyasal maddeler yoğun kullanılarak merdiven altında üretiliyor. Bazı battaniyelerde ise tekstildeki özürlü ürünler ya da zararlı olmayan üretim fazlalıkları kullanılır. Bunlar geri dönüşümle ekonomiye kazandırılır ve sağlığa zararlı değildir.

İhracata nasıl başladınız?

- 1991 yılında Körfez Krizi yaşandı. O dönemde Rusya pazarı yeni açıldığı için krizi çabuk atlattık. Battaniye sektöründe dünyada bir açık vardı. Rusya’dan her gelen bir battaniye alıp gidiyordu. 94’deki 5 Nisan Kararları’nın ardından ihracat yapmazsak yok olacağımızı düşündük. Hızlı karar vererek pazarlama şirketimizi kurduk, Hızla ihracata odaklandık.

HAZİM SESLİ

Sesli Tekstil’in Genel Müdürü Hazim Sesli, 1966 Nevşehir doğumlu. 1986’dan itibaren battaniye üretimine yoğunlaştı. 1994’de Sespa İhracat’ı kurdu. 1994’de Uşak Genç İş Adamları Derneği’nin (UGİAD) kuruluş aşamasında bulundu. İki dönem UGİAD’ın başkan yardımcılığı görevini, 3 dönem de başkanlığını yürüttü. 2001-2005 arasında Uşak Ticaret ve Sanayi Odası’nda (UTSO) Başkan Vekilliği yaptı. 2004’den beri Uşak Organize Sanayi Bölgesi(UOSB) Başkanı. Sesli, 2006’da Türkiye Uluslararası Battaniyeciler Birliği’nin(TUBB) kuruluşuna öncülük ederek bir süre başkanlığını yürüttü. Halen 2003’te kurulan Ege Akdeniz Bölgesi Genç İşadamları Dernekleri Federasyonu’nun (EGAFED) Yönetim Kurulu Başkanı ve Türkiye Genç İş Adamları Konfederasyonu’nun (TÜGİK) kurucusu ve Genel Başkanı.