Sanatın abartma özelliği ‘Mübalağa’da yeniden şekillendi

FARKLI olanın peşinden gitmek, herkesin gittiği yoldan gitmemek ya da ilklere imza atmak... Bu ve bunun gibi birçok özellik sizi çalışma hayatında apayrı noktalara taşıyabilir. Gonca Dicle Akça Gonca da birçoğumuzun adını bile duymadığı ‘prop sanatı’ ile bu farkındalığı gerçekleştirmiş. Kuşadası’nda yaşayan ve eşi Özgür’le kurduğu ‘Atölye Mübalağa’ ile tiyatro, sinema, TV ve diğer canlandırma projeleri için kimi zaman gerçekçi yapay bitkiler, kimi zaman ise insan bedeni tasarlıyormuş. Sıradışı tasarımlara imza atan Gonca Dicle Akça Gonca ile hem kariyer yolculuğunu, hem bu sanatla yolunun kesişme serüvenini, hem de yarınlara ilişkini planlarını konuştuk.

DEĞERLİ MATERYALLERİ İŞLEDİ
Gonca, resim öğretmeni bir baba ile fizik öğretmeni bir annenin ikinci evladı olarak aileye 1985’te Adıyaman’da katılmış. İlk, orta ve lise eğitini ise Kuşadası’nda tamamlamış. 2002-2003 arasında İzmir’deki Ali Yaldır Atölyesi’nde temel sanat eğitimi almış. Bu eğitimlere 2004’te İstanbul’daki Mehmet Güreli Adasanat Atölyesi’nde temel sanat, desen ve sanat tarihi eğitimleriyle devam etmiş. 2005’te Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü’nde lisans eğitimine başlayan Gonca Dicle Akça Gonca, burada da değerli ve yarı değerli materyalleri işlemeyi öğrenmiş.

İLK TANIŞMA ZAFER HOCAYLA
“Terracota, porselen, metal, ağaç, cam, deri, kağıt, üretan, silikon gibi malzemeleri kullanarak işler ürettim. 2010’da üniversiteden mezun oldum. Öğrenciyken ve yeni mezun olduğum yıllarda kamusal alanda anıt ve heykel çalışmalarımı sergileme şansı buldum. 2014’te annemi kaybettim ve İstanbul’a döndüm. 2015’te sevgili eşim Özgür Gonca’yla evlendik. Özgür, Ege Üniversitesi Radyo TV Sinema Bölümü’nde lisans eğitimi aldıktan sonra İstanbul’da film sektöründe çalışmaya başlamıştı. Sahne sanatları benim de ilgimi çekiyordu. Sanat yönetmeni Zafer Kanyılmaz’ın ekibinde çalışma imkanı buldum” diyen Gonca, merhum Zafer Hoca ile çalışırken prop sanatıyla tanıştığını anlatıyor.

PANDEMİDE ROTA ADA’YA ÇEVRİLDİ
Bu tanışmayla birlikte eşi Özgür ile birlikte Atölye Mübalağa’yı kurma fikri şekillenmeye başlamış. Ve fikir bir süre sonra İstanbul’da girişime dönüşmüş. 2018’de Atölye Mübalağa kurulmuş. Hayatımızı değiştiren pandemi sürecinde ise İstanbul’dan Kuşadası’na taşınma kararı alan çift, işlerini 3 yıldır Ada’dan yürütüyorlarmış. Gonca Dicle Akça Gonca, şöyle devam ediyor: “Bu sanatın ülkemizde sayılı icracısı var. Bu nedenle de nerede olduğumuz çok da önemli değil. Biz de sanatımızı Kuşadası’nda icra edebiliyoruz. Tiyatrolar, ajanslar, prodüksiyon şirketleri, müzeler, influencerlar, cosplay ve diğer görsel medya projelerinde freelance olarak çalışıyoruz.”

ÇOK YÖNLÜ SANATÇILAR
PROP yapım sanatının tiyatro, sinema, TV ve diğer canlandırma projelerinde kullanılan nesnelerin tasarlanması ve yapımını ifade ettiğini anlatan Gonca Dicle Akça Gonca ekliyor: “Bu nesneler, sahne veya setin atmosferini yaratmak, hikayenin anlatımını desteklemek veya karakterlerin kişiliklerini yansıtmak için kullanılıyor. Prop yapımı, birçok farklı malzeme, teknik ve beceri gerektiriyor. Kalıp döküm ve modelleme, kimya bilgisi, botanik, terzilik becerileri, makyaj, perukçuluk, dokuma, baskı gibi çok çeşitli becerilerde uzmanlık edinmek, sürekli yeni malzeme ve üretim tekniklerini öğrenmeyi gerekli kılıyor. Prop yapımı, yaratıcılık, problem çözme becerisi ve ayrıntılara dikkat etmeyi gerektiriyor. Her projenin farklı ihtiyaçları ve zorlukları olduğu için prop sanatçıları genellikle çok yönlü insanlar. Prop yapımı, izleyicileri kurgulanan dünyaya götürmek ve hikayeleri daha da etkileyici hale getirmek için kullanılıyor. Örneğin; erimeyen dondurmalar, çeşitli kostümler, gerçekçi yapay bitkiler ve hayvanlar, insan bedenleri ve beden parçaları, mobilyalar, dekorasyon parçaları, yiyecekler, silahlar, teknolojik cihazlar, uzay gemileri gibi birçok farklı öğeyi içerebiliyor.”

İLGİNÇ VE YENİLİKÇİ ÇALIŞMALAR BİZİ BEKLİYOR
MESLEKLERİNİN geleceğini teknolojik gelişmelerin etkileyeceğini söyleyen Gonca Dicle Akça Gonca, bu konudaki düşüncelerini şöyle aktarıyor: “Dijital üretim teknikleri, artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) gibi teknolojiler, set tasarımı ve prop yapımında kullanılan nesnelerin daha etkileyici ve interaktif olmasını sağlayabilir. Biz de atölye olarak bu gelişmeleri yakından takip ediyor ve kendimizi bu alanlarda geliştirmeye çalışıyoruz. Sürdürülebilirlik prop yapımında da önemli bir faktör haline gelecek. Daha fazla insan, çevre dostu malzemeleri ve teknikleri tercih etmeye başladıkça prop tasarımı bu trendi takip edecek. Multidisipliner yaklaşımın daha da yaygınlaşmasını bekliyoruz. Farklı sanat dallarının birleşimi ve yaratıcı kolaborasyonlar prop yapımında daha ilginç ve yenilikçi çalışmaların ortaya çıkmasına katkı sağlayacak. Prop yapım sanatının daha da çeşitleneceği ve daha fazla deneysel projeye öncülük edebileceğini düşünüyoruz.”

ETKİLEYİCİ BİR ARAÇ
GONCA Dicle Akça Gonca, sanatı, duyguları, ifadeyi ve estetiği abartmanın önemli bir unsuru olarak tarif ediyor. “Güçlü bir etki yaratmak, izleyici veya seyirci üzerinde derin bir duygu uyandırmak için zaman zaman abartılmış sanatsal ifadeler kullanılır. Bu da sanatın gücünü ve etkileyiciliğini artırır” diyen Gonca, ‘Atölye Mübalağa’ isminin de sanatın bu abartma özelliğine göndermede bulunduğunu söylüyor. Atölyelerinde sanatı abartarak izleyiciler üzerinde çarpıcı bir etki bırakmak üzerine çalıştıklarını anlatan Gonca Dicle Akça Gonca, “Sanatta abartmak sadece süslemek veya büyütmek anlamına gelmez. Aynı zamanda olağandışı, sıradışı ve yaratıcı bir ifade biçimidir. Atölye Mübalağa adı bu prensipleri yansıtmanın yanı sıra hafif bir ironiyle abartının taşındığı bir noktada durduğumuzu da gösterir. Bununla birlikte abartıyı sanatın etkileyici bir aracı olarak kullanırken dengeyi de gözetiriz. Sanatta abartmak yetenekli bir sanatçının ifade gücünü artırırken, izleyicinin hala gerçeklikle bağlantı kurabilmesine ve sanatın anlamını anlayabilmesine olanak tanır” diyor.

(patlaklar)
* Gonca Dicle Akça Gonca, tasarladığı ve yaptıklarıyla birçok projede yer almış. Bunlardan bazıları şöyle: Netflix Türkiye Stranger Things reklamları, Netflix Anotherself dizisi, Netflix You do you filmi, TEMA Kömür Etme projesi, Pureline reklamları, Muhteşem Yüzyıl serisi.

* Gonca Dicle Akça Gonca, prop yapım sanatçılar

ının senaryo veya görsel taslaklara göre yaratıcılık ve beceri kullanarak propları yaptığını ya da mevcut nesneleri dönüştürerek ihtiyaçları karşıladığını söylüyor.