Sığınmacılar için üçüncü yol

Buna yabancı öğrenciler, Antalya’daki yerleşik İngiliz, Alman ve Ruslar, eğitim alan polisler gibi yabancılar da dahil. Toplam sığınmacı sayısı ise 4 milyon 82 bin 693.

Sığınmacıların içindeki geçici koruma altındaki Suriyeli sayısı ise 3 milyon 762 bin 686.

2011’den bu yana Türk vatandaşlığı verilen Suriyeli sayısı ise 200 bin 950. Bunların 47 bini Türkmen, 17 bini Afganistan Türkü, 101 bin 995’i Ahıskalı ve 6 bin 787’si Uygur Türkü.

Yalnızca siyasetin tepesinde değil, hemen hemen tüm parti seçmenleri arasında tartışmaya neden olan Türkiye’de yaşanan “sığınmacı ve göçmen sorunu” tablosu bu.

Sorunun çözümüne ilişkin öneriler ise iki başlıkla toplanıyor: Birincisi, “Kalsın” diyenler, diğeri “Geri gönderelim” diyenler...

AVRUPA’YA GİTMEK İSTİYORLAR

Peki sığınmacılar ya da göçmenler için üçüncü bir yol yok mu?

Bana göre var. O da şu: Bu insanların büyük bölümü Avrupa ülkelerine gitmek istiyorlar.

İçsavaş nedeniyle yaşadığı yerleri terk edenlerin istediği ülkeye gitmeye hakları var.

Türkiye, komşu ülke olarak bu insanların geçiş noktasında. İmkân bulduklarında ise her yolla Avrupa’ya gitmeye çalışıyorlar.

Nitekim Bakan Yardımcısı Çataklı’nın verdiği rakamlara göre, son beş yılda 1 milyon 463 bin düzensiz göçmen ve sığınmacı Türkiye’den ayrıldı. Bunların içeresinde düzensiz göçmen yani yasadışı biçimde Türkiye’ye gelmiş Afgan, Pakistanlı, Iraklı gibi 323 bin 859 kişi ülkelerine geri gönderilmiş.

GÖNÜLLÜ DÖNENLER 497 BİN

Türkiye’nin Suriye topraklarında gerçekleştirdiği operasyonlarla kontrol altına aldığı bölgeler dahil 497 bin 926 kişi ülkelerine gönüllü olarak dönüş yaptı. İçişleri Bakanlığı rakamlarına göre, 641 bin 487 kişi ise Avrupa ülkelerine geçti. Hatırlayacaksınız, iki yıl önce Türkiye aldığı bir kararla göçmenlerin batı sınırlarından Avrupa’ya geçişlerini kısa süreliğine de olsa engellemekten vazgeçmişti. Özellikle Yunanistan güvenlik güçleri, şiddet kullanarak topraklarına geçen göçmenleri engellemeye çalıştı. Buna rağmen resmi kayıtlarda pasif olarak değerlendirilen 122 bin kişinin gördükleri engelleme ve şiddete rağmen Avrupa’ya geçtiği hesaplanıyor.

GİDENLERİN YARISI AVRUPA’DA

Yani 2016’den beri Türkiye’den ayrılan 1.4 milyon göçmen ve geçici sığınmacının tüm engellemelere rağmen yaklaşık yüzde 50’si yani 750 bini Avrupa’ya geçiş yaptı.

Geri gönderilen 323 bin düzensiz göçmeni dışında tutup gönüllü olarak Suriye’ye dönen 497 bin kişi ve Avrupa’ya giden 641 bin kişi ile kayıtlarda pasif olarak görülen ve Avrupa’ya geçtiği düşünülen 122 bin kişi karşılaştırıldığında AB ülkelerine geçişi oranı yüzde 60’a kadar çıkıyor.

Türkiye’deki sığınmacı ve göçmenler, insan tacirlerine binlerce dolar verip canlarını da tehlikeye atarak denizden ve karadan Avrupa’ya ulaşmak için her yolu deniyor. Havaların ısınmasıyla bu yıl da denizden botlarla Yunan adalarına gitmeye çalışanlara şahit olacağımız kesin.

AB’NİN UYMADIĞI ANLAŞMA HÜKÜMSÜZDÜR

Türkiye ise bu insanları, Avrupa Birliği ile imzaladığı anlaşmalarla topraklarında tutuyor.

Bunun karşılığında Avrupa, imzaladığı anlaşmayla Türkiye’ye maddi destek ve Türklere vize serbestisi gibi sözler verdi.

Ancak söz verdikleri maddi yardımların küçük bir kısmını öderken, vize serbestisi gündeme dahi getirilmiyor.

Yani Avrupa imza attığı anlaşmayı uygulamıyor. Bu durumda Türkiye’nin buna uyma yükümlülüğü de kendiliğinden ortadan kalkmış oluyor.

AB, UKRAYNA’DAN 5 MİLYON GÖÇMENİ ALDI

Öte yandan Avrupa, gerek Türkiye’de yayın yapan medya kuruluşları gerekse fonladıkları araştırma kuruluşları ve üniversite araştırmaları ile göçmenlerin Türkiye’de kalmak istedikleri algısını oturtmaya çalışıyor.

‘GİTSİNLER’, ‘KALSINLAR’ DIŞINDAKİ SEÇENEK

Avrupa’nın ikiyüzlü tutumunu sergileyen bir başka gelişme ise Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle ortaya çıktı. İçsavaş nedeniyle Ortadoğu’dan gelen göçmenleri topraklarına sokmamak için milyarlarca Euro para harcayan Avrupa Birliği ülkeleri Ukrayna’daki savaş nedeniyle ülkelerini terk eden 5 milyon kişiye, “Sarışın mavi gözlüler, Müslümanlar gibi değiller bize benziyorlar” diye ırk ve inanç ayrımcılığı yaparak kucak açtı.

Buna karşın göçmenlerin en az yüzde 30’u imkân olduğunda Amerika, Kanada ve Avrupa ülkelerine gitmek istediğini söylüyor. Türkiye “açık sınır politikası” uygularsa bu oranın yüzde 50’nin altına düşmeyeceği kesin.

Gelinen nokta ve veriler Türkiye için, “Türkiye’de kalsınlar” ya da “Ülkelerine geri gönderelim” çıkmazı ve tartışmasının yanında üçüncü bir seçeneği gündeme getiriyor; o da “açık sınır politikası” uygulayarak uluslararası sözleşmelere dayalı olarak içsavaştan kaçan insanların gitmek istedikleri hedef ülkeye gitmelerinin önünde engel olmamak. Yani sığınmacılar için üçüncü yol; kalmaları ya da geri gönderilmeleri değil, ileri göndermektir.