Tarihi tünel müzeye dönüşüyor

Bu sığınak ve tünellerden bazıları rivayet, bazıları ise gerçekte mevcut. Sığınaklı önlem, malum Soğuk Savaş yıllarından kalma bir durum. Günümüzde alışveriş merkezi olan Kızılay Genel Müdürlüğü’nün arkasındaki ünlü sığınak başta olmak üzere kentin farklı noktalarında bilinmeyen sığınaklar mevcut. Bunlar bugün duyanları şaşırtıyor. Günümüzde ise Ankara’daki sığınaklar artık birer kültür-sanat mekânlarına dönüşüyor.

***

Bunlardan birisi 1942’de olağanüstü durumlarda milletvekillerinin çalışmalarına devam etmesi için İkinci Meclis Binası’nın yanına yapılan sığınak. 1960’a kadar Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) hizmet veren binanın sığınağı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nce restore edildi. Hava saldırılarına karşı sığınak olarak tasarlanan bina, 2021’de ‘Sığınak: Sanat ve Teknoloji İçin Alan’ adı altında kültür etkinliklerine açıldı. Yapı, bugün farklı sergilere ve etkinliklere ev sahipliği yapmaya devam ediyor. Dünüyle bugünüyle farklı bir hava yansıtıyor.

***

Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı’nda aldığı tedbirler doğrultusunda Ankara Kalesi’nin altına inşa edilen ve kapısı yıllardır kapalı olan tarihi Kalealtı Sığınağı da Altındağ Belediyesi tarafından müzeye dönüştürülüyor.

***

Ankara’da tarihi bir tünelin müzeye dönüştürülmesi ile ilgili son gelişmelerden birisi de Mamak’ta yaşanıyor. Mamak Belediye Başkanı Murat Köse, ilçedeki tarihi Şafaktepe Tüneli için sosyal medyadan şu paylaşımı yaptı: “Şafaktepe Tarihi dekovil hattı/tren hattı 8 metre genişliğinde, 165 metre uzunluğunda. Müze/sergi, sanat galerisine dönüştürme ve restorasyon çalışmalarında sona gelindi. Çeşitli etkinliklere de ev sahipliği yapacak tarihi Şafaktepe Tüneli inşallah önümüzdeki ay hizmete girecek.”

***

Tünelin hikâyesi de ilginç. Osmanlı’nın son dönemleri olan 1915-1917 yılları arasında yapılan Şafaktepe Mahallesi’ndeki dekovil hattı (tren hattı) yıllar içerisinde, araba yolu, soğuk hava deposu ve son olarak Körfez Savaşı’nda sığınak olarak kullanılmak üzere hazır bekletilmiş. Tünel, ‘Demirlibahçe Tüneli’ olarak da biliniyor. Mamak’tan Doğu’ya doğru uzanan demiryolu güzergâhı eskiden farklıymış. Demiryolu, Cebeci İstasyonu’ndan itibaren şimdiki güzergâhına göre daha güneyden ve daha yukarıdan gider ve trenler bu tünele girermiş. 1940’lı yıllarda, demiryolu 15-20 metre aşağıya, düzlüğe alınınca, tünelde bulunduğu tepeyle birlikte öylece kalmış ve günümüze ulaşmış.

***

Tarihi dokusu ve atmosferine uygun düzenlemeler yapılarak restore edilen  tünel, fuaye, sergi ve sanat galerisinden oluşacak. Açılış için artık gün sayan Şafaktepe Tüneli, şimdiden hem Mamak’ın hem de Ankara’nın önemli kültür sanat merkezleri arasına girmeye aday gibi gözüküyor. Açılışını merakla bekliyoruz...