Savunma sanayisinin kripto odası: Elektronik harp

Savaşın seyrini değiştirme etkeni, kuvvet çarpanı rolü ve istihbarat doğrultusunda yarattığı sürpriz etkisi nedeniyle tüm ülkeler Elektronik Harp faaliyetlerini büyük bir gizlilik içerisinde yürütmektedir.

Aslında savaşın ‘kripto odası’ diyebileceğimiz, konuşulmayan veya konuşturulmayan bir alandır. Yurtdışına ihracatı en az düşünülen üründür. Onlar yurt savunmasında her yerdedirler ama hiçbir zaman görünmezler. Ben de gizliliğe dikkat ederek bu alandaki gelişmeleri aktarmaya çalışacağım.

1) Radyo frekanslarının (RF) ilk pratik kullanımı telsiz haberleşmesi ile başlamış, sonrasında radyo ve televizyon yayınları yapılmıştır. Ardından RF yayılım yapıldıktan sonra bir hedeften yansıyan sinyallerinin antende toplanarak mesafesinin ölçümüne dayanan Radar Detection And Ranging (RADAR) sistemleri kullanılmaya başlanmıştır. RF alanındaki gelişmeler neticesinde birçok ülkenin radar ve telsiz kullanıyor hale gelmesi, düşman kuvvetlerinin telsiz haberleşmesinin kesilmesi ve radarlar tarafından tespiti engelleyecek yeni bir teknolojinin geliştirilmesi ihtiyacını doğurmuştur.

DÜNYADA İLK UYGULAMA RUS-JAPON SAVAŞINDA

Bu amaçla Elektronik Harp olarak isimlendirilen uygulama alanı ilk olarak telsizlerin karıştırması ile başlamış, RADAR ekranının karartılması ile devam etmiştir. Günümüzde ise haberleşme, radar, elektrooptik, güdümlü silah sistemleri, navigasyon gibi frekans spektrumunun düşman tarafından kullanıldığı her alanda Elektronik Harp çözümleri savaşın seyrini belirlemektedir. Elektromanyetik spektrum üzerinde egemenlik tesis etmek, düşman unsurlara elektromanyetik spektrum üzerinden taarruz etmek ve spektrum üzerinden gelecek tehditlere karşı sistem ve kaynakların korunması Elektronik Harp kapsamındadır.

Dünyada Elektronik Harp anlamındaki ilk uygulama 15 Nisan 1904 tarihinde Rus-Japon savaşında Ruslar tarafından telsiz sinyallerinin karıştırılmasıyla başlamıştır. Ruslar halen bu uygulamaya binaen 15 Nisan gününü Elektronik Harp Günü olarak kutlamaktadır. Ülkemizde ise Elektronik Harp alanındaki ilk uygulamaya Çanakkale Savaşı’nda rastlanmaktadır. 5 Mart 1915 tarihinde, Kilitbahir girişinde gizlenen Yıldız Telsiz Telgraf İstasyonu; Queen Elizabeth savaş gemisi ile dost birliklere atış tanzimi yaptıran uçağın frekanslarına girmeyi başarıp ‘Jamming’ olarak adlandırılan telsiz karıştırması yapmış ve böylece bombardıman karıştırma nedeniyle başarısız olmuştur.

21. yüzyılda, dünyadaki mevcut çatışmalara baktığımızda hem savaş öncesi istihbarat faaliyetleri, hem de savaş sırasında düşman haberleşmesi; hava savunma sistemleri, uçak radarları, balistik füzeler gibi her türlü saldırı yöntemini bertaraf etmek için en etkin çözüm olan Elektronik Harp savaşın yeni adı olmuştur. Son yıllarda yaşanan bütün sıcak çatışmalarda bunun etkisini hep beraber izlemekteyiz. İsrail bu alandaki gücünü Suriye hava sahasına girerken kullanmakta ve harekâtlarını başarıyla tamamlamaktadır. Onlarca uçak hava sahasına girdiğinde, Suriye radarlarını ya karartmakta ya da onlarca sahte hedef oluşturarak uçaklarını koruma altına almaktadır.

