yoluyla ilaç adaleti

BAKANLIK UYGUN BULMADI
“Adana’da 50 yaşındaki bir müvekkilime rahim ve yumuşak doku kanseri tanısı konuldu. Özel bir hastanedeki kemoterapi yeterli görülmeyince, onkoloğu ‘akıllı ilaç’ olarak bilinen ‘Tecentriq’ isimli ilacı uygun buldu. Hastalık ve kemoterapinin zayıf düşürdüğü kişinin bağışıklığını güçlendirmeyi, yalnızca kanserli hücreleri hedef alıp diğerlerine zarar vermeden tedaviyi öngören, yaşam süresini ve kalitesini artıran ilacın temini ve uygulanması için Sağlık Bakanlığı’na başvuruldu. Bakanlık ilacın kullanımını uygun bulmadı, başvurumuzu reddetti.
SGK BEDELİ VERMEK İSTEMEDİ
Sağlık Bakanlığı’na Ankara 8’inci İdare Mahkemesi’nde dava açtım. Mahkeme, bakanlığın işlemini durdurdu, 25 Şubat 2021’de davamızı kabul etti ve kazandık. Müvekkilim uzun süre ilacı ücretsiz kullandı, önemli iyileşme kaydedildi. İthal ilacın dozuna 12 bin 500 lira ödeyen, en az 6-7 doz daha gereken müvekkil adına ilacın bedelini karşılaması için Adana SGK İl Müdürlüğü’ne başvurduk, reddedildik.
MAHKEMEDEN ‘ÖDE’ KARARI
Ödediği bedelin geri ödenmesi ve yürütmenin durması istemiyle Adana 2’nci İdare Mahkemesi’nde dava açtık. Mahkeme, 4 Mayıs 2021’de SGK’nın ilaç bedelini ödemesine karar verdi. Müvekkilim uzun süre ilacı ücretsiz kullandı. 10 Haziran 2021’de haklılığımız kabul edildi, SGK’ya açtığımız davayı da kazanmış olduk. İlaç 15 bin-18 bin lira. 21 günde bir ödenmek zorunda. ‘Tecentriq’adlı ilacın dışında, kanser hastaları, ‘Keytruda, Optivo, Lynparza’ gibi yüksek bedelli ilaçları ne yazık ki satın alıyor.
VATANDAŞ YALNIZ DEĞİL
Sağlık Bakanlığı ve SGK’ya açtığımız iki davayı kazandık. Müvekkilim hem ilaca ödediği bedeli geri aldı, hem de ücretsiz sağlıyor. Doktorlar, kanserin neredeyse kaybolduğunu söyledi. Ağır hastalığın getirdiği fiziksel ve ruhsal zorluklarla boğuşan vatandaşlara, bir de ilaç parası için evini arabasını satmak, borçlanmak zorunda olmadıklarını yargımız göstermiş oldu. Hukukun vatandaşımızı koruduğunu göstermek açısından kararların örnek olacağını düşünüyorum.”
BU KEZ KONUMUZ BİR ÇOCUK
Avukat Beyza Aksoy’dan bir örnek daha: “Konumuz, onkoloji ve nöroloji servislerinde tedavi görülen, merkezi sinir sistemini etkileyen ‘nörofibramastozis’ adlı hastalık. Kırklareli’nden 11 yaşındaki hastamız, ülkede ve dünyada ender görülen hastalıkla ilgili yaklaşık 3 yıldır tedavi görüyor. Uzun süre hastalık tanımlanamamış. Çocuğumuzun vücudunda kahverengi cilt lekeleri de çıkınca ailesi Ankara Hacettepe Üniversitesi’ne başvurmuş, tanı konulmuş. Bu hastalık insanlarda idrar tutamama, konuşma güçlüğü, kekemelik, cilt lekeleri, cilt dokusu dışına taşan tümör görüntüsü, kronik baş ağrıları gibi sıkıntılar yaratıyor.
HER AY 140 BİN-167 BİN LİRA
Trakya Üniversitesi Hastanesi’nde tedavisi süren hastaya kemoterapi verilemiyor, ameliyat yapılamıyor. Son olarak onkolog, ‘Koselugo’ adlı ilacın tek çare olabileceği gerekçesiyle Sağlık Bakanlığı’na başvurdu, kullanım onayı çıktı. Türkiye’de satılmayan hapı Türk Eczacılar Birliği getirtiyor. Tek kutusu 140 bin-167 bin lira. Bir yıl ilacı kullanması gereken hastamızın ailesi her ay bu parayı ayıramayacağından, Ankara SGK İl Müdürlüğü’ne ücretsiz karşılanması için başvurduk, reddedildik.
ARTIK ÜCRETSİZ KULLANIYOR
İlacı SGK’nin ücretsiz karşılaması istemiyle Ankara 3’üncü İdare Mahkemesi’nde dava açtık. Mahkeme, 22 Nisan 2021’de ilaç bedelini SGK’nın ödemesine karar verdi. Hastamız 3 aydır ilacı ücretsiz kullanabiliyor. Bu ilacın sadece yurtdışında yüksek rakamlara satılıyor olması bile hastaları ve aileleri çaresizliğe sürüklüyordu. Artık bir tedavi imkanının mahkeme ile oluşabileceği görüldü. Türkiye’de bu ilacı 3-4 kişi kullanıyor. Gelişmenin yayılmasını, tüm hastaların bu ilacı kullanabilmesini diliyorum.”


BİR SMA GÖRÜŞÜ
En büyük sıkıntı
milyon dolarlar

AVUKAT Aksoy’un SMA ile ilgili görüşü: “SMA hastası çocuklarımız için hukuk yoluyla gerekli ilacın temini kararı çıkarılabilir. Birçok meslektaşım harekete geçmiştir. Ancak burada sıkıntı, milyon dolarları bulan ücret. SGK, ‘Mahkeme kararı çıkarmış olsan bile ilaç bedelini öde, sonra ben uygun görürsem tedavi olabilirsin’ diyor. Aileler, 100-200 binleri bir şekilde temin edebilir, ama milyon dolarlarda Türkiye çapında yardım kampanyaları gerekiyor. Şu an dava yoluyla pratik çözümü yok gibi. Ama en azından ilaç ülkemizde kullanım onayı alabilir, ufak bir adım olur.”