Hasar da alınacak para iadesi de

FAİZSİZ sigortacılık, bir başka adıyla da katılım sigortacılığı, resmen başladı. Hazine, yaklaşık bir seneye yakındır üzerinde çalıştığı katılım sigortacılığının detaylarını belirledi ve 20 Eylül’de de yönetmelik olarak yayımladı. Faizsiz sigortacılık yapacak olan şirketlere de üç aylık süre tanıdı. İşte, o süre, 20 Aralık’ta doldu ve sigortacılıkta yeni dönem başladı.

FAİZSİZ DÖNEM

Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’e göre, düzenleme ile katılım sigortacılığının pazar payının artacak ve 2023’te, katılım sigortacılığının payı yüzde 10 olacak, 300 milyar liralık prim ve fon büyüklüğünün yaklaşık 30 milyar liralık kısmı katılım sigortacılığı ile emekliliği ürünlerinden oluşacak.

Faizsiz sigortacılık ile amaç, faize duyarlı kesimin gönül rahatlığı ile sigorta yaptırması. Daha önce yaptıramıyor muydu? Aslında yaptırıyordu. Hali hazırda bir-iki şirket sadece katılım sigortacılığı yapıyor, bazı şirketler de geleneksel sigortacılığın yanında faizsiz sigortacılığı uyguluyordu, ancak yasal sınırlar net değildi. Sınırlar çizilmiş oldu. Şunu da belirtmekte fayda var, faize duyarlı kesim trafik, deprem sigortası gibi zorunlu olan sigortaları zorunluluktan yaptırıyordu ama kaskoydu, konuttu gibi isteğe bağlı sigortalardan uzak duruyordu. Beklenti, katılım sigortacılığı ile bu kesimin artık gönül rahatlığı ile sigorta yaptırması.

Gelelim, katılım sigortacılığının nasıl uygulanacağına. En basit haliyle anlatayım. Sistemin temel noktası ve geleneksel sigortacılıktan farkı, sigortalılara belli bir dönem sonunda prim iadesi yapılacak olması. Katılım esasına göre çalışacak olan şirket, bir sigorta havuzu kuracak ki, buna risk fonu denecek. Sigortalıların ödediği primler bu havuzda toplanacak.

YA PARA İADE YA PRİM İNDİRİMİ

Bir anlamda sigorta yaptıran vatandaş, şirkete ortak olacak. Başta yatırım yapılacak alanlar olmak üzere havuzun idaresi faizsiz esaslara uygun yürütülecek. Tüm hasarlar, şirketin genel giderleri, komisyonlar havuzdan karşılanacak. Ve belli bir dönemin sonunda havuzda bir para kalırsa bu para sigortalılara dağıtılacak. Katılım sigortacılığında buna da bakiye iadesi deniyor.

Dağıtılacak derken; burada da birkaç yol izlenecek. Biri, hasar alsın almasın, sigortalılar arasında eşit paylaştırılabilir. İkincisi, hasar almayanlara bakiye iadesi yapılabilir. Üçüncüsü, para iadesi yapılmayıp, sigortalılara prim indirimi uygulanabilir.  Katılım sigorta şirketi, hangi dönemlerde bakiye iadesi yapacağını, hangi usule göre yapacağını ve ne kadar yapacağını sigortalılarına duyuracak. Yeri gelmişken belirteyim, hayat sigortaları için de katılımcı yatırım fonu kurulacak ve sigortalıların,  yani katılımcıların, ödedikleri primler ve bunların getirileri bu fonda toplanacak.

Faizsiz sigortacılığın bir diğer özelliği ise katılım sigortacılığı yapacak şirketin bir Danışma Komitesi kuracak olması. Hem faizsiz finans hem de din uzmanlarından oluşacak bu komite; şirketin faizsiz esaslara göre faaliyet gösterip göstermediğinden bakiye iadesinin hangi usulde yapılacağına kadar tüm alanlarda hem denetim yapacak hem de karar verecek. Bir anlamda sigortalının hak ve menfaatlerini Danışma Komitesi koruyup, kollayacak.

SİGORTACILIKTA KATILIM DÖNEMİ

- Katılım sigortacılığı yapacak olan şirketler ya ayrı şirket kuracak ya da ayrı şirket kurmadan ‘pencere usulüyle’ katılım sigortacılığı ürününü de müşterilerine sunacak. Pencere yöntemini seçenler 3 yıl sonra ayrı şirket kurmak zorunda kalacak.

- Faizsiz sigortacılığı tercih eden sigortalılar, şirketin karına da zararına da ortak olacak.

- Katılım sigorta şirketi, sigorta havuzu kuracak.

- Sigortalıların yatırdığı primler havuzda toplanacak, sigortalı böylece havuza ortak olacak.

- Hasarlar havuzda biriken primlerden karşılanacak.

- Dönem sonunda havuzda para kalması halinde sigortalılara ya prim iadesi yapılacak ya da poliçe yenilemede indirim olarak yansıtılacak.

- Katılım sigortacılığında tüm işlemler faizsiz esaslara göre yönetilecek.