Sınava motive olmanın 8 yolu

Yetiştirmen gereken konular mı çok? Öğretmenlerin mi kötü? Arkadaşlarının çok gerisinde mi kaldın? İşte tüm bu olumsuzluklara rağmen başarmak için ODTÜ KKTC Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölüm Koordinatörü Doç. Dr. Aslı Bugay Sökmez, “Herkesin harika bir çalışma ortamı ya da huzurlu bir aile yaşantısı yok, hatta sağlığı bile iyi olmayabilir. Bahanelere teslim olmayın!” uyarısında bulunuyor.

Bugay, sınav stresinin üstte olduğu bu dönemde 8 adımda çalışmak için motive olmayı şöyle anlatıyor:

1-) İnkâr etmeyin, görmezden gelmeyin: Olanlar oldu, artık geçmişi yadsımanın, inkâr etmenin faydası yok. Bugüne kadar akademik ya da sosyal başarısızlıklarınızı kabul edin. Kendinizle yüzleşin, kimseye söyleyemeseniz bile kendinize dürüst olun!

2-) Hasar tespiti yapın: Kendinizle yüzleştikten sonra sonucu tüm yönleriyle ele alın. Sadece olumsuz özelliklerinize odaklanmayın, olumluları da görün. Yani örneğin, sınavla ilgili güçlü yanlarınız ve geliştirmeniz gereken yönleriniz neler? Bunları belirleyin ve onlardan kaçmak yerine sınırlı yanlarınızın üzerine gidin. Çalışmaya en zayıf yönünüzden başlayın, onu tamamladığınızda akademik yetkinliğiniz artacaktır.

3-) Başkalarıyla kıyaslamayın: Başkalarıyla karşılaştırdığınızda kendinizi daha aşağıda hissetmeniz doğal. Ama bu kıyaslamaların sizi bozguna uğratmasına izin vermeyin. Sizden daha hızlı soru çözen, akıllı veya çekici ve daha başarılı görünen biriyle kendinizi karşılaştırdığınızda, motivasyonunuz düşebilir. Başkalarına göre değil, kendi başlangıç noktanıza göre ne kadar ilerleme kaydettiğinize odaklanın. Vaktinizi başkalarıyla kıyaslamak için değil, kendinizi güçlendirmek için kullanın.

4-) Ruminasyon yapmayın: Yaşam olaylarını (sınav sonucunu, kötü notunuzu ya da sunumuzu) tekrar tekrar düşünmeyin. Olayları pasif şekilde düşünmek, geleceğinizi hem psiko-sosyal hem de fizyolojik açıdan olumsuz etkiler. Özellikle de aile içinde tekrar tekrar aynı konuların konuşulması yani aile içinde ruminasyon yapılması kaygı arttırır.

5-) Amacınızı güncelleyin: Hasar tespiti yaptıktan sonra önceki amacınıza yakınlığınızı ya da uzaklığınızı tekrar değerlendirin. Gerekirse gerçekçi şekilde amacınızı güncelleyin.

6-) Yeni çözümler bulun: Engellerle mücadele etmek için olaylara yeni bakış açısı kazanmaya odaklanın. Aynı yoldan giderseniz, aynı yere çıkarsınız. Eğer farklı bir yere varmak istiyorsanız, yeni yollar deneyin. Gerekirse yakın çevrenizden ve uzmanlardan (öğretmenler, psikolojik danışmanlar vb.) destek alın.

7-) Hedefe geri dönün: Bazı aksilikler yüzünden ya da kendi sınırlılıklarınız nedeniyle hedefinizden şaşmış hissedebilirsiniz. Hedefe giden ana yoldan sapıp bir ara yolda kaybolmuş gibi hissediyorsanız, sakın boşa oyalanmayın. Hedefinizi hatırlayın ve tekrar ana yola dönün.

8-) Hedefte kal: Yıldığınız, yorulduğunuz hatta umutsuzluğa kapıldığınız anlarda, neden o yolu tercih ettiğinizi ve hedefinizin ne olduğunu hatırlayın.

Hedefe sadık kalmak başarının en önemli tılsımı ve ipi göğüsleyenler en iyi çıkışı yapanlar değil, her şeye rağmen koşuya devam edenler. İnadına başarın!