Enseyi karartmayalım

Geçen cuma, yine bu sayfada, ‘40 bin çalışan otomatik BES’e girdi’ başlıklı haberde konuyu detaylı anlattık. Özet geçeyim. 1 Ocak’ta, bireysel emeklilik sistemine otomatik katılım, bin ve üzeri çalışanı olan işletmelerden başladı. Bu işletmelerden bazıları maaşları peşin ödüyor. Hal böyle olunca da 1 Ocak’ta, maaşını peşin alanlar, BES’e girdi ki, yaklaşık bu sayı 40 bin kişi. Doğru, girenlerin büyük bir çoğunluğu cayma hakkını kullanarak, sistemden ayrıldı. Nitekim haberimizde de girenlerin yüzde 60’a yakınının ayrıldığını ve 40 bin kişiden, 20 bininin sistemde kaldığını yazdık. Şimdilerde ise bu sayı 18 binlere kadar düştü.

BES’E OTOMATİK KATILIM

Açıkça söyleyeyim, bu tabloya bakıp da enseyi karartmamak lazım. Öncelikle, aybaşında 40 bin kişinin sisteme girmesi, bunların yarısının da çıkmış olması, otomatik katılımın hal ve gidişatı hakkında yorum yapmak için yeterli bir kriter değil. Bir kere bu kişilerin büyük bir çoğunluğu banka çalışanı ve bunların, yıllardır süregelen işveren katkılı grup emeklilik sözleşmeleri (bir şirkette işverenlerin çalışanları adına katkı payı ödediği emeklilik planları) var. Yani, bu kişilerin çoğunluğu uzun süredir bireysel emeklilik sisteminde ve işveren katkılı emeklilik planları; mevcut BES’ten, hatta otomatik katılımdan bile daha avantajlı. O yüzden otomatik katılımdan çıkmaları bir kriter olmadığı gibi, buna bakıp da, ‘bu kadar kişi çıktığına göre vardır bir bildikleri’ demenin de bir anlamı yok.

HENÜZ ÇOK ERKEN

Önemli olan, maaşlarını ocak sonunda alıp da sisteme dahil olacak kişiler ki, bunların sayısı 1.5 milyona yakın. Bana göre bu da otomatik katılım hakkında yorumda bulunmak için yeterli değil. Asıl 1 Nisan’da, 250 ve üzeri çalışan şirketler ile kamu kurumları otomatik katılıma girecek. Bu da yaklaşık 4-5 milyon kişi anlamına geliyor. İşin rengi işte o zaman belli olacak.  

Daha açık bir anlatımla, ‘bu işin yürümeyeceği baştan belliydi’ ya da ‘aylardır otomatik katılımı anlatıyorsun, bak, giren çıkıyor işte, demek ki senin söylediğin gibi değilmiş’ demek için çok erken. Dedim ya, enseyi karartmamak lazım. Bunu, emeklilik şirketi için de söylüyorum. Hele bir mayıs başını bekleyelim, o zaman şapkayı koyar önümüze düşünürüz.