Devlet destekli alacak sigortası

HAZİNE destek olacak, KOBİ’ler alacaklarını sigortalatacak. Geçen günlerde Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, KOBİ ölçeğindeki risklerin ticari alacak sigortası ile güvence altına alınacağını, düzenlemeyi de Başbakanlığa sunduklarını söylemişti. Alacak sigortasının içeriği de netleşmeye başladı. Öğrendiklerimi, sizlerle de paylaşayım.

KOBİ ölçeğindeki şirketler, iç piyasada sattıkları malın bedelini tahsil edememe riskine karşı alacak sigortası ile sigortalatacak. Sigorta uygulamasına da Hazine destek olacak. Uygulama ileride ihracat yapan KOBİ’leri de kapsayacak. Düzenleme Bakanlar Kurulu’nun onayına gönderildi. 2013’te yapılan bir düzenleme ile sigortacılık mevzuatı, teminat bulunamayan risklere yönelik Olağandışı Riskler Yönetim Merkezlerinin (ORYM) oluşumuna imkan tanındığından; alacak sigortası için yasal düzenleme yapılması gerekmiyor, Bakanlar Kurulu onayı yeterli. 24 Haziran seçimlerinden önce de düzenlemenin çıkması bekleniyor.

FİYATI DEVLET BELİRLEYECEK
Peki, alacak sigortası nasıl işleyecek? Tarım Sigortaları Havuzuna (TARSİM) benzer bir modelle, Olağandışı Riskler Yönetim Merkezi altında, Alacak Sigortaları Havuzu kurulacak. Havuzun denetimi Hazine’de olacak, yönetimini ise Halkbank’ın iştiraki olan Halk Sigorta yapacak. Alacak Sigortaları Havuzunun işleyişi için iki seçenek var. Bundan sonrası biraz teknik ama en basit şekliyle anlatayım. Birinci seçenek; sigortayı, şirketler satacak, topladıkları primin belli miktarını havuza devredecek, hasar yönetimini de yine şirketler yapacak. Hasar ödeme tarafına gelince; Hazine, hasar için belirli bir limit belirleyecek, bu limite kadar olan hasarları sigorta şirketleri ödeyecek, hasar bu limitin üzerine çıkarsa, üzerini Hazine karşılayacak. İkinci seçenek ise, TARSİM gibi hasar dahil sigortanın tüm işleyişini havuz yürütecek, sigorta şirketleri ise aracı gibi havuzun poliçelerini satacak. Hasarlar havuzdan ödenecek, belirli limitin üzerine çıkarsa da üzerini Hazine karşılayacak. İşte, devlet destekli alacak sigortası modeli bu. Model Bakanlar Kurulu sonrası netleşecek.

Hangi model kurgulanırsa kurgulansın alacak sigortasının primlerini Hazine belirleyecek ve şirketler belirlenen fiyattan sigortaları KOBİ’lere satacak. Sigorta kapsamına hangi şirketlerin gireceği konusunda bir KOBİ tanımı yapılacak. Bu tanımın dışında kalan firmalara sigortacılar, bugün olduğu gibi kendi belirledikleri serbest fiyattan poliçe satabilecek.

KOSGEB İÇİN ZORUNLU
Peki, alacak sigortası KOBİ’ler için zorunlu mu olacak? İsteyen yaptıracak, istemeyen yaptırmayacak. Ancak, KOSGEB’den kredi kullanan ya da imkanlarından faydalanan KOBİ’ler için zorunlu tutulabilir.

Alacak sigortası ile yeni bir uygulama daha geliyor. Sigortacıların, KOBİ’lerin alacaklarını sigortalamamalarının temel nedeni, bilanço bilgilerine ulaşamamaları. Geçmişte Maliye Bakanlığı ile görüşmeler yapılmasına rağmen Bakanlık, bilanço gizliliğini öne sürerek, bu imkanı tanımadı. Yeni uygulanacak modelde ise Kredi Kayıt Bürosu’ndan, KOSGEB’den, Kredi Garanti Fonu’ndan (KGF) KOBİ’lere ait bilgiler Sigorta Bilgi Merkezi’ne (SBM) aktarılacak ki, öğrendiğime göre bu aktarımı ilk kabul eden KOSGEB olmuş. SBM ise bu bilançoları yine sigorta şirketleri ile paylaşmayacak ama bilançolara bakarak skorlama yapacak ve sigorta şirketine, alacak sigortası yaptırmak isteyen KOBİ’nin skorunu verecek. Sigortacılar da bu skora göre kararını verecek. Bu yöntemle bilanço gizliliği de ihlal edilmemiş olacak.

SADECE KOBİ’LER YARARLANACAK
ALACAK sigortası bugün de uygulanan bir sistem. Ağırlıklı olarak da iç piyasaya yönelik uygulanıyor. Ancak sigortayı kurumsal, büyük şirketler, satış yaptıkları KOBİ’lerden olan alacaklarını tahsil edememe riskine karşı yaptırıyor. Sigortacılar da bu kapsamda KOBİ’lerin riskini alıyor ve sigorta kapsamında KOBİ’lere kefil oluyor. Bugün için üç bine yakın büyük şirket alacak sigortası yaptırmış ve bu sayede sigortacılar da 100 bine yakın KOBİ’ye kefil olmuş durumda. Alacak sigortası özellikle ekonomide sıkıntıların yaşandığı dönemde işletmeler tarafından tercih ediliyor. Yeni modelde ise sadece KOBİ ölçeğinde şirketler devlet destekli sigortadan faydalanacak.