Çalışan emeklinin maaşı kesilecek mi

Birkaç gündür okuyuculardan gelen emeklilik sonrası çalışmayla ilgili soru yağmuruna tutuluyorum. Kimileri ‘2008 sonrası emekli olanların emekli maaşı kesilecekmiş, doğru mu?’ diye soruyor, kimileri de ‘2008 sonrası sigortalı olanlar emekliliğinde çalışmaya devam ederlerse emekli maaşı alamayacaklarmış’ diye endişe duyuyor. Kimileri de, neden buna değinmiyorsun diye eleştiriyorlar.

Doğrudur, birkaç gündür bu konu gündemde. Anlaşılan o ki, hem kafa karışıklığı hem de yanlış anlaşılmadan doğan panik havası var. Niye değinmiyorum? Çünkü bu yeni bir şey değil. Anlatayım. Öncelikle şunu belirteyim, 2008 sonrası emekli olup da çalışanların, emekli maaşı kesilecek diye bir şey söz konusu değil. Bu tamamen yanlış anlaşılma.

Asıl konunun muhatabı olan kesim, ilk kez 2008 sonrası sigortalı olanlar. Malum, 1999 ve 2008 yıllarında sosyal güvenlik sisteminde iki köklü reform yapıldı. Bu düzenlemeler ile emeklilik şartları ve koşulları değiştirildi. Ekim 2008 tarihinde çıkan yasa ile emeklilik yaşı kademeli olarak yükseltildi, prim gün sayısı işçi statüsünde çalışanlar için 7200 güne, Bağ-Kur’lu çalışanlarda ise 9000 güne çıkarıldı.

Ekim 2008 tarihinde çıkarılan yasa ile bir düzenleme daha yapıldı. Bu tarihten sonra ilk kez sigortalı olanlar, emeklilikleri gelip de emekli maaşları bağlandığında; Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışamayacaklar. Çalışmaları halinde emekli maaşları kesilecek. Yani, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra sigorta girişi olanlar emekli olup da çalışmaya devam ettiklerinde; hem emekli maaşı hem de çalıştığı işyerinden maaş alamayacak. Ya çalışmayıp emekli maaşı alacak ya da çalışıp emekli maaşı almayacak.

EKİM 2008 ÖNCESİ SİGORTALI OLANLAR

Bu durum, 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olanları kapsamıyor. 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olup çalışmaya halen devam edenler ile emekli olup, emekli maaşı bağlanıp da çalışmaya devam edenler; Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışabilecekler, çalışıyorlar da zaten. Bu kişiler hem çalıştıkları kurumdan maaş alıyorlar hem de emekli maaşı almaya devam ediyorlar. Daha açık bir anlatımla, 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olanlarda hiçbir sorun yok; iki maaş alabiliyorlar. 1 Ekim 2008 öncesi sigortalı olanlar ne zaman emekli olurlarsa olsunlar emekli maaşları kesilmeyecek.

Peki, SGDP nedir? Bugün için 4/A, yani işçi statüsünde olanlar emekli olduktan sonra hem emekli maaşı alıp hem de çalışmaya devam edebiliyor; kanun bu hakkı tanıyor.

KİMLER ÇİFT MAAŞ ALACAK?

Emekli olup, emekli aylığı bağlananların yaşlılık aylığı kesilmeden yeniden çalışabilmeleri için SGDP kesiliyor. Prime esas kazanç üzerinden kesilen yüzde 32 oranındaki SGDP primini ödemekle işverenler yükümlü. Bir başka ifadeyle belirli yaş, sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısını yerine getirip, emekli aylığı bağlanan sigortalıların emekli aylıkları kesilmeden çalışmaya devam etmeleri halinde işverenlerden alınan prime SGDP deniyor. Buradan da anlaşılacağı üzere, Ekim 2008’den önce sigortalı olanlar SGDP kesilerek emekli maaşı ve çalıştığı işyerinden maaş alabiliyorlar; Ekim 2008 sonrası sigortalı olanlar için artık SGDP uygulaması kalkacak; dolayısıyla da çift maaş alamayacaklar.

Şunu da belirtmekte fayda var. Ekim 2008 sonrası ilk kez sigortalı olanların henüz emekliliği gelmedi, önlerinde daha çok zaman var. O zamana kadar sosyal güvenlikte yeni bir reform mu yapılır, kurallar yeniden değişir mi; şimdiden bilinmez.