 
ILGAR

2) ÜÇ ANA FAALİYET: DESTEK TAARRUZ KORUNMA

Elektronik Harp faaliyetleri temelde 3 ana koldan oluşmaktadır: Elektronik Destek, Elektronik Taarruz ve Elektronik Korunma.

-ELEKTRONİK DESTEK (Electronic Support, ES) faaliyetleri; düşman sinyallerinin dinlenmesi, tespiti ve analizi vasıtası ile tehditlerin belirlenmesi, kimliklendirilmesi, çözümlenmesi ve lokalize edilmesine yönelik faaliyetlerdir.

ED sistemlerinin taktik sahada kullanımı açısından, RADAR ve haberleşme yayınlarının anlık olarak tespit edilmesi ve gereken çözümlemelerin yapılması kritik önem taşımaktadır. ED sistemleri, barış zamanında ise düşman elektromanyetik sistemleri hakkında teknik veya stratejik istihbarat toplamak amacıyla kullanılır. Hem barışta hem de savaşta düşman sistemlerine yönelik durumsal farkındalık açısından ED sistemleri kritik önem taşımaktadır.

Türkiye, havada, karada ve denizde yüzlerce elektronik destek sistemiyle, elektromanyetik spektrumda adeta sınır karakolları kurmuş ve her saniye düşmanları izlemekte; değişimlerden de olacakları öngörebilmektedir.

-ELEKTRONİK TAARRUZ (ET), elektromanyetik spektrum vasıtasıyla düşman unsurların elektromanyetik sistem, kaynak ve kabiliyetlerine karşı alınan her türlü karşı-tedbiri (counter-measure) kapsar. Karşı-tedbirler düşman sistemleri kalıcı veya geçici olarak bertaraf ederler veya sistem performansını düşürerek tespit edilmemizi ya da vurulmamızı engellerler. Bu alandaki en bilinen kahramanlarımızdan birisi KORAL sistemidir. KORAL düşman radarlarının dost uçaklarımızı görmesini ve vurmasını engellemek üzere geliştirilmiş bir kalkan görevi görmektedir.

Elektronik taarruz kabiliyetleri elektronik baskılama (soft-kill) ve fiziksel tahrip (hard-kill) olarak gerçekleştirilebilmektedir. KORAL, ILGAR, SANCAK, VURAL gibi sistemler elektronik baskılama yaklaşımıyla çalışmaktadır. AKKOR, PULAT, KARGI gibi sistemler ise fiziksel tahrip sınıfında yer almakta olup, doğrudan hedefi yok etmek üzere çalışmaktadır.

KARETTA AntiJam GNSS Sistemi

-ELEKTRONİK KORUNMA (EK) (Electronic Protection - EP) ise, düşman unsurların Elektronik Harp faaliyetlerine karşı alınabilecek her türlü Karşı-Karşı tedbir (Electronic Counter-Counter Measure) olarak tanımlanır. Elektronik Korunma faaliyetleri Elektromanyetik Sistemlerin ED ve ET’ye karşı mukavemetinin arttırılması sureti ile korunması anlamına gelir.

 
KIZILELMA

3) TÜRKİYE’NİN ÜSTÜN KORUNMA GÜCÜ

ASELSAN Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Prof. Dr. Haluk Görgün, ülkemizdeki radar ve haberleşme sistemlerinde üstün elektronik korunma kabiliyetleri bulunduğuna dikkat çekerek, “Elektronik Harp teknolojimizdeki gelişmelerle birlikte, sinerjistik bir şekilde bizim geliştirdiğimiz sistemlerimizi de düşman elekronik harp faaliyetlerinden nasıl koruyacağımızı öğrenmiş ve gelişmiş bulunmaktayız” dedi. Prof. Dr. Görgün, sözlerini şöyle sürdürdü:  “Ukrayna savaşıyla birlikte iyice ortaya çıktığı gibi, navigasyon sistemlerinin karıştırıldığı ortamlarda da- ki bu alanda da oldukça kabiliyetliyiz - platformlarımızın görev yapmasını sağlayan karıştırmaya dayanıklı navigasyon alıcıları konusunda büyük bir ilerleme kaydetmiş durumdayız.

Harekât sahasında görev yapan platformlarımızı düşman hava savunma sistemlerinden, radarlardan ve füzelerden korumak için de EH Kendini Koruma Sistemleri sınıflandırması altında bir alan bulunmaktadır. ED ve ET kabiliyetlerini bir arada bulunduran bu sistemlerde, hem RF (Radar İkaz Alıcısı, RADAR, RF Karıştırıcı Sistemi, Karşı Tedbir Atıcı Sistemi) hem de elektrooptik algılama ve karıştırma bileşenleri (Füze İkaz Sensörü, Lazer İkaz Sensörü, Lazer Karıştırıcı) yer almaktadır. Türkiye’deki kritik platformlarımızın tamamında ASELSAN tarafından geliştirilen EH Kendini Koruma Sistemlerimiz beka kabiliyeti sağlamakta ve görevin güvenle icrasını garantilemektedi. Kendini koruma alanında bulunan ve dünyada bu kabiliyete sahip üç ülkeden biri olduğumuz Aktif Tank Koruma Sistemlerimiz PULAT ve AKKOR da  ülkemizin en kritik Elektronik Harp kabiliyetleri sınıfında yer almaktadır.”

Türk Elektronik Harp Sistemleri karada, havada ve denizde dünya seviyesinde olduğunu gösterdi.

4) MİLLİ GÖRÜNMEZLİK KABİLİYETLERİ

Prof. Dr. Haluk Görgün, yüz milyonlarca bilinmeyenli denklemlerin süper bilgisayarlarda çözülmesini sağlayan simülasyon altyapılarının milli olarak geliştirilip, kullanıldığını anlattı: “Elektronik Harp Kendini Koruma Sistemi bileşenlerinden sayılan bir diğer faaliyet alanı ise radar kesit alanı azaltımıdır. Son günlerde KIZILELMA, KAAN, ANKA-3 gibi düşük görünürlükte platformlarımızla adını daha sık duyduğumuz bir teknoloji alanıdır. Temelde radar sinyallerinin geri yansımasını engellemek üzere geometrik şekillendirme ve özel geliştirilmiş malzemelerin doğru bir şekilde kullanılmasını adresleyen bir alandır. Simülasyon altyapıları milli olarak geliştirilmiş ve kullanılmaktadır. Bu simülasyonlar sonucu geometrik şekillendirmeler gerçekleştirilmektedir. Şekillendirme sonrası kalan yansıma bölgeleri ise, RF soğurucu boya, elastomer, kompozit malzemelerle kaplanmakta ve ölçümlerle doğrulanmaktadır.”

5) TÜRKİYE’YE ÇAĞ ATLATAN SİSTEMLER

TÜRKİYE, 40 yıldır Elektronik Harp anlamında önemli kazanımlar sağlamış; yaşanan her türlü simetrik ve asimetrik çatışmalarda bu alanda dünya seviyesinde olduğunu dosta düşmana göstermiştir. Türk Silahlı Kuvvetleri ve kurumların ihtiyaçları doğrultusunda, Savunma Sanayii Başkanlığı’nın koordinasyonunda, özellikle ASELSAN, METEKSAN, HAVELSAN, TÜBİTAK sayesinde bu alanda Türkiye çağ atlamıştır. Daha gidilecek çok yolumuz var; Hava SOJ, KORAL-II, SÖKMEN, ILGAR-II, İHA Elektronik Harp çözümleri gibi yüzlerce elektronik harp sisteminin geliştirilmesi devam etmektedir. Bu da bizlere güven, düşmana korku salmaya devam edecektir.

PULAT

Evet arkadaşlar Türk Elektronik Harp sistemleri Akdeniz’de Fransız gemilerini kör etti gibi haberler yerine işin ne olduğunu bilmeye ihtiyaç var. Harp sahası gerçeklikten uzaklaşmanın bedelinin en ağır ödendiği yerdir. Bedeli hem canla hem de vatan toprağı ile ödenir.