Çeşme’den sakız damlıyor

ÇEŞME’nin önemli değerlerinden biri de hiç kuşkusuz damla sakızı. Sakız ağacı sadece Yunanistan’ın Sakız Adası’nın güneyi ile Türkiye’nin batısında Çeşme Yarımadası’nda yetişiyor. Bunun nedeni ise güneyden esen rüzgar, yani iklim... Tarihten günümüze sağlık ve lezzet kaynağı olarak gelen damla sakızının tekrar ekonomik bir değer olması adına Çeşme’de son yıllarda yoğun bir mesai var. Bu alanda çalışma yürüten bir kurum da Mondelez Türkiye bünyesindeki Falım... Tohum Derneği işbirliğiyle hayata geçirilen “Falım’la Yeşeren Sakız Ağaçları” projesiyle damla sakızının toplumsal ve ekonomik yönden güçlendirilmesi hedefleniyor. Mondelez International Türkiye Genel Müdürü İhsan Karagöz ile Falım’la Yeşeren Sakız Ağaçları projesini hem de yarına dair planlarını konuştuk.

* İhsan Karagöz, Tohum Derneği’yle hayata geçirdikleri Falım’la Yeşeren Sakız Ağaçları projesine ayrıca İzmir Kalkınma Ajansı, İzmir Orman Bölge Müdürlüğü, Ege Ormancılık Araştırma Müdürlüğü ve Gülbahçe Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’nin de katkı verdiğini paylaşıyor.

ANA KONU SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK
Günümüzde her kurumun odağında olması gerek sürdürülebilirlik konusunun Mondelez’in de tüm iş yapış süreçlerinin temelini oluşturduğunu söylüyor İhsan Karagöz... Sürdürülebilirliğe yatırım yapmanın aynı zamanda büyümeyi hızlandırmanın kritik bir bileşeni olduğuna inandıklarını anlatan Karagöz, bu çerçevede Vizyon 2030 Stratejileri’nin 4 ana parçasından bir tanesini de sürdürülebilirlik olarak belirlediklerini ifade ediyor ve şöyle devam ediyor:

FALDAN DAMLA SAKIZI ÇIKTI
“Bu doğrultuda, üretim süreçlerimizi daima çevreci bir yaklaşımla sürdürmeyi ilke edindik. Gebze’de bulunan üretim tesislerimizde tüketicilerimizi sıfır atık bilinciyle üretilmiş ürünlerimizle buluşturmak amacıyla enerji, su, atık, ambalaj, ulaşım ve dağıtım yönetiminde sürekli iyileştirmeler yapıyor ve bu doğrultuda çalışmalar yürütüyoruz. Hepinizin bildiği gibi dünyamızın karşı karşıya olduğu en büyük çevresel sorunlardan biri iklim değişikliği. Mondelez Türkiye olarak biz de çözümün bir parçası olabilmek adına şimdi de ‘Falım‘la Yeşeren Sakız Ağaçları’ projesine imza atmanın mutluluk ve gururunu yaşıyoruz. Bu projeyle İzmir ve Çeşme’de damla sakızı üretiminin geliştirilmesi, sektöre ve ülkeye kazandırılmasını amaçladık. Ayrıca damla sakızının doğal yayılım alanında varlığını arttırarak sürdürebilmesi, önce Türkiye sonra dünya çapında bilinir hale gelmesi ve Çeşme’nin damla sakızı olarak anılması da hedeflerimiz arasında yer alıyor.”

KADIN KOOPERATİFİYLE İŞBİRLİĞİ
“Falım’la Yeşeren Sakız Ağacı” projesinin ilk aşamasında Çeşme’de “Sakız Ağacı Ağaçlandırma Sahası” kapsamında 500 adet sakız ağacı fidanı diktiklerini ifade eden İhsan Karagöz, “Yapılan bu çalışmayı takiben yapacağımız etkili eğitimlerle de bu konudaki farkındalığı artırmayı hedefliyoruz. Ayrıca sakız hammaddesi ile yapılan ürünlerin Gülbahçe Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi aracılığıyla satılarak, kadın üreticilere fayda sağlaması da projenin değerini arttıran bir başka nokta. Kooperatif üyesi kadınların, bu ağaçlardan elde ettikleri sakızları kullanarak, damla sakızlı kurabiye, damla sakızlı macun gibi ürünler üretmesi planlanıyor. Yine proje kapsamında Gülbahçe Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi’ne hibe destekleri sağlanarak kadın girişimi maddi olarak da destekleniyor” diyor.

