Almanya’da değişim zamanı

16 yıldır Avrupa Birliği’nde, transatlantik ve ikili devlet ilişkilerinde denge bulmada yetkin bir isim olarak öne çıkan Merkel’in muhtemelen Aralık ayının başında görevi yeni ekibe bırakması bekleniyor.

TRAFİK LAMBASI HÜKÜMETİ

MERKEL ile birlikte Almanya’da Hıristiyan birlik partileri (CDU/CSU) ile Sosyal Demokratların (SPD) büyük koalisyon hükümeti dönemi de tamamlanmış olacak.

Bu kez Almanya’nın dümenine SPD liderliğinde Yeşiller ve Hür Demokrat (FDP) partilerinden oluşan üçlü koalisyon geçecek. Partilerin renklerinden ötürü de bu hükümete, ‘trafik lambası koalisyonu’ deniyor. Başbakanlık koltuğuna şimdiki Maliye Bakanı SPD’li Olaf Scholz (63), Dışişleri Bakanlığı koltuğuna Yeşiller Eşbaşkanı Annalena Baerbock’un (40) oturması bekleniyor.

Yeşiller Eşbaşkanı Robert Habeck’in (52) ekonomi, iklim ve enerji portfolyosunundan sorumlu olması, FDP Genel Başkanı Christian Lindner’in (42) ise Maliye Bakanı olması öngörülüyor.

KOALİSYON PROGRAMI TAMAM

ÜÇLÜ ittifak ‘Özgürlük, Eşitlik ve Sürdürülebilirlik’ adını verdiği 173 sayfalık koalisyon sözleşmesini önceki gün ilan etti. Başlıkta olduğu gibi metinde de sık sık bu kavramlara vurgu yapıldığı görülüyor.

Programda modern devlet, dijital atılım, inovasyon gibi açılımlara yer verilirken güçlü iklim vurgusu dikkat çekiyor.

Paris İklim Anlaşması hedeflerine ulaşmanın en büyük önceliklerden olduğunun altının çizildiği metinde iklim korunmasının özgürlük, eşitlik ve sürdürülebilir refah için şart olduğu ifade ediliyor.

DİKKAT ÇEKEN VURGULAR

DIŞ politikada da uluslararası işbirliği ve güçlü Avrupa Birliği’nin önemine işaret edilirken başarılı ve güvenilir bir dış politika için de ‘barış, özgürlük, insan hakları, demokrasi, hukuk devleti ve sürdürülebilirlik’ diye bir çerçeve çiziliyor.

Almanya güvenliği için NATO’nun vazgeçilmez olduğu belirtilen belgede NATO’nun Avrupa kanadının güçlendirilmesi ve NATO ile AB arasındaki işbirliğinin arttırılması için çalışılacağı taahhüt ediliyor.

TÜRKİYE’YE BAKIŞ

BELGEDE Türkiye’ye ‘ikili ve bölgesel ilişkiler’ başlığı altında yer verilmiş. Metinde “Türkiye, iç politikada endişe verici gelişmeler ve dış politikadaki gerilimlere rağmen AB’nin önemli bir komşusu ve NATO partneridir” vurgusu dikkat çekiyor.

Demokrasi, hukuk devleti, insan, kadın ve azınlık hakları alanında Türkiye’de kötüleşme olduğu belirtilen belgede “Bu nedenle Türkiye ile AB arasında yeni fasıllar açmayacağız ve açılmış olanları da kapatmayacağız” gibi bir ifade yer alıyor.

Türkiye’yi AB’den dışlayan bir ton gibi görünse de bu ifade aslında Brüksel’in yıllardır Ankara’ya yönelik yaklaşımı ile birebir örtüşüyor. Metnin devamında ise Türkiye-AB diyalog ajandasının canlandırılacağı, sivil toplum ve gençlik değişimi programlarına öncelik verileceği belirtiliyor.

NELER DEĞİŞEBİLİR

TÜRKİYE-AB ilişkileri giderek durağan bir hal alsa da Merkel, geçen yıl Doğu Akdeniz’de yaşanan kriz sırasında olduğu gibi zaman zaman AB içinde Ankara lehine müdahaleler yapmaktan çekinmeyen bir isim oldu.

Şimdi Alman dış politikasının başına SPD’li Scholz ve Yeşiller’li Baerbock geçiyor.

Uluslararası ilişkilerde devlet politikalarının devamlılığı esastır. Ancak yeni hükümetin ‘özgürlük, demokrasi, insan hakları’ gibi değerlere daha fazla vurgu yaptığını görebiliriz.

Ayrıca koalisyon belgesinde “Düzensiz göç azaltılacak, düzenli göçü hayata geçireceğiz” ifadesi dikkat çekerken yeni dönemde 2016 tarihli Türkiye-AB mülteci anlaşmasının gözden geçirilmesi de gündeme gelebilir.