Çıkarın klavyeleri yazılı var

Koronavirüs salgını eğitim öğretimi her düzeyde çok etkiledi. İlk ve ortaöğretimde tümden uzaktan eğitime geçilirken, üniversitelerin çoğu da uzaktan devam etme kararı aldı. Hatta sınavlarını da aynı şekilde yapacağını açıkladı. Şu anda birçok üniversitede sınav dönemi. Bazı üniversiteler yüz yüze sınav kararı aldığı için son günlerde salgındaki artış nedeniyle ertelemeye gitti. Ancak, uzaktan sınav kararı alanlarda işleyiş devam ediyor. Yükseköğretim Kurulu (YÖK) geçtiğimiz günlerde sınav güvenliği ile ilgili üniversiteleri uyardı. YÖK’ün Uzaktan Eğitim Çalışma Grubu, daha önce bu konuda üniversitelere açıklayıcı bilgiyi göndermişti.

AÇIK KAMERA TARTIŞMASI

Online sınavlarda kameraların açık tutulmasının istenmesine bazı öğrenciler tepki gösterdi. Üniversiteler de tepki ve eleştirilere, bu yöntemin sınav güvenliğini sağlamak için gerekli olduğunu söyleyerek cevap verdi. YÖK Yürütme Kurulu üyesi ve Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Zeliha Koçak Tufan ile ‘Küresel Salgında Yeni Normalleşme’ sürecinde sınav güvenliği ve pandeminin gölgesinde yükseköğretim konusunu konuştum:

SINAV GÜVENLİĞİ ÖNEMLİ

“Uzaktan eğitimin en büyük sıkıntılarından biri uzaktan sınavlar oldu. Sınavlar bir şekilde yapılmak zorunda. Ölçme ve değerlendirme eğitimin bir parçası. ‘Yeni normal’ olarak ifade edilen süreçte ve devamında uygulanacak uzaktan öğretim mümkün olduğunca çerçevesi çizilmiş ve yapılandırılmış bir uzaktan öğretim olmalıdır, sınavlar da öyle. Sınavın yapılma şekli kararı tabii ki üniversitelerde. Sınavların yanı sıra proje ve ödevler de kullanılabilir. Üniversiteler dilerse senatolarının aldığı karar uyarınca farklı yöntemleri tercih ederek sınav yapabilirler. Sınav güvenliği önemli ve gerekli. Bazı üniversiteler sınav süresini kısaltarak, bazıları alternatif yöntemleri uygulayarak çalışmalar yapıyor.

NEGATİF ETKİ YAPABİLİR

Çift kamera, sorulara geri dönememe, sınav süresinde kısıtlamalar gibi sınav güvenliğine yönelik tedbirlerin bir kısmının öğrenci üzerinde negatif etkisi de olabilmekte. Ayrıca internet alt yapısı ve hızı gibi nedenlerle öğrencilerde sınav sırasında standardizasyon sorunları yaşanabiliyor. YÖK tarafından hazırlanan ‘Küresel Salgında Yeni Normalleşme Süreci Rehberi’nde de belirttiğimiz gibi çevrimiçi sınavların genel yapısı değerlendirildiğinde dönem içi, dönem sonu gibi sınavların ders geçme notu üzerindeki ağırlıklarının düşürülmesi ve bunların yerine süreç izlemeye dayalı ve eğitim içeriğinin içine yerleştirilmiş analitiklerin ders geçme notu üzerindeki ağırlıklarının yükseltilmesi öğrenciler hakkında daha güvenilir kararlar alınmasını sağlayabilir.

Uzaktan eğitim, örgün eğitimin sadece çevrimiçi olarak anlatıldığı bir süreç değil, kendi içerisinde niteliği arttırmak üzere alınacak önlemleri ve usulleri var. YÖK Genel Kurul üyesi Prof. Dr. Naci Gündoğan yürütücülüğündeki YÖK Uzaktan Eğitim Çalışma Grubu da bu konuda öneriler hazırlıyor ve üniversitelerimizle paylaşıyor. Dijital dönüşümde olduğu gibi uzaktan sınavlara yönelik önlemlerde de öğretim elemanlarının yetkinliklerinin arttırılması gerekiyor.”

TEK BAŞINA SINAVIN ETKİSİNİ AZALTMALI

“Sınav güvenliği için alınan tedbirlerin dışında sınavların ders geçme notu üzerindeki ağırlıklarının düşürülmesi ve ‘gömülü analitiklerin’ kullanılması alternatiflerden bazıları. Yani öğrencinin öğrenme yönetim sistemindeki (LMS) hareketlerinin izlenmesi, derse ait kitabın ne kadar süre okunduğu, metni kaç defa açıp kapattığı, metni okurken karşısına çıkan soruların ne kadarını doğru cevapladığı, videoları izleyip izlemediği veya ne kadar süre izlediği gibi hareketlerinin sistem tarafından izlenmesi. Ayrıca öğrencinin derse katılımı, hocanın ara sıra ya da anlık olarak online sorduğu sorulara verdiği yanıtlarla da değerlendirmeler yapılabiliyor. Örgün eğitimdeki gibi bir dönem ders anlatıp, tek sınav yapmak yerine sürece yedirilmiş analitikler kullanılabiliyor. Sınavın nota etkisi azaltılıp, değerlendirme sürece yayılıyor. Bazen proje ve ödevler ve derse katılımın da nota katkısı oluyor. Üniversitede de alınan notlar önemli. Çünkü, akademik başarı olarak nitelendirilen bu notlar mezuniyet sonrası da değerlendiriliyor. Sınavın dönem sonu nota etkisini azaltıp, ödev, proje, anket ya da online soru cevaplarla değerlendirme daha güvenli olabilir.”

'YÜZ YÜZE'DE YETKİ ÜNİVERSİTELERDE

“Üniversitelerde gençlerin çoğu virüsü aldığında hastalığı semptomsuz geçirecek olsa da taşıyıcı olabilecekleri endişesi ile halen pek çok ülkede eğitim online devam ediyor. Amerika’da açılan bazı üniversitelerde tüm öğrencilere düzenli tarama yapıldı ancak kısa süre içerisinde salgının yayılımıyla tekrar kapanmalar yaşandı. Salgının dinamik bir süreç olduğu göz önünde bulundurulduğunda ülkemizde ‘Yeni Normalleşme Süreci’nde üniversitelerin ilgili kurulları tarafından bölgesel ve yerel özellikler doğrultusunda kararlar alınabileceğinin altı çizildi ve yetki üniversitelere bırakıldı. Buna göre bir üniversite salgının kontrol altında olduğu bir ilçedeki meslek yüksek okulunda tedbirlerle birlikte yüz yüze eğitim yapabilirken, merkezdeki bir fakültede tamamen çevrimiçi uygulamaya geçebilir. İstanbul’daki bir üniversite ile Kars veya İskenderun’daki bir üniversite farklı zamanlarda farklı eğitim yöntemlerini benimseyebilir.”