 
ÖNEMLİ BİR EKONOMİK DEĞER
SAKIZ ağacının bilinen ekonomik değeri ile doğaya katkısının yanı sıra topraklarımızın ve kültürümüzün bir mirası olmasıyla da ayrı bir önem taşıdığını anlatan İhsan Karagöz, sakız ağacının adını verdiği Sakız Adası ile Çeşme yöresinde doğal olarak yetişen ve reçinesinden yararlanılan ekonomik değeri yüksek, endemik bir bitki türü olduğunu hatırlatıyor. “Bizler bu noktada sürdürülebilir bir katkıyla, ülkemizde sakız üretimini arttırarak, yöre ve ülke ekonomisine de gelir sağlayarak, bu konuda kalıcı çözüm sağlamayı hedefliyoruz” diyen Karagöz, sözlerine şöyle devam ediyor:

İLK ADIM 2013 YILINDA
“Bununla birlikte 7’den 70’e herkesi şekersiz damla sakızıyla buluşturan, Türkiye’nin en çok sevilen sakız markası Falım’ın gelecek nesillere daha çok sakız ağacı bırakma arzusuyla, sakız ağaçlarının ağaçlandırılmasına destek olması 2013 yılına dayanıyor. Bu doğrultuda ilk olarak TEMA Vakfı ve Orman Genel Müdürlüğü işbirliğiyle ‘Sakız Ağacı Klon Parkı Projesi’ne start vermiştik. Bu projeyle de sakız ağaçlarının sahip olduğu genetik çeşitliliğin koruma altına alınarak doğru bir ekonomik modele yönlendirilmesini ve sürdürülebilir yönetiminin sağlanmasını hedeflemiştik. Sakız Ağacı Klon Parkı’nın tesisiyle sadece sakız sektöründe değil, kimya ve tıp alanında da Türkiye’de hammadde olarak kullanılabilecek, sürdürülebilir bir ekonomik modelin Türkiye’de başlatılmasını sağlayacak bir altyapı oluşturduk.”

ÜRÜNÜN GELİRİ PROJEYE
Proje kapsamında 108 adedi erkek olmak üzere 124 klondan 935 adet fidanı klon parkına diktiklerini anlatan İhsan Karagöz, “Böylelikle dünyada yalnızca Türkiye’de Çeşme’de ve Yunanistan’da Sakız Adası’nda yetişen damla sakızı ağacının, Türkiye topraklarında gelecek nesillere aktarılmasının güvence altına alınmasının ilk adımlarını attık. Şu anda ilk gen koruma sahası özelliği taşıyan Sakız Ağacı Klon Parkı, Türkiye’nin orman gen kaynaklarının yönetiminden sorumlu olan Orman Genel Müdürlüğü tarafından yönetiliyor. Bunun yanı sıra 2020 yılında da Ege Orman Vakfı işbirliğiyle ‘Sakız Ağacı Ağaçlandırma Projesi’ni hayata geçirdik. Bu kapsamda, ilk aşamada tüm Falım severleri ‘Migros’tan aldığın her bir Falım’la, Destek ol Sakız Ağaçlarına!’ manisi ile sakız ağaçlarına destek olmaya davet ettik. Türkiye genelindeki tüm Migros marketlerinden satın alınan Falım ürünlerinden elde edilen gelirin bir kısmını Sakız Ağacı Ağaçlandırma Projesi için kullandık” diyerek, Çeşme’de ‘Sakız Ağacı Ağaçlandırma Sahası’ kapsamında 138 adet sakız ağacı fidanı diktiklerini paylaşıyor.

 
AGRO TURİZME
EVRİLEBİLİR
PROJE kapsamında önümüzdeki dönem planlarıyla ilgili de değerlendirme yapan İhsan Karagöz, şu bilgileri verdi:
“Önümüzdeki sene için projede AR-GE çalışmalarına, tanıtım ve görünürlük çalışmalarına odaklanılması planlanıyor. Bu çalışmalarla da damla sakızı yetiştiriciliğinin İzmir ve Çeşme’de, son yıllarda dünyada yeni bir trend haline gelen agro turizmin Türkiye’deki yansımasını oluşturabilecek bir girişim olmasını öngörüyoruz. Ayrıca teknik ve bilimsel çalışmalarıyla alanında uzman kişilerin yer aldığı projede, herkesin bu bilgilere erişebilmesi için çalışmaların rapor haline getirilerek dijital olarak yayınlanması da planlar arasında yer alıyor.”

 
50 ÜLKEYE İHRACAT
İHSAN Karagöz, Mondelez Türkiye’nin 150’yi aşkın ülkede faaliyet gösteren Mondelez International’ın en önemli pazarlarından biri ve üretim üssü olduğunu söylüyor ve ekliyor: “Falım, First, Kent, Olips, Bonibon, Jelibon ve 7Days gibi pek çok markasıyla sakız, şