Hepimiz çiftçiyiz!

Neden böyle bir başlık kullandım? Seçime az bir zaman kaldı ve açıkçası partilerin, seçim beyannamelerinde çiftçilere yönelik vaatlerini görünce, böyle bir başlık atmak geçti içimden; hepimiz çiftçiyiz. Tabi bu vaatlerden sadece biri; o da, tartışma konusu olduğu için kamuoyuna yansıdı; mazot fiyatı. CHP, mazotu çiftçiye 1,5 liraya vereceğini söyleyince, ardından da MHP, seçim beyannamesinde CHP’nin bir tık üstünde 1,75 lira açıklayınca; hükümet kanadında da yapılmayan eleştiri kalmadı. Ama ben en çok, Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın, ‘mazotu çiftçiye bidonla götürecekler herhalde’ eleştirisini tuttum.
Partilerin, özellikle çiftçiye yönelik peşi sıra sıraladıkları vaatlerini görünce içimden, seçim sonrası tarımda kartlar yeniden karılacak, çiftçinin de yüzü gülecek diye geçirdim.

MAZOT TARTIŞMASI

Açıkça söyleyeyim, sadece çiftçiye mazotu ucuz vermekle bu iş bitmiyor. Ucuz mazot, yüzlerce sorundan biri. Resmin bütününe baktığımızda tohumun tarlaya atılmasından, ürünün tüketiciye ulaşmasına kadar geçen süreçte; tüm girdi maliyetlerin yüksekliğinden üreticinin cebine giren paraya ve ihtiyaç duyulan finansmana kadar çiftçinin çözüm bekleyen birçok sorunu bulunuyor.
Eğer, dünyanın 7’inci büyük tarım ekonomisiyiz diyorsak ve mevcut sorunlarla bu konuma gelmişsek; artık önümüzdeki dönemde çiftçiye de hakkettiği değeri vermemiz gerekiyor. Kusura bakmayın ama bu değer de, hamasi nutuklarla ve çiftçinin sadece sırtını sıvazlamakla olmaz; olmadığı da görüldü.

TARIM BAKANI MEHDİ EKER

Hazır yeri gelmişken ve partilerin seçim vaatlerinden bahsetmişken, 12 yılda, tarımda haliyle de çiftçiler özelinde yapılanların çok kısa bir özetini de paylaşayım. Kabul etmek gerekir ki, AK Parti hükümeti döneminde tarımda çok ciddi adımlar atıldı ve bu adımların çoğunda da Tarım Bakanı Mehdi Eker’in katkıları büyük.
Birkaçını sıralamayım: 100 yıllık sorun, tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesi bitti. Tarımsal GSYH’da Avrupa’nın en büyük ülkesi konumuna geldik ve tarımsal milli gelir, 125 milyar TL’ye çıktı. Kırmızı et üretimi 1 milyon tona ulaştı ki, bundan 10 yıl önce bu rakam 400 bin tonlar civarındaydı.
Hani, çiftçinin önemli sorunlarından biri ucuz finansman kaynağına ulaşması dedik ya; 2000’in başlarında neredeyse yüzde 50’lerin üzerine -ki, bu da Ziraat Bankası’nın faiz oranıdır- çıkan tarımsal kredi faiz oranları geçen yıl en yüksek yüzde 9’lar oldu.
Dile kolay, 12 yıl, elbette, bu süre içinde bir şeyler yapılacaktı ve yapıldı da. Peki, yeterli mi? Değil ki, tüm partiler, seçim öncesi vaatlerinin odağına tarımı, çiftçiyi koymuş ve her ortamda da bu alanda yapacaklarından bahsediyor, sözler veriyorlar. Sözlerin ne kadarının gerçekleşeceğini ise hep birlikte göreceğiz.

PARTİLERİN ÇİFTÇİYE YÖNELİK VAATLERİ

AK Partİ

2015 yılında 10 Milyar TL nakit olarak hibe destek verecek.
Çiftçiler başta olmak üzere, etkin su kullanım ve tasarrufu konusunda bilinçlendirme, kapasite geliştirme çalışmaları yapacak.
Bitkisel üretimde sözleşmeli üretimi yaygınlaştıracak.
Sertifikalı tohumluk üretimini 880 bin tona çıkaracak.
Organik tarımın oranını yüzde 1,95’den yüzde 4’e çıkaracak.
Ürünlerini lisanslı depolarda muhafaza eden üreticilere kira desteği sağlanacak.
Koyun ve keçi yetiştiriciliğine yönelik teşvikleri artıracak.
Süt ve et üretiminde sözleşmeli model geliştirilecek
Tarımsal destekleri, bölgesel ve ürün bazında düzenleyecek.
Üreticiyi koruyucu yeni yasal düzenlemeler yapacak.
İşletmeleri ekonomik ölçek büyüklüğüne ulaştıracak
Arazilerini büyütmek isteyenlere kredi imkânları sağlayacak
Çiftçiler için 2,3 milyon dekar araziyi daha sulamaya açacak.

CHP

Mazotun litresini 1,5 TL’ye düşürecek.
Sosyal güvenlik primlerini 30 yaşına kadar Hazine’den karşılayacak.
Teşvik edilecek tarım ürünlerini bir yıl önceden açıklayacak.
Başka geliri olmayan çiftçiye, asgari ücret düzeyinde gelir garantisi sağlayacak.
Aile işletmeleri ve küçük çiftçilerin, ürünlerini doğrudan satmalarını sağlayacak
Çiftçi ve işletmelerin Ar-Ge süreçlerine dâhil olmalarını sağlayacak.
Kooperatif modelini bir bütün içerisinde ele alacak, kooperatif, birlik ve merkez birliklerini uyumlu çalışabilecekleri ortak bir üretim modeli çerçevesinde bütüncül bir yaklaşımla destekleyecek.
Pazarda tekelleşmenin önüne geçecek, adil rekabet koşullarını sağlayacağız.

MHP

Çiftçilerin finansal borçların yeniden yapılandırılması için Borç Sarmalından Çıkış Projesi uygulayacak.
Yeni sulama teknolojilerinin kullanılması konusunda çiftçileri destekleyecek.
Tarımda aile işletmeciliğini verimli yapıya kavuşturacak, modern esaslara göre faaliyet gösteren işletmeciliğe dönüşüm sağlanacak.
Mayınlı araziler mayından arındırılarak yoksul çiftçilerin kullanımına verilecek.
Çiftçilerimizin ürün ve bölge bazında örgütlenerek, üretici birliklerini etkin hale getirecek.
Mazot, gübre, ilaç, tohum, yem ve fide gibi temel tarımsal girdilerin üzerindeki ÖTV ve KDV’yi kaldıracak.
Mazot 1 lira 75 kuruş olacak.
Sulamada ve tarım işletmelerinde kullanılan elektrikten KDV alınma¬yacak
Çiftçilerin ucuz elektrik kullanmaları sağlanacak.
Çiftçinin yerli ve kaliteli tohum çeşitlerine ulaşmasını sağlanacak.

HDP

Su ve elektrik küçük çiftçilere ücretsiz verilecek.
Tarım işçilerinin tamamı iş yasası ve sosyal güvence kapsamına alınacak.
2B orman arazilerinin geçimlik tarım amaçlı kullanılmasını sağlayacak.
Mevsimlik tarım işçilerini için aracılık uygulamasına son verilecek.