70 yıllık merkezi sınav sistemi... LGS yeniden masada

İlk kez 1955 yılında Türk Maarif Kolejleri bünyesinde Eskişehir, İzmir (Bornova), İstanbul (Kadıköy), Konya, Samsun ve Diyarbakır’da bulunan 6 okulun ortaokul kısmına öğrenci yerleştirmek için yapılan merkezi sınavlar 8 yıllık kesintisiz eğitime geçiş sonrası 1998’de Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi ile kitlesel hale geldi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz eğitim öğretim yılı açılış töreninde sınav odaklı, sınavlardaki başarıya odaklı bakış açısının eğitim sisteminin kanayan yaralarından biri olduğunu söyledi.

BAKAN TEKİN İŞARET ETTİ

Daha sonra da Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, öğrencilerin sınav baskısından kurtulmayı istediklerini belirtti. Cumhurbaşkanı ve Milli Eğitim Bakanı’ndan gelen bu açıklamalar eğitimciler tarafından son 70 yıldır farklı isimlerle gündemdeki yerini koruyan merkezi sınavların yeniden değişebileceğinin sinyali olarak değerlendirildi. Bu kapsamda hayata geçirildiği ilk yıl, fen ve sosyal bilimler liseleri, proje okulları ile mesleki ve teknik Anadolu liselerinin Anadolu teknik programları olmak üzere sınırlı lise türlerine öğrenci seçmeyi amaçlayan LGS, anlaşılan bu yıl yine eğitimcilerin gündeminde olacak.

İLK KEZ ORTAK SINAV YAPILDI

MEB raporlarına göre başlangıçta 8’inci sınıftan mezun öğrencilerin yaklaşık yüzde 10’unun sınavla öğrenci alan okullara yerleştirilmesi amaçlanıyordu. Ancak hem okul türleri hem de kontenjanlar yıldan yıla sürekli artırıldı. İlk uygulandığı 2018’de sınavla öğrenci alacak okullar için kontenjan yüzde 10 iken, bu oran 2023’te 16.55’e ulaştı. Geçen yıl merkezi ortak sınavların yapılması, davranış değerlendirmeleri yerine sosyal etkinlik değerlendirmeleri ve kulüp danışmanı görüşünün karneye yansıtılması, öğrencilerin becerilerini geliştirmeleri için zanaat atölyelerinin kurulması ve buradaki başarı belgelerin öğrencinin e-portfolyo’suna işlenerek öğrenci üzerindeki stresin azaltılması yönündeki adımlar, okuldaki eğitimin daha da kıymetlendirilmesi alanında yapılan iyileştirilmeler arasında yer aldı.

1955’TE BAŞLADI

-1955: Türk Maarif Kolejleri’nin ortaokul birinci sınıfına öğrenci yerleştirme için MEB’in yaptığı merkezi sınav

-1964-1988: Fen liselerinin sınavla yerleştirme yapmaya başlaması

-1975-1997: Maarif Koleji’nden Anadolu lisesine dönüşen okulların ortaokul 1. sınıfta sınava dayalı öğrenci yerleştirme yapmaya başlaması

-1988-1995: Fen liseleri sınavlarının tek aşamalı uygulanmaya başlanması

-1995-1997: Fen liseleri ve Anadolu öğretmen liseleri sınavlarının birleştirilmesi

-1997-2013: Anadolu liselerinin, 8 yıllık kesintisiz eğitime geçiş nedeniyle yalnızca lise eğitimi vermeye başlaması ve 2013’e kadar 8’inci sınıfın sonunda sınava dayalı yerleştirme yapılması Fen lisesi ve AÖL sınavlarının, Anadolu liseleri sınavıyla birleştirilmesi

-1998-2004: Ortaöğretim Kurumları Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi (kitlesel ve sistematik sınav uygulaması)

-2005-2007: Ortaöğretim Kurumları Sınavı  (Bursluluk, polis okulları ve özel okul sınavları tek çatı altında)

-2008-2013: SBS 6, 7, 8’inci sınıflarda yıl sonu seviye belirleme sınavları.

-2014-2017: TEOG

-2018: LGS

‘UYUM’ 2 EYLÜL’DE

- Bu yıl okullarda birinci dönem 9 Eylül’de başlayacak, 17 Ocak’da sona erecek. 2-6 Eylül’de okulöncesi ile ilkokul birinci sınıfa başlayacaklar için, 12-16 Eylül’de ise ortaokul ve imam hatip ortaokullarının 5’inci sınıfları, ortaöğretim kurumlarının hazırlık ve 9’uncu sınıflar ile pansiyonda kalacak öğrencilere yönelik uyum eğitimleri yapılacak. Yarıyıl tatili 20 Ocak 2025 Pazartesi başlayacak, 31 Ocak’ta sona erecek. İkinci dönem, 3 Şubat’ta başlayarak 20 Haziran’da tamamlanacak. İkinci dönem ara tatili ise 31 Mart’ta başlayarak 4 Nisan’da sona erecek.

YENİ YILA YENİ MÜFREDAT

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli ile müfredatta kapsamlı değişikliğe gidildi. Yeni müfredat, okulöncesi, ilkokul 1, ortaokul 5, lise hazırlık ve 9’uncu sınıf düzeyinde uygulanacak. Öğretmenlere 2-6 Eylül’de mesleki çalışma döneminde il millİ eğitim müdürlükleri koordinesinde modele yönelik eğitim verilecek.

SÜREÇ ODAKLI DEĞERLENDİRME

- İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okuma ve yazmayı öğrenmelerine ilişkin etkinlikler, okuldaki tüm birinci sınıf öğrencileri için ortak olarak mayıs ayının ikinci haftasından sonra planlanacak.

- Öğrencilere çoktan seçmeli soruların yer aldığı kısa süreli, hazır bulunuşluk, tarama gibi adlar altında hiçbir sınav uygulanmayacak. Sonuç odaklı ölçme ve değerlendirme yaklaşımı yerine, süreç odaklı ölçme ve değerlendirme uygulamaları benimsenerek öğrencilerin sosyal ve akademik gelişimleri sürekli takip edilecek ve dersin içeriğine uygun değerlendirme araçları kullanılacak.

- Öğrencilerin süreç boyunca takip edilebilmesi amacıyla eksik veya yanlış öğrenmeleri konusunda geri bildirim verilecek ve öğrenme/öğretme süreçleri bu doğrultuda yönetilecek.

- Etkin okur kimliğinin kazandırılması, okuma kültürünün geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması için etkinlikler planlanarak okul kütüphanelerinin daha verimli kullanılması sağlanacak.

- Öğrencilerin araştırma ve okuma kabiliyetlerinin gelişmesi için aile büyükleri ve fertlerinin evlerinde kitap okumaları teşvik edilecek.

ÖĞRENCİ YARIŞTIRILMAYACAK

- Maarif Modeli kapsamında, sınıf içi ölçme değerlendirme faaliyetleri, öğrencilerin bilgi ve beceri düzeylerinin ölçülmesinin yanı sıra öğrenme eksiklikleri ve eğilimlerine ilişkin veri oluşturacak şekilde planlanacak.

- Ölçme ve değerlendirme uygulamaları, yeni müfredata uygun olarak süreç odaklı ve geliştirici bir yaklaşımla yürütülecek. Sınıf içi ölçme uygulamaları hariç öğrencileri akademik başarılarına göre sıralayacak ve onları bir yarışa dahil edecek şekilde il, ilçe ve okul geneli sınavlar yapılmayacak.

- Sınıf içi ölçme kapsamındaki yazılı sınavları, öğrenme çıktıları esas alınarak bilgi ve beceri bütünlüğünü ölçecek şekilde eğitim kurumu sınıf/alan zümreleri tarafından hazırlanıp uygulanacak.