Küçük dükkandan su teknolojisine

Finlandiya’nın en büyük pompa üreticisinde işe girer. Burada verim artıran tıkanmaz pis su pompasını geliştirir. Makine mühendisi Özden Ertöz, İzmir’e döndüğünde Amerikalı bir şirkette işbaşı yapar. 1964’te kiraladığı küçük dükkanda da mesaiden kalan zamanlarında pompa üretmeye başlar. Özden Ertöz’ün işte olduğu saatlerde ise teslimatları avukat olan eşi yapar. Zamanla işleri büyütür ve dalgıç pompası yanına motor üretimini de ekler. Özden Ertöz’ün kurduğu Vansan Makina A.Ş., bugün 70’e yakın ülkeye ihracat yaparak yoluna devam ediyor. Bayrağı devralan ikinci kuşaktan Can Ertöz yönetimindeki Vansan’ın gündeminde hem yenilikçi ürünler hem de global anlamda lider su teknolojisi şirketi olma hedefi var.

ÖZDEN Ertöz... Yokluk yıllarında sanayiciliğe adım atan ve bu alanda ses getirecek işlere imza atan bir iş insanı. Çağın ihtiyaçlarını iyi analiz ederek birçok ilki hayata geçiren, hala deneyimlerini Vansan Makina A.Ş.’ye aktaran Özden Ertöz ile girişimcilik hikayesinden gelecek planlarına kadar birçok konuyu konuştuk. 1934 İzmir Urla doğumlu olan Özden Ertöz, annesini öğretmenlik babasının ise diş hekimliği yaptığını söyleyerek, hikayenin devamının şöyle aktardı:

ROTA YURTDIŞINA
“Lise yıllarında gazete için amatörce haber yazar ve fotoğraf çekerdim. Bir diğer merakım ise makinelerdi. Küçük yaşlarda bir yakınımızın usta olarak çalıştığı yerde de pompalarla tanıştım. Bu merak benim üniversite tercihimde de etkili oldu. İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği’ni kazandım. 1960’da mezun olup, çalışmak için rotayı yurtdışına çevirdim. Finlandiya’ya gittim. Önce bir kereste makinesi alanında bir işe girdim. Nehirden gelen ağaçları dürterek kanala sokmak ilk işimdi. Daha sonra kendi çabalarımla Finlandiya’nın en büyük pompa üreticisinde çalışmaya başladım.”

İKİ İŞİ BİR ARADA
“Verimi yüzde 12 artıran ‘tıkanmaz pis su pompası’ projem kabul gördü ve tasarladığım yeni çark Finlandiyalı şirketin yeni kataloglarında ilk sayfada yer aldı” diyen Özden Ertöz, bir yıllık yurtdışı macerasının ardından İzmir’e geri döndüğünü aktardı. NATO’ya destek vermek amacıyla İzmir’de kurulan bir Amerikan şirketinde işe girdiğini söyleyen Ertöz, şöyle devam etti: “1964’te ise ileride kuracağım pompa firması için kale arkası mevkisinde 200 metrekare bir dükkan kiraladım. Ve Vansan’ı kurdum. 07.00-16.00 arası Amerikalı şirkette, 16.00-21.00’de ise kendi işim için çalıştım. Finlandiya’da tasarladığım pompaları bizdeki imkanlara adapte etmeye başladım. Önce Ankaralı bir firma için pano üretimi yaptım. Sonra onların derin kuyu pompalarını satışını gerçekleştirdik ama fiyat politikası nedeniyle 1977’de kendi tasarım derin kuyu pompalarını da portföyümüze ekledik.”

70 ÜLKEYE İHRACAT
Uzun yıllar iki işi bir arada yürüten Özden Ertöz’ün bu süreçte en büyük destekçisi hukuk mezunu eşi Füruzan Ertöz olur. Özden Ertöz, “İlk günden itibaren tüm dağıtımı, iş takiplerini eşim yapıyordu. Onun katkılarıyla işleri büyüttük. Turbopompalar ve çek valfleri geliştirdik. 1977’de Çamaltı Tuzlası için eksenel pompalar yaptık. Üretimi 1986’da Çınarlı’ya, 1996’da ise Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’ne taşıdık. Zamanla ürün çeşidimizi de artırdık. Birçok proje için özel çözümler geliştirmeye başladık. Ankara’ya Kızılırmak’tan su getiren pompalarımız bu projelerden sadece biri. Pompanın yanına motor üretimini de ekledik. Bugün İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde Vansan, iki fabrikasında 550 çalışanıyla 70 ülkeye ihracat yapıyor. Domestik, tarımsal, endüstriyel alanlarda su ve diğer akışkanların temini için kullanılan pompa ve motorları geniş bir yelpazede sunuyoruz. Avrupa’nın önde gelen üreticilerinden biriyiz” diyerek Vansan’ın geldiği noktayı paylaştı.

AVRUPA’DA SAYILI
ÖZDEN Ertöz, sanayiciliğe adım attığı ilk günden beri hem tasarımcı hem de AR-GE’ci kimliğiyle tanınıyor. 85 yaşındaki Özden Ertöz, işi ikinci kuşağa devretse de bugün hala AR-GE Merkezi’nde bulunan masasında deneyimlerini aktarıyor. Ertöz, “Mesleğe ilk başladığım yıllarda bile küçük de olsa bir pompa deney sistemim mutlaka olmuştu. Şimdi de gelecekte üreteceğimiz pompaları düşünerek Avrupa’nın en yüksek kapasiteli ‘Pampa Test Laboratuvarı’nı kurduk. 7 bin 500 kW güç ve 40 bin metreküplük debi kapasiteli test standımız bulunuyor” diyerek önemli bir başarıya imza attıklarını aktardı.

HEDEF GLOBAL
OYUNCU OLMAK
İKİNCİ kuşaktan Yönetim Kurulu Başkanı Can Ertöz, 2017’de Turkven ile bir ortaklık yaptıklarını paylaştı. Can Ertöz, “Babamın kurduğu Vansan, bugün Avrupa’da su teknolojisi sektöründe önemli şirketler arasında yer alıyor. Ortak oldukları şirketlerde, yüksek büyüme ve kurumsallık konularına katkı sağlayan Turkven ile beraber, yatırımlarımızın hızını kesmeden global anlamda lider su teknolojisi şirketlerinden olacağımıza inanıyorum. İnovasyon odaklı çalışmalarımız sürecek. Türkiye’ye iç pazarda enerji verimliliği yüksek, inovatif ürünler sağlamaya ve Türkiye’nin katma değerli ihracatına katkıda bulunmaya devam edeceğiz” diyor.

KISA KISA

*Özden Ertöz, sanayiciliğin yanı sıra üniversitede ders verdiğini belirterek, önce Dokuz Eylül Üniversitesi daha sonra ise Ege Üniversitesi’nin makine mühendisliği bölümlerinde 5’er yıl hidrolik makinalar dersi verdiğini paylaştı.