Bayram notu

Aralık ayı sonunda Hıristiyanların Noel yortusu geldiğinde dünya haberlerinde yaprak kıpırdamaz.
Bırakın uluslararası zirveyi, görüşmeyi, futbol maçı bile oynanmaz. Paskalya ve diğer Hıristiyan yortularında da haber akışı yavaşlar.
Ama söz konusu Müslüman bayramları olduğunda nedense diplomatik trafikte böyle bir ağırlık olmuyor. Mesela bakınız bu haftaki gelişmeler.
Dış politika açısından hızlı ve dolu bir haftayı geride bıraktık.

*

AVRUPA Birliği Komisyonu, Ankara’nın tüm itirazlarına rağmen AB İlerleme Raporu’nu tam da bayramın ikinci günü yayınladı.
Türkiye laik bir ülke, böyle bir şeye takılmamak gerekir denebilir.
Ancak Batılı seküler ülkeler Noel’de uluslararası siyaseti yavaşlatabiliyorsa, aynı hassasiyet Müslüman ülkelerin bayramlarında da beklenebilir.
AB İlerleme Raporu, birkaç gün geç yayınlansa ağırlığından bir şey eksilmeyeceği gibi tatil döneminde güme de gitmez daha dikkat çekici olurdu ayrıca.

*

HAFTANIN bir diğer önemli gelişmesi ise Hasan Ruhani liderliğindeki yeni İran Yönetimi’nin 5+1 diye anılan BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ve Almanya ile nükleer program için yeniden Cenevre’de masaya oturmasıydı.
Kurban Bayramı döneminde İranlı yetkililer, Batılı muhataplarını nükleer programlarının silah üretmeye yönelik olmadığı konusunda ikna etmeye çalıştılar.
İran bu pazarlıklarda ne kadar samimi ya da güvenilir bir yana.
Fakat yılan hikâyesine dönen bu müzakereler de pekâlâ bayram ertesine kalabilirdi.

*

SONRA perşembe günü BM Genel Kurulu’nda Güvenlik Konseyi’nin yeni üyelerinin seçilmesiyle ilgili oylama vardı.
İlk kez iki yıllığına konseyin 10 geçici üyeliğinden birine seçilen Suudi Arabistan, sürpriz bir şekilde koltuğu reddettiğini açıkladı.
Bunda muhtemelen bizzat Kral’ın son anda aldığı bir karar etkili oldu. Gerekçe olarak da Filistin sorunu ve Suriye meselesinin çözümünde BM Güvenlik Konseyi’nin etkisiz kalmasını gösterdiler.
Suudi Arabistan, baskılar sonucu bu kararından vazgeçmezse, Türkiye gibi BM Güvenlik Konseyi’nde reform isteyen kanat ivme kazanabilir.

*

AMA ana fikre dönecek olursak BM de böylesine ciddi bir oylama için gerekli duyarlılığı sergilememişti. Oylama için yine bayram günü seçilmişti.
Medeniyetler arası ittifak, karşılıklı hoşgörü ve saygı istiyorsak uluslararası temas trafiğini planlamadan önce takvime bakmak ilişkilere hiç de zarar vermez.
Tamam, uluslararası ilişkiler 9 günlük tatile çıksın demiyorum ancak ilk iki-üç gün trafik yavaşlayabilir.
Üstelik bu tür hassasiyetlere vurgu yapmak toplumlar arası güven arttırıcı bir etki bile yapabilir. Benden söylemesi.

Kim kime teşekkür etti

Bayram döneminin tek sevindirici haberi Lübnan’da 71 gün boyunca rehin tutulan Türk pilotlar Murat Akpınar ve Murat Ağca’nın özgürlüğüne kavuşması oldu.
11 Lübnanlı hacı, geçen yıl İran’dan dönerken Suriyeli muhalifler tarafından kaçırılmıştı. Fidyeci muhalifler rehinelere karşılık Beşar Esad’ın hapishanelerinde yatan 127 kadının salıverilmesini istiyordu. Lübnanlı hacıların yakınları ise kendi rehinelerine karşı Türk pilotları kaçırdı.
Sonuçta Katar, Filistin ve Lübnan’ın arabuluculuğunda Esad’ın, Suriyeli kadınları bırakacağı belirtildi. Muhalifler hacıları bıraktı, pilotlar da yakınlarına kavuştu.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu, Twitter’da MİT Müsteşarı Hakan Fidan’a, Lübnan Meclis Başkanı Berri’ye, Başbakan Mikati ve Dışişleri Bakanı Mansur’a teşekkür etti. Lübnanlı Berri’nin teşekkür ettiği taraflardan biri ise Esad’ın Suriye Yönetimi oldu.