Güvercin kondu

Japonya kökenli Anne ve Bebek Bakım Ürünleri markası olan Pigeon (İngilizce güvercin demek) artık Türkiye’de satılmaya başlandı.

Annelere ve 0-3 yaş grubu bebeklere özel ürünleri ile Türkiye pazarına iddialı bir giriş yapan markanın ürün gamında, yeni doğum yapan anneler ve bebekleri için biberon, emzik, ıslak mendil, göğüs pedi, likit temizleyicinin yanı sıra burun temizleyici, cımbız, biberon saklama çantası, pamuklu çubuk, diş fırçası, emniyetli tırnak makası ürünleri yer alıyor.

Bu markanın geçmişinde ilginç bir hikaye var: 1957 yılında, ultrason ya da o tip cihazlar olmadığından, markanın kurucusu olan Japon bey, insan ağız yapısına en uygun emziği üretebilmek için yeni doğum yapmış 250 kadından süt emmiş. Yani yutmamış tabi. Ama araştırmanın azmine bakar mısınız? O zaman böyle başlayan araştırmalar, şimdi biberon ağızlarının ya da emziklerin ucuna mikro kamera koymaya kadar gitmiş. Bir de peristaltik emzikleri yapmışlar. Bu emzikler, aynı bir bebeğin dil hareketleri gibi düzenli dalgalanma hareketi yapıyor.

Evet, Sinan’ın emzik ya da biberon deneme yaşı artık geçti. Ama çevremdeki yeni birkaç anne ve anne adayına denemeleri için bu ürünlerden verdim. İsterseniz, siz de deneyebilirsiniz.

BENİMLE OYNAR MISIN

Bir ara Sinan başından kalkmazdı. Hele Gurup Şurup, annelerin bile bayıldığı bir gruptu. TRT’deki nefis çocuk programı "Benimle Oynar Mısın?"dan bahsediyorum. Çok sevilen bu program uzun zamandır yayında yoktu. Ne var ki, geçtiğimiz haftalarda, TRT’nin Ankara’daki Arı stüdyosunda çekimlerine yeniden başladı. Yani, yeni yayın döneminde, 100 yeni bölümü ile çocuklarımız bu dizi için ekran başına geçecek. Bu konuda daha önce yazdığım yazılardan dolayı, programın Genel Yönetmeni Prodüktör Sevgi Kartarı özellikle haberdar etti, ben de size ön bilgi veriyorum.

Drama bölümlerinde anneanne rolünü Nilgün Belgün, onun torunu, Selin adlı üniversite öğrencisini Başak Daşman, baba rolünü Sinan Albayrak, anne rolünü Çağdaş Serter oynuyor. Çocuk rollerini, önceki bölümlerden farklı olarak, sadece 6 yaş ve altı çocuklar canlandıracak. Böylece, program çekimleri boyunca onlar da okul öncesi eğitim alacak. Müthiş kukla orkestrasının dışında, Çıt ve Pıt, Pembe ve Yulaf adlı kuklalar yeni dönemde ilk kez tanışacak çocuklarla. Senaristler bu kez bir balığa da rol yazmış, adı Nino.

99 SAYFADA BOŞANMA

Doğrusunu isterseniz, bebek ve çocuk bakmıyla ilgili kitapları seçerken, tek bir konuda yazılan sayfa sayfa kitapları pek işlevsel bulmam. Düşünsenize, katı mamaya geçiş için 300 sayfalık bir kitap okumaya kalktığınızda kitabı bitirene kadar çocuk zaten katı mamaya geçer! Ama bazı konular biraz daha hassas. O yüzden de biraz detay gerektiriyor. Gönül istemez tabii, ama bazen kaçınılmaz olur. Yani, eşinizle boşanmanız söz konusu olabilir. O zaman meslektaşım Nilüfer Kas’ın sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Mücahit Öztürk’ün cevaplarının yayınlandığı 99 Sayfada Boşanmış Ailelerde Çocuk kitabını size öneririm. Kitap, boşanma kararının çocuklara açıklanmasından, boşanma sonrası yeni ilişkilerin çocuklarla nasıl ve ne zaman tanıştırılması gerektiğine kadar birçok soruya cevap veriyor:

