Nurten'in konukları

Nurten ERK

Norveç'te doğan boya devi Türkiye'de büyüdü

Norveç kökenli Jotun Boya'nın Türkiye'deki ortağı Onur

Koca, ‘‘Şu anda satışta Norveç'teki ana firmadan sonra dünyada ikinci durumdayız. Üç yıl içinde Norveç'i de geçeriz’’ dedi.

Boğaziçi Mezunları Derneği'nin (BÜMED) Başkanı ve dünyanın en büyük endüstri boya üreticilerinden Norveçli Jotun Boya'nın Türk ortaklarından Onur Koca, ‘‘Krizleri fırsat olarak görmek lazım’’ diyor. Onur Koca, şu anda üretimde Norveç'teki ana firmadan sonra ikinci sırada yer alan Jotun Türkiye'nin, üç yıl içinde Norveç'i de geçerek, büyük firma haline geleceğini belirtiyor.

Onur Koca ile endüstri boyalarından kriz yönetimine kadar uzanan bir sohbet yaptık.

Norveçli Jotun'un dünyadaki konumu nedir?

- Jotun, Norveç kökenli bir aile şirketi. Dünyanın 60 ülkesinde faaliyet gösteriyor. Toz boya, yaş boya, gemi ve dış cephe boyaları üretiyor. 8 ülkede fabrikası var. Dünyada toz boyayı ilk ortaya çıkaran firmalardan. Türkiye'de de Jotun Boya ve Jotun Toz Boya olarak iki ayrı şirketimiz var.

Sizin ortaklığınız nasıl gerçekleşti?

- AFS bursuyla ABD'de birlikte okuduğumuz oda arkadaşım Şükrü Ergün'le Türkiye'de çeşitli işleri denedik. 1985'de gemi boyaları işine girdik. 1986'da Jotun'un gemi boyalarının Türkiye temsilciliğini aldık. Bir yıl içinde Türkiye'deki pazar payımızı yüzde 20'ye çıkardık. 1989'da Polisan'la ortak bir anlaşma yapıldı. Çoğunluk hissesi Jotun'a, kalan hisseleri ise Polisan'a, bana ve ortağıma ait bir pazarlama şirketi kuruldu. 1989-1991 arasında üretilen boyalar, hem Türkiye pazarına verildi, hem de bölgedeki diğer ülkelere ihrac edildi. Sonra Norveç ile Polisan'ın yolu ayrıldı. Ben 1996 yılına kadar Şükrü Ergün'le birlikte Jotun Boya'nın yönetiminde, hem ortak hem yönetici olarak çalıştım. Jotun o yıllarda toz boya üretmek için Çerkezköy'de fabrika yatırımına gitti. O zamanda toz boya grubuna yönetici aranıyordu. 96 ortasından bu yana da Jotun Toz Boya'yı yönetiyorum.

Sektördeki pazar payınız nasıl?

- Toz boyada pazar payımız yüzde 40. 1990'ların başında tekeldik, daha sonra birkaç firma daha girdi. Şu anda çok büyük ve rekabetçi bir pazar. Biz dünyadaki bütün Jotun fabrikalarının hepsinden daha iyi durumdayız. Sadece Türkiye'de değil, dünyada da rekabetten korkmuyoruz. Beyaz eşya, otomobil, fırın ve soba üreticileri bizim müşterimiz. Ayrıca İstanbul'daki İş Bankası, Sabancı Center gibi önemli gökdelenler de bizim 25 yıl garantili, çok özel boyamız kullanılıyor. Jotun Boya ve Jotun Toz Boya'nın yıllık cirosu 40 milyon dolar düzeyinde. Jotun Boya'nın başında da Şükrü Ergün var.

Türkiye'den hangi ülkelere ihracat yapıyorsunuz?

- Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Rusya, Türk Cumhuriyetleri, İran, Suriye, Lübnan, İsrail ve Kıbrıs'ı içeren bölgenin tümüne Türkiye'den ihracat yapıyoruz. Toz boya genellikle büyük üretim yapan tesislerin içinde bulunan bir parça. O bakımdan İran'da, İsrail'de büyük tesisler var. Diğer ülkelerde ise henüz emekleme safhasında. Jotun, ABD'de Mobil'in geliştirdiği boru hatlarında uygulanan özel toz boya teknolojisini satın aldı. Şu anda dünyadaki en büyük iki firmadan biriyiz. Bu yüzden önümüzdeki birkaç yıl içinde çok ciddi projeler bekliyoruz bölgemizde. Boru hatları büyük bir ihtimalle Türkiye'den geçecek. Boru hatları boyamasında rakibimiz yok.

Türkiye Jotun'un dünyadaki yeri nedir?

- Üretim büyüklüğü ve satış itibarıyle Norveç birinci sıradayken, Jotun Türkiye ikinci en büyük üretim yapan firma. Dubai ve Tayland'la yarış halindeyiz. Önümüzdeki üç yıl içinde Norveç'i de geçerek en büyük üretim yapan firma biz olacağız.

Dünyada ve Türkiye'de yaşanan krizden etkilendiniz mi?

- Bana kalırsa Türkiye'deki ekonomik krizin önemli nedenlerinden biri beklentiler. Bizim endüstrimizde henüz bir daralma görmedim. Ben krizleri fırsat olarak görüyorum. 94 krizinden çıktığımızda pazar payımıza 20 puan koymuştuk.

ONUR KOCA

Boğaziçi Mezunları Derneği (BÜMED) Başkanı Onur Koca, 1956 İzmir doğumlu. Liseyi AFS bursuyla gittiği ABD'de bitirdi. Boğaziçi Üniversitesi Elektrik Mühendisliği mezunu.Şükrü Ergün ile ortak olarak boya işine atıldı. Halen Jotun Boya'nın ortağı.

Şirketlere kriz hastanesi

Aynı zamanda Boğaziçi Mezunları Derneği (BÜMED) Başkanısınız. BÜMED, son zamanlarda neler yapıyor?

- BÜMED olarak, krizde olan firmalara yardımcı olmak üzere bir ‘‘kriz hastanesi’’ uygulamasına başladık. Öğretim üyeleri ve firma yöneticilerinden bir danışma kurulu oluşturuyoruz. Bu kurulda öğretim üyeleri ve firma temsilcileri, şirketi daha sağlıklı hale getirmeye çalışıyorlar.

Bu çalışmaya ilgi nasıl?

- Danışma Kurulu çalışmalarına çok ciddi bir talep var.