Tebrik yağmurunun şifreleri

Arap ve Türklük coğrafyasından başlayan tebriklere hızla Batılı ülke liderlerinden gelen mesajlar da eklendi. Bu kutlamaların her zamankinden daha yoğun olması dikkat çekerken, liderlerin mesajlarındaki bazı vurgular, bu ilgiye yönelik de bazı ipuçları verdi.

ERDOĞAN FAVORİYDİ

Her şeyden önce liderler, sosyal medya sayesinde mesajlarını kamuoyuna her zamankinden daha hızlı bir şekilde duyurabilir hale geldiler. Ayrıca dünya genelinde 14 Mayıs seçimleri sonrasında Erdoğan’ın yeni bir galibiyete, rakibi CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’na göre daha yakın olabileceğine dair bir algı oluşmuştu. Dolayısıyla sonuçlar şekillenmeye başladığında, dünyadan tweet’ler de akmaya başladı.

SİSİ’DEN BİLE KUTLAMA

İlk kutlama son yıllarda Ortadoğu’daki en yakın müttefiklerden biri haline gelen Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamad Al Thani’den geldi. ‘Sevgili kardeşim Recep Tayyip Erdoğan’ diye hitap eden Al Thani, ‘Zaferinizi tebrik ederim’ diyordu. Türkiye’nin yoğun destek verdiği KKTC, Azerbaycan, Libya, Filistin gibi dost ülkelerin yanı sıra ilişkilerini yeniden iyileştirdiği BAE, Suudi Arabistan ve Mısır gibi ülkelerden de tebrik mesajları geldi. Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el Sisi bile destek açıkladı. Bu mesajlar aynı zamanda söz konusu ülkelerle ilişkilere atılan yeni formatın olumlu geliştiğine de bir işaretti.

AB İÇİN BİLDİK AKTÖR

Avrupa’dan ilk tebrik Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’dan geldi ve onu diğer AB temsilcileri ve ülkelerinin liderlerinin mesajları izledi. Türkiye’yi sık sık eleştiren ülke liderlerinden biri olan Macron, “Fransa ve Türkiye’nin birlikte üstesinden geleceği büyük sınamalar var. Başkan Erdoğan ile birlikte ilerlemeye devam edeceğiz” diyordu. Diğer AB ülkeleri de benzer işbirliği mesajları verdiler.

Malûm, AB ile ilişkiler yıllardır parlak değil. İnsan hakları ve özgürlükler konusunda Türkiye’yi eleştirmekten çekinmeyen AB ülkeleri, aynı zamanda mülteci anlaşması nedeniyle yükünü hafiflettiği gerekçesiyle Ankara ile iyi ilişkiler arayışında.

Dolayısıyla Erdoğan gibi bildik bir siyasi aktör ile yola devam etmek Avrupa’nın çıkarlarından yana bir gelişme olabilir.

AMERİKAN PRAGMATİZMİ

Amerika’dan ilk tepki Cumhurbaşkanı Erdoğan ile iyi ilişkiler içinde olan eski ABD Başkanı Donald Trump’tan geldi. Truth Social’da paylaşım yapan Trump, Erdoğan için “Önem ve saygınlığını yükselttiği ülkesini ve halkını nasıl sevdiğini ilk elden gördüm” vurgusuyla zaferini kutladı.

Trump’a nazaran Türkiye Cumhurbaşkanı ile ilişkilerini daha mesafeli bir seviyede yürütmeyi tercih eden ABD Başkanı Joe Biden daha sonra tebrik mesajı açıkladı. Malûm Biden’ın kendisi seçilmeden önce söylediği “Erdoğan’ı darbeyle değil, seçimle değiştireceğiz” sözleri hafızaların bir yerlerinde hep takılı kalmıştı.

Ancak seçim kampanyası döneminde ABD, ‘Kim seçilirse onunla çalışacağız’ diyerek dengeli gitmeyi tercih etti.

Şimdi ise iki ülke arasında Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğine, ABD’nin de F-16 satışına onay vermesi gibi konularda gelişmeler beklenebilir. İlişkilerin pragmatik bir çerçevede ilerleyeceğini öngörmek mümkün.

PUTİN VE ZELENSKİ

Türkiye bilindiği gibi Ukrayna krizinde uzlaştırıcı bir yaklaşım izlemeyi tercih ederek esir takası, tahıl anlaşması gibi konularda sorun çözücü olarak öne çıktı.

Ukrayna’ya satılan SİHA’lar önemli başarı sağlarken Türkiye, sivil Rusların Batı’ya açılan kapısı oldu. Kılıçdaroğlu’nun aksine Erdoğan, ‘Dostum Putin ile yola devam’ mesajı verdi. Dolayısıyla bu iki ülke liderinin Erdoğan’ı ilk kutlayanlar arasında yer alması sürpriz olmadı.

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER

Erdoğan, Venezuela’dan Somali’ye Pakistan’dan Taliban’a farklı kesimlerden Batı’ya karşı ‘dik duruşundan’ ötürü de destek buldu. Batı ile sorun yaşayan Venezuela lideri Nicolas Maduro “Yaşasın Türkiye” diye tweet attı. Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, “Erdoğan, mazlum Müslümanlar için bir güç sütunu” dedi.

Ezcümle, her ülkenin Erdoğan’ı tebrik etmek için farklı sebepleri olduğunu söyleyebiliriz.