Tuvalet eğitimi

Tuvalet eğitimi bağırsak ve mesane kontrolü gereken sosyal bir beceri. Bu beceriyi çocuğunuza kazandırırken onu tuvaleti kullanmaya zorlamamak ve ona zaman tanımak en önemli nokta. Konuyla ilgili görüşünü aldığımız İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülbin Gökçay, tuvalet eğitimine başlamak için belli bir yaş olmadığını, doğru zamanın çocuğun fiziksel ve zihinsel gelişimine bağlı olduğunu belirtiyor: "1 yaşından küçük çocuklarda bağırsak ve mesane kontrolü zayıftır. 18 ile 24 aylık çocukların çoğunluğu tuvalet eğitimi için hazırdır, fakat bazı çocuklar 30 aydan sonrasına kadar bile hazır olmayabilir. Çocuğunuz duygusal olarak da buna hazır olmalıdır. Çok direnç gösterirse bir süre daha beklemek en iyisi". Tuvalet eğitimindeki en önemli konu, sakin davranmak. Güç mücadelesinden kaçının. Tuvalet eğitimi yaşındaki çocuklar kendi bireyselliklerinin farkına varır ve kendi sınırlarını sınamak için çeşitli yollar denerler. Bazı çocuklar bunu bağırsak hareketlerini tutarak gerçekleştirir. Parents Dergisi, temmuz sayısında anlayış ve sabır gerektiren bu süreçte dikkat etmeniz gereken noktaları ve size yardımcı olacak bilgileri, uzman görüşleriyle derledi.

DOĞRU ZAMAN NASIL BELİRLENİR

Çocukların tuvalet eğitimine olumlu yanıt vermesi için doğru zamanlama büyük önem taşıyor. Peki doğru zamanın geldiğini nasıl anlayacaksınız? İşte ipuçları:

á Gündüz iki saatten uzun süre kuru kalabiliyorsa veya gündüz uykularından kuru kalkıyorsa.

á Bağırsak hareketleri düzenliyse ve önceden tahmin edilebiliyorsa.

á Yüz mimikleri, duruşu veya kelimelerle tuvaletinin geldiğini gösteriyorsa.

á Basit emirleri yerine getirebiliyorsa, iki kelime içeren tümceler kullanıyorsa.

á Büyüklerin yaptığı işleri taklit ediyorsa.

á Banyoya gidip gelebiliyorsa ve giysisini çıkarmaya yardım ediyorsa.

á Altını kirlettiğinde rahatsız oluyor ve bezinin değiştirilmesini istiyorsa.

á Beş dakika yardımsız oturabiliyorsa.

á Tuvaleti veya lazımlığı kullanmak istiyorsa.

á Bezden kurtulmak istiyorsa.

TUVALETİ KULLANMAYI ÖĞRETMEK

Tuvalet eğitimine başlarken atacağınız adımları önceden belirlemeniz, hem sonucun başarılı olması hem de işe yaramadığı durumlarda farklı yöntemleri aynı bilinçle uygulamak açısından önemlidir.

á Hangi kelimeleri kullanacağınıza karar verin: Kullanacağınız terimler başkalarını ve çocuğunuzu rahatsız etmemeli, moral bozukluğu yaratmamalı ya da strese sokmamalı. Çocuğunuz kaka yaptığında ona kirli, yaramaz gibi sözcükler kullanmaktan kaçının. Bu negatif terimler çocuğunuzun utanmasına ve içine kapanmasına sebep olur. Kaka yapma ve işemenin doğal olduğunu ona hissettirin. Çocuğunuz meraklı olabilir ve oynamayı deneyebilir. "Bu oyuncak değil deyip" onu kırmaktan kaçının.

á Bir oturak alın: Hazır olduğunda ona bir oturak alın. İçine tuvaletini yapmasında bir zorluk yoktur ve ayakları yere basar. Çocuklar genellikle ailelerinin banyo faaliyetlerine ilgi duyar. Bazen ailelerin, çocuklarına banyo faaliyetlerini izlettirmesi çocuğun bu konuyu öğrenmesinde yardımcı olur.

á Düzenli olarak girişimlerde bulunun: Çocuğunuzu, bağırsak hareketi başladığı veya çişi geldiği zaman hemen oturağa götürün. Her seferinde birkaç dakika oturtun. Ne yapmak istediğinizi ona anlatın. Eğer çok direnirse bu, tuvalet eğitimine başlamak için doğru zaman olmadığını gösterir.

á Onu cesaretlendirin: Çocuğunuzu tuvaleti geldiğinde haber verecek kadar cesaretlendirin. Size daha ziyade bezini ıslattıktan ya da kakasını yaptıktan sonra haber verecektir. Bu vücut işlevlerinin farkında olmaya başladığının işaretidir. Size haber verdiğinde onu ödüllendirin ve ona bir dahaki sefere daha çok bilgi vermesini önerin.

á Uygun hızda eğitim verin: Çocuğunuzun gayretini desteklemelisiniz. Çabuk sonuca ulaşmayı denemeyin. Bir hata olduğunda hemen üzülmeyin ve o hatayı belli etmeden düzeltin. Ceza ve azarlamalar kendisini kötü hissetmesine, tuvalet eğitiminin uzamasına neden olur.

á Temizlik kurallarını öğretin: Çocuğunuza nasıl temizlik yaptığınızı dikkatle gösterin (Kızlar önden arkaya doğru temizlemelidir). Tuvaletten sonra ellerini yıkadığından emin olun. Bazı çocuklar, atıklarının vücutlarının bir parçası olduğuna inanır, dışkılarının tuvaletten akıp gitmesi onları korkutur ve bu durumu anlayamazlar. Bazı çocuklar ise tuvalete otururken sifon çekilince tuvaletin onları yutacağından korkar. Aileler vücut atıklarının anlamını çocuklara açıklamalıdır.

á Alıştırma külotu kullanımı için cesaretlendirin: Çocuğunuz birkaç kez başardıktan sonra ona özel alıştırma külotları alın. Bu an çok özel olmalıdır. Çocuğunuzun büyüdüğünü kendisine hissettirin ve özgüvenini artırın. Her zaman kazalara hazırlıklı olun.

10 ADIMDA TUVALET EĞİTİMİ

Tuvalet eğitimi konusunda izlemeniz gereken pratik yolu Prof Dr. Gülbin Gökçay şöyle özetliyor:

1. Lazımlık alın ve kolay görülebilir bir yere koyun. "Bu senin" deyin. Kaka ya da çiş yapmasını ifade ederken onun kelimelerini kullanın. Bu lazımlığın ne kadar özel ve mükemmel olduğunu vurgulayın.

2.Bir hafta boyunca günde ortalama beş dakika giyinik iken oturmasına izin verin. Çocuğun bağırsak hareketlerinin fazla olduğu yemek sonrası dönemleri seçmeye gayret edin. Çocuğu oturmaya zorlamayın.

3. Büyükleri tuvalet kullanırken izlemesine izin verin. Sifonu çektikten sonra kakanın tuvaletten kaybolmasını izletin ve ona güle güle demesini, el sallamasını söyleyin. Eğer sifonun sesinden korkarsa bunu yapmayın.

4. Çocuğu lazımlığa oturtun. Acele etmeyin hemen sonuç almayı beklemeyin ama yaparsa onu ödüllendirin.

5. Çocukla birlikte kakalı bezi lazımlığa atın. Çişinin ve kakanın gitmesi gereken yerin lazımlık olduğunu söyleyin.

6. Gün içerisinde vücut diline bakarak tuvalete gitme gereksinimi olup olmadığını sorun. Uygun zaman olduğunda altını açıp lazımlığa oturmasını teklif edin. İstemediğinde eleştirmeyin. "Şimdi istemiyorsan başka sefer deneriz" gibi sözler söyleyin.

7.Tuvalet eğitiminin, lazımlığı kullanmanın güzel yönlerini ön plana çıkarın. Başardığında bunu sen yaptın diyerek övün.

8. Tuvaletini lazımlığa yapma alışkanlığını kazandıktan sonra büyük bir kız ya da erkek gibi bezini bırakmak isteyip istemediğini sorun. Eğer kabul ederse bezlerini büyük bir şölen havasında çöpe atın ve "güle güle" deyip el sallayın. Büyük bir kız ya da erkek gibi alıştırma külotu kullanmasını övün.

9. Eğitim başarılı olduktan sonra erişkinler gibi tuvaleti kullanmasını sağlayın. Klozetlere çocuklar için hazırlanan kapakları bu amaçla kullanabilirsiniz.

10.Gündüz kuru kalma başarıldıktan bir müddet sonra gece kuru kalmalar da sağlanabilir. Bunun için özel bir strateji yok. Çocuğunuza ne zaman gece alıştırma külotu kullanmak istediğini sormanız yeterli.