Nurten Erk: STFA, Genelkurmay'ın temizliğine göz dikti

Nurten ERK

İstanbul'daki bazı gökdelenlerin temizlik ve işletmeciliği, THY uçaklarının temizliği gibi işler yürüten STFA Hizmet Genel Müdürü Savaş Arıhan, ‘‘ABD'de Pentagon'u özel bir şirket işletiyor. Biz de Genelkurmay'ın hizmet işletmesine talibiz’’ dedi.

GelişenE teknoloji ve insanların kendine daha fazla vakit ayırması ihtiyacıyla doğan hizmet sektörü, artık iş dünyasında önemli rolleri üstleniyor. STFA Hizmet Genel Müdürü Savaş Arıhan, ABD'de Pentagon'da başta temizlik olmaz üzere hizmet işletmeciliğini özel bir şirketin yaptığını belirterek, Türkiye'de de Genelkurmay'ın ve diğer askeri tesislerin temizlik ve her türlü işletmeciliğini üstlenmeye talip olduklarını söylüyor. Arıhan, 2 bin eğitimli personeliyle 70 firmaya hizmet veren STFA Hizmet'in yılda 5 bin kez uçak temizlediğine işaret ediyor. Arıhan, ‘‘Hizmet sektörü Türkiye'nin genel sorunu olan işsizliğin çözümüne büyük katkı sağlıyor’’ diyor. Askeriyeden ayrıldıktan sonra çeşitli sitelerin ve plazaların yönetimini üstlenen Arıhan, STFA Hizmet'te de yeniliklere imza atıyor. Savaş Arıhan ile A'dan Z'ye hizmet sektörünü ve STFA'nın yeni projelerini konuştuk.

Hizmet şirketleri açısından Türkiye'de potansiyel nasıl?

- İstanbul'da yaklaşık 3 bin 500 villa var. Bu da 3 bin 500 kahya, havuz bakıcısı, bahçıvan, hizmetçi demek. Şu anda bunun eksikliği hissedilmiyor, ama böyle bir talep oluşuyor. Eskiden bina yönetiriz, temizlik yaparız, teknik hizmet veririz diyorduk. Önümüzdeki on yılda ise İstanbul Manhattan oluyor, bu dev akıllı binaların işletilmesi gerekiyor. Artık 150 mağazalık dev alışveriş merkezlerini ve gökdelenleri işletiyoruz. Bakımı, onarımı, kiralarının toplanması, güvenliği, bahçe bakımı gibi bütün hizmetlerini veriyoruz. Güvenlik ve temizlik işine ne kadar teknoloji sokarsanız sokun, yine işin içine insan giriyor. Akıllı binaların işletilmesinde, bakımında teknisyen şart. Şu anda 2 bin eğitimli personelimiz var. Türkiye'de işsizlik yüzde 35'lerde İşsizleri temizlikçi, güvenlikçi olarak yetiştiriyoruz. Hem bu insanlara eğitim veriyoruz, hem de topluma kazandırıyoruz. Güneydoğu'da temel sorun işsizlik. Onları eğitip, mesleğini ellerine verelim. Güneydoğu'daki işsizlik böyle daha kolay çözülebilir.

Genellikle hangi sektördeki firmalara hizmet veriyorsunuz?

- Ağırlıklı olarak büyük alışveriş merkezleri ve dev gökdelenlerin bütün teknik ve altyapı hizmetlerini veriyoruz. Bu hizmetleri otellere de vermeye başladık. Faaliyetlerimizin üçte biri ise havacılık sektöründen oluşuyor. Su anda THY uçaklarının temizliği bizde. THY'nin bütün kargo hazırlama işlemlerini yapıyoruz. Bu kargoların terörden hırsızlığa kadar bütün güvenliğini biz sağlıyoruz.

Ayda ortalama kaç uçak temizliyorsunuz?

- Aşağı yukarı ayda 800 bin koltuk temizleniyor. Bu da ortalama ayda 5 bin kez uçak temizlediğimizi gösterir. Bir uçak her inişinde temizlenmek zorunda. Bu transit temizleme dediğimiz temizlik türü. Uçak alana iner inmez temizlik ekibi uçağa girer ve 30 dakikada temizlik tamamlanır. Bir de alandaki her uçağa, akşam 8 saat süren derin bir temizlik yapılır. Uçak temizliği deyip geçiliyor ama bu çok zor bir iş. Pilot kabininin temizliği için ayrı bir eğitim verilmesi gerekiyor. Bu temizliği zaten teknik ekibimiz yapıyor. Uçak temizliğinde kullanılacak temizlik malzemelerinin özellikleri bile uluslararası standartlara göre belirlenmiştir. Uçağı Cif'le temizleyemezsiniz. Yanlış malzeme kullanımı uçağa zarar verir.

Havaalanı işletmeciliği de yapıyorsunuz.

- Havalanı charter terminalini biz işletiyoruz. Atatürk Havalimanı'ndaki bütün teknisyenler bizim adamımız. Devlet Hava Meydanları Havaalanı işletmesini yapıyoruz. Yeni açılan havalimanının işletmesine de girmek istiyoruz. Istanbul dışında da havaalanı işleteceğiz inşallah. Yakında devreye girecek Bursa ve Çorlu havaalanların da teknik işletmesini almayı hedefliyoruz.

İşletmesine talip olduğunuz yeni kuruluşlar var mı?

- ABD'de Pentagon'u özel bir şirket işletiyor. Bu, Türkiye'de Genelkurmay'ı bizim işletmemize benzer. Isıtması, soğutması, temizliği, giriş-çıkış kontrolü... Biz buna talibiz, yani hedeflerimiz arasında bu da var. Orduevlerini, askeri lojmanları da isletmek istiyoruz. Özellikle askeri tesisleri işletmek istiyoruz. Bu tarz hizmetlerin ihtisas sahibi firmalar tarafından verilmesi faydalı, ama daha zaman ihtiyaç var...

STFA Hizmet şu anda kaç firmaya hizmet veriyor?

- 70 firmaya, 140 noktada hizmet veriyoruz. Şu anda 12 franchise firmamız var Türkiye'nin çeşitli illerinde. Yakında Bodrum. Mersin ve Konya'yı da düşünüyoruz. Azerbaycan'da da Azeri bir kuruluşla birlikte hizmet vermeye başladık. Şu anda danışmanlık bazında yürütüyoruz. Zaman içinde franchise vereceğiz. Franchise'larımızın yıllık kazancı 1.5-2 milyon dolar arasında değişiyor. Ama bizim hedefimiz 4 milyon doları yakalamaları.

Metrekaresi 1.5 dolara gökdelen işletmeciliği

Akıllı gökdelenlerin işletme ücreti ortalama nedir?

- Bugün bir plazanın işletme ücreti, tüm hizmetler, enerji, elektrik, suyu dahil metrekare bazında 1.5 dolarla 10 dolar arasında değişiyor. Sabancı Center'da bu rakam 10 dolara çıkıyor, Yapı Kredi Plaza'da 3.5-5 dolar arasında. STFA bünyesindeki 26 katlı Mudo Giz Plaza'da 2 dolar. Akıllı binaların komple bütün hizmetleri yıllık 500 bin ile 1 milyon dolar arasında verilebilir, iyi bir yönetimle. İş Bankası gibi özel komplekslerin işletme maliyeti ise 3 milyon doları bulur. Sabancı Center'ın da 2 milyon doları buluyordur diye düşünüyorum.

SAVAŞ ARIHAN

STFA Hizmet Genel Müdürü Savaş Arıhan, 1954 İstanbul doğumlu. Ankara İktisadi ve Ticari Bilimler Akademisi İşletme Fakültesi mezunu olan Arıhan, 1976-1987 yılları arasında Deniz Kuvvetleri İkmal Subaylığı görevinde bulundu. 1989-1992 yılları arasında Alarko-Alser'de tüm siteler ve özel hizmetlerden sorumlu genel müdürlüğünü üstlendi. 1992-1993 arasında Seraş'ta Ata Plaza'nın Genel Müdürlüğü'nü yaptı. 1992-1997 arasında Proser'in hissedarı oldu ve yöneticilik yaptı. 1997'den bu yana da STFA Hizmet'in Genel Müdürü. Arıhan'ın Deniz Eğitim Komutanlığı pedegoji sertifikası da bulunuyor.

SSK'da ölüm kirli çamaşırdan

STFA Hizmet'in çamaşırhane yatırımı ne durumda?

- Çamaşırhane işimiz iyi gitmiyor, yıkayacak çamaşır bulamıyoruz. Çamaşırhanenin kapasitesi günlük 25-30 ton. On tonunu sağlık çamaşırıyla doldururuz diye düsündük ama maalesef olmadı. Özel hastanelerin kapasitesi de yeterli değil. Geçen yıl özellikle SSK hastanelerindeki ölümlerin nedenlerini araştırdık. Büyük bölümünün ameliyat sonrası bakım sırasındaki enfeksiyondan olduğunu belirledik. Enfeksiyonun oluşmasındaki temel neden ise çarşaf, pike, yastık kılıfı gibi malzemeler. Bunun üzerine bir proje geliştirdik. Örnek olarak SSK hastanelerinin çamaşırlarını uluslararası standartta yıkadık. Sonuçtan olağanüstü memnun kaldılar, ama bürokrasiyi aşamadılar. İstanbul'daki SSK hastanelerinde günde 7-8 ton çamaşır çıkıyor. Hastanelerde çok ilkel şartlarda yıkama yapılıyor.