OYAK’ın verdiği emeklilik ikramiyesine neden şaşırıyorsunuz?

Çok geçmeden işin aslı ortaya çıktı. Meğer, bir süredir TBMM Dilekçe Komisyonu’na OYAK hakkında şikayetler geliyormuş... Komisyon’da bunun üzerine ‘OYAK Alt Komisyonu’ kurup, inceleme başlatmış.
Konuyu bir süredir yakından takip ediyorum. Geçenlerde OYAK Genel Müdürü Coşkun Ulusoy, Komisyon’da açıklama yapıp da askerlerin aldıkları emeklilik paraları ortaya çıkınca, kızılca kıyamet koptu. Kimi kesimler, ‘dudak uçuklatan emeklilik parası’ diyerek tepki gösterdi... Kimi kesimler de, üç kuruş yatırıp dünyanın parasını alıyorlar yorumunu yaptı.
Peki, neymiş bu dudak uçurtan emeklilik paraları? Coşkun Ulusoy’un açıklamalarına göre; kıdemli başçavuş 17 bin liraya yakın aidat yatırıp, 214 bin lira alıyormuş... Kıdemli albay ise 20 binin üzerinde ödeyip, 271 bin liraya hak kazanıyormuş... 40 yıl aidat yatıran orgeneralin ise, 600 bin liraya yakın emekli aylığı birikiyormuş.
Dediğim gibi gelişmeleri bir süredir yakından takip ediyorum. OYAK hakkındaki iddialar ya da şikayetler konum değil... İşin o tarafı beni ilgilendirmiyor. Yanlış anlaşılmasın amacım, OYAK’ı savunmak da değil.
Ama şu kadarını söyleyeyim... OYAK’ın üyelerine dağıttığı emeklilik paralarını duyup da şaşıranlara da ben şaşırıyorum. Neden mi? Anlatayım...
BİREYSEL EMEKLİLİK BENZERİ SİSTEM
Aslında OYAK’ın sistemi, yedi yıldır uygulanan bireysel emeklilik sisteminin benzeri. Hatta aynısı bile diyebilirim. Her ikisinde de amaç; aylık küçük tasarrufların uzun vadeli yatırıma yönlendirilerek, kişilerin emeklilik döneminde yaşam standartlarını koruyabilecek gelir elde etmelerini sağlamak. Altını bir kere daha çizeyim... Önemli olan, tasarrufların uzun vadeli değerlendirilmesi.
Coşkun Ulusoy’un açıklamalarını okuyunca, bir emeklilik şirketinin yöneticisini arayarak, şu soruyu sordum: “Bireysel emeklilik sistemine her ay 100 lira yatırsam ve 40 yıl boyunca da ödesem, emekliliğim geldiğinde ne kadar birikimim olur?”
Aldığım cevabı aynen sizlerle de paylaşayım: “Ayda 100 TL ödenirse, 40 yılın sonunda beklenen toplam reel birikim 308 bin TL olur. Toplam ödenen katkı payı tutarı ise 48 bin TL’dir ve yüzde 27’lik vergi avantajı kullanılıyorsa, kişinin cebinden çıkacak tutar 35 bin TL’dir.”
Demek ki neymiş... Bireysel emeklilik şirketine de 40 yıl boyunca ayda 100 lira yatırdığınızda, emekliliğinizde 308 bin lira gibi bir birikiminiz oluyor. OYAK’ta neydi? Kıdemli albay 20 binin üzerinde ödeyip, 271 bin liraya hak kazanıyor.
HİÇ DUDAĞINIZ UÇUKLAMASIN
Şimdi anladınız mı, OYAK’ın üyelerine ödediği emeklilik paralarının beni neden şaşırtmadığını. Ama yok, siz kalkıp da devletin sunduğu sosyal güvenlik sisteminin verdiği emeklilik parası ile; OYAK’ı mukayese etmeye kalkarsanız dudağınız o zaman uçuklar.
Şunu da söyleyeyim... OYAK’ın elinde sihirli değnek falan yok. O da bireysel emeklilik şirketleri gibi aylık tasarrufları yatırıma yönlendirip, üyelerine yüksek getiri sağlıyor. Zaten olması gereken de bu, kuruluş amacı da bu.
Tek fark, bireysel emeklilik sistemi gönüllük esasına dayandığı için kişiler, 20 yıl ya da 30 yıl beklemeyip, sabırsız davranarak, sistemden çıkmak istiyor. Oysa OYAK’ta çalışma süresi neyse o kadar sistemde kalınıyor ve aylık tasarruflar ödenmeye devam ediliyor.
Hazır yeri gelmişken bir noktaya daha değineyim. Maalesef bugün birçok vakıf ve sandık OYAK kadar şanslı değil. Durumları parlak olmadığı gibi ciddi de sıkıntı içindeler. Üyelerine, bırakın yüksek emeklilik aylığı vermeyi, mevcut da sağlık hizmetini bile sunamaz haldeler. O yüzden de geçtiğimiz yıllarda yapılan yasal bir düzenleme ile vakıf ve sandıklara bireysel emeklilik sistemine geçme hakkı tanındı ve bazı vakıflar emeklilik şirketleri ile masaya oturdu.