Hasely Crawford’dan Santurî Ethem Efendi’ye

1976 Montreal Olimpiyatları’nda 100 metrede altın madalya alan Hasely Crawford’a, “Neler hissediyorsunuz?” diye sormuştu gazeteciler. Siyahî atlet, “Beyler bana haritada Trinidad’ın yerini gösterebilir misiniz?” diye cevap verdiğinde, hepimiz o zamanın interneti Meydan Larousse’a koşturmuştuk. Bugün artık sadece bir istatistik olmuş bu hatıranın “İzmir gündemiyle ne ilgisi var?” diyeceksiniz.
Bu kez tersinden başlayalım lâfa... “Santurî Ethem Efendi”nin adını hiç duymamış olabilirsiniz. Ama sanıyorum “Şehnaz Longa” hepimizin kulaklarında hoş bir sadâ olarak vardır. Başta “Radyo Günleri”nin bayram sabahları olmak üzere, “klâsik sazlardan oyun havaları” denince mutlaka çalınırdı. Bazıları da “Tosun Paşa ve Süt Kardeşler” filmlerinden hatırlayacaktır. İşte bu meşhur Şehnaz Longa, (-Santur çalan- anlamına gelen) “Santurî” unvanıyla anılan bestekâr, Ethem Efendi’ye aittir. Santur’a merak sarmış üniversiteliler, bu kadîm çalgıyı sokaklarda olsun inatla yaşatmaya çalışırken, MÜZİKSEV bir çırpıda daha fazlasını yaptı. Geçen hafta başlayan “2. Türk Müziği Günleri”nin programına “Santur”u da konuk etti. “Santur ile Başbaşa” isimli Oda Dinletisi’nde Ozan Özdemir’i dinledik.
7 Mayıs–29 Mayıs tarihleri arasında Alsancak Garı’nın karşısındaki binada iki tür etkinlik plânlanmış. İlki, “Oda Dinletileri...” Sanatçı dostların önce çalgılarını kısaca tanıtması, dinleyicilerin varsa sorular sorabilmesi, sonrasında da küçük bir dinleti ile akşam eve dönmeden önce, sanatseverlerin hem rahatlaması, hem de enstrümanları daha yakından tanımak fırsatını bulması hedeflenmiş. (14 Mayıs / “Darbuka ile Başbaşa” - Yılmaz Atalar; 21 Mayıs / “Tanbur ile Başbaşa” - Özcan Abaylı)
İkinci grup dinletiler aynı adresteki sevimli “butik salon”da gerçekleştirilecek. (15 Mayıs / Fedai Tekşahin, Kaval - Mamut Karagenç, Kaval - Orhan Mutlu Şahinoğlu, Piyano; 22 Mayıs / “Santur & Kanun Sohbeti” - Ozan Özdemir, Santur - Özgür Gürbüz, Kanun; 29 Mayıs / “Tanburi Cemil Bey’e Mektuplar” – Saz Eserleri, doğaçlama ve çeşitlemeler – Nihat Demirkol, Piyano)

Bu başka bir kıvılcım

Santurî Ethem Efendi, 14 Eylül 1926’da, yanan mangaldan sıçrayan ateşle yorganının tutuşması sonucunda hayatını kaybetti. Cenazesinde sadece yedi kişinin olduğu söylenir. Anadoluhisarı’ndaki Göksu Mezarlığı’na defnedildi.
“Santur” bir sembol sadece. Önemli olan kıvılcımın doğru yere düşmesi. İşte budur MÜZİKSEV’in yaptığı... “Santur ile Başbaşa” dinletisinde, yedi kişiden fazlaydık. Diğer etkinliklere gösterilecek ilgi, geleneksel müziğimizin İzmir’deki kazanımlarına sahip çıkmak anlamına gelecek. MÜZİKSEV ve izleyicilerine şimdiden teşekkürler...