Pazar uçurdu

Daha sonra ağabeyleriyle İstanbul’a giderek pazarlarda meyve sebze satar. Ağabeyleriyle birlikte Hayrettin Uçak, yoğun bir mesai yaparak pazar tezgahının yanına zamanla toptan satışı da ekler. Hayrettin Uçak, Ege başta olmak üzere meyve ve sebzelerin üretim yerlerini dolaşarak bire bir alımla Uçak kardeşlerin gücüne güç katar. Hayrettin Uçak, 80’lerde ise tesisleşme hamlesi için rotayı İzmir’e çevirir. 70’lerde pazar tezgahında başlayan serüveni bugün çeşitli kentlerde tesisle onlarca ülkeye ihracat yapan bir yapıya taşınmasında önemli bir aktör olan Hayrettin Uçak, şimdi ise bu yapıyı ikinci kuşağın gücüyle daha da yukarılara taşımak istiyor.

HAYRETTİN Uçak... Kimi zaman tüm kaynaklarını dönemin şartlarına rağmen kaybetse de mücadeleci kişiliğiyle bu zorlukların üstesinden gelen bir girişimci. Bir yandan kendi şirketinin bir yandan da sebze meyve sektörünün yurtdışına açılmasına katkı koyan önemli isimlerden biri. Uçak Kardeşler Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Hayrettin Uçak ile hem girişimcilik serüvenini hem de gelecek planlarını konuştuk. 1963 Siirt doğumlu Hayrettin Uçak, hikayenin devamını şöyle anlattı:

İLK ADIM O DÜKKANDA ATILDI
“Dedem Siirt Tillo’da çerçilik yaparak ticarete atılmış biri. Dönemin koşulları içerisinde at, katır ya da eşek sırtında köy köy dolaşıp insanların ihtiyaçlarını karşılamaya çalışır. Babam ise bunu bakkal dükkanıyla taçlandırır. Bu dükkanda iğneden ipliğe ne ararsanız vardı. Paradan çok takas sistemiyle işleyen bir yapı söz konusuydu. 11 kardeşten biri olarak ben de küçük yaşta bu dükkanda ticaret hayatına ilk adımı atmış oldum. 1974 yılında ise iki ağabeyimle birlikte birçok akrabamız gibi İstanbul’un yolunu tuttuk. Ve o dönemin en popüler işi olan meyve sebze odağında pazarcılığa yöneldik.”

KENTLER ARASINDA KOŞUŞTURMACA
İlk zamanlarda işlerin hiç de kolay yürümediğini anlatan Hayrettin Uçak, “Pazara hem ürün, hem de ekipman taşımak adına aracımız yoktu. Gecemizi gündüzümüze kattık, çok çalıştık. Ailenin her ferdi elini taşın altına koydu. 2-3 yıl sonra da birçok sebze meyvenin üretildiği yerden ürün alıp, pazara getirmeye başladık. Ürün taze olunca talep arttı ve işimizi büyütmemizi sağladı. Semt pazarları yetmez olunca da toptan satışın yapıldığı bir pazarda da yerimizi aldık. Bir süre sonra da İstanbul halinden de bir dükkan temin ettik. Karda kışta, yağmurda, şehirler arası yollarda, yani tüm bunları çok zor şartlar altında yaptık. İşler iyice büyüyünce ben daha çok sebze ve meyvelerin yetiştiği bölgelere gitmeye başladım” diyerek, İzmir’den üzümden mandalinaya, Muğla’dan domatese, yani sezona göre kentler arasında mekik dokuduğu bir süreç yaşadığını paylaştı.

ZENGİN YATIP FAKİR KALKTIK
Kentler arasında koşuşturmacayla birlikte tesisleşmenin gerekliliğinin ortaya çıktığını söyleyen Hayrettin Uçak, şöyle devam etti: “Paketleme tesisi olmadan bu işin sağlıklı yapılamayacağını gördük. İzmir Seferihisar’da bir yer aldık. Durmaksızın çalıştığımız, yeni tesis için adım attığımız ve yüklü miktarda üzüm aldığımız bir dönemde Körfez Savaşı çıktı. Bir anda işler tersine döndü ve sıkıntıya girdik. Elimizde ne varsa kaybettik. Oldukça zorlandığımız bir süreç yaşadık, ama yine çalıştık ve işimizi düzene soktuk. Benzer bir sıkıntıyı Tansu Çiller döneminde de yaşadık. Zengin yatıp, fakir kalktık. Bugün geldiğimiz noktada İzmir merkezli olarak Uçak Kardeşler; Manisa, Mersin ve Antalya’da tesisleri, Bursa, Samsun ve Denizli’de şubeleri bulunan bir yapıyla yoluna emin adımlarla devam ediyor.”

SANAYİ GÜNDEMDE

UÇAK Kardeşler Şirketler Grubu’nun bir aile şirketi olduğunu dile getiren Hayrettin Uçak, “Beş kardeş yola çıkmıştık, şu an üç kişiyle devam ediyoruz. Herkesin sorumluluk alanı ve görevi belli. Şu an ikinci kuşak da işe dahil oldu. Onlardan aldığımız güçle işi büyütmek yerine farklı planlarımız var. Sebze ve meyveye katma değer adına bu işin sanayisine girmek planlarımız var” diyor.

İHRACAT ŞAMPİYONU

BUGÜN Türkiye’nin çeşitli noktalarındaki tesislerde 70-80 çeşit ürün işledikleri bilgisini veren Hayrettin Uçak, “Yıllık 200 bin ton gibi ürün işliyoruz. Bunun yüzde 60’ı ihraç ediliyor. Çoğunluk ise Rusya’ya. Tabii, Avrupa ülkelerine de ihracatımızı bulunuyor. Üç yıl üst üste Ege Bölgesi ihracat birinciliği ödülü kazanan Uçak, 2017 yılında ise Türkiye şampiyonu oldu. İç piyasada ise birçok markete ürün satışımız bulunuyor” bilgisini paylaştı.

KISA.. KISA..

* Eylülde başlayıp mayısa kadar devam eden bir sezonlarının olduğunu ifade eden Hayrettin Uçak, en yoğun dönemde 4-5 bin kişiye iş imkanı sunduklarını dile getirdi.

* Hayrettin Uçak, sektörün büyümesi ve gelişmesi adına da emek veriyor. Uçak, aynı zamanda Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanlığını da yürütüyor.