Halk Emeklilik ve Halk Sigorta’nın özelleştirilmesi

Neden talipleri çok, az sonra anlatacağım. Aslını isterseniz bu konuyu pek de gündemime almak istemiyordum. Özelleştirme yapılır, birileri satın alır, birkaç gün ‘çoktu azdı’ diye fiyat konuşulur, ardından alana hayırlı olsun denir, biter gider. Ama bazı durumlarda biz gazetecilerin konuya yaklaşımı ile okuyucunun bakış açısı örtüşmeyebiliyor.
Nitekim son bir-iki haftadır okuyuculardan, ‘madem satılıyormuş, emeklilik sözleşmemi iptal edeyim’, ‘yıllardır Halk Bankası ile çalışıyorum işyerimin sigortasını da banka aracılığı ile Halk Sigorta’dan yaptırırım, yeni bir şirket mi arayacağım?’ şeklinde yorum ve sorular alınca, konuya değinme ihtiyacı hissettim.
Önce, bu iki şirketin sigorta pazarındaki yeri hakkında bilgi vereyim. Halk Sigorta’nın –ki, 57 yıllık sigorta şirketidir ve ilk kooperatif şirketidir- toplam sigorta pazarındaki payı, yüzde 2’nin biraz üzerinde. Halk Sigorta’nın 2014’ün 9 aylık dönemindeki karı ise, 37,8 milyon TL.
Halk Emeklilik’in, toplam sigorta pazarındaki payı ise yüzde 0,82. Bireysel emeklilikte 251 bine yakın katılımcısı ile şirketin yüzde 5 payı bulunuyor. Halk Emeklilik’in 2014’ün 9 aylık dönemindeki net karı da 62,5 milyon TL.

SATILMALARI DOĞRU MU?

Açıkça söyleyeyim, özelleştirmeye karşı değilim ama kamu bankalarının sigorta şirketlerinin özelleştirilmesini çok da doğru bulmuyor. İki nedenden dolayı bulmuyorum. Birincisi, Halk Bankası, küçük ve orta ölçekli işletmeleri finanse eden bir banka olduğundan sigorta şirketi de doğal olarak bu kesimi sigorta ile tanıştırıyor. İkincisi ise bankanın şube ağı geniş olduğundan, Türkiye’nin en ücra köşesine bile banka aracılığı ile sigorta ulaşmış oluyor.
Yeri gelmişken şunu da belirteyim, geçmişte de bir kamu bankası, sigorta şirketlerini özelleştirme yoluyla satmıştı. Hafızam beni yanıltmıyorsa satıştan üç ya da dört yıl sonra ‘sigorta şirketine ihtiyacım var’ deyip, yeniden şirket kurmuştu.
Şimdi de Halk Bankası’nın iştirakleri olan sigorta şirketleri özelleştiriliyor. Başta da belirttiğim gibi talipleri çok. Ama nasıl çok? Sigorta şirketlerini satın alan Halk Bankası ile 10 ya da 15 yıllık münhasırlık anlaşması imzalayacak. Yani, kim alırsa alsın, şirketlerin isimleri değişsin değişmesin; banka kendi iştirakiymiş gibi, 15 yıl boyunca o şirketlerin tüm sigorta poliçelerini, emeklilik sözleşmelerini satmak zorunda.

TALİBİ ÇOK

İşte bu yüzden iki şirketin de talibi çok. Daha açık bir anlatımla sigorta şirketine sigorta şirketi olduğu için değil de Halk Bankası ile yapılacak münhasırlık anlaşması için talip olunuyor. Yüksek bir para ödenirse de ki, ödenecek, sigorta şirketi için değil banka ile yapılacak anlaşma için ödeniyor olacak. Kimse kusura bakmasın ama bu da bana acı veriyor. Dünyada sigorta şirketleri banka satın alıyor, bizde ise banka ile yapılacak münhasırlık anlaşması için sigorta şirketi satın alınıyor ya da satılıyor.
Neyse, gelelim, bu iki şirketin sigortalılarının ve bireysel emeklilik katılımcılarının endişelerine. Kim satın alırsa alsın, Halk Bankası ile uzun yıllar çalışacak, banka da onunla çalışacak. Dolayısıyla sigortalıların hayatında hiçbir şey değişmeyecek. Anlayacağınız endişeye hiç gerek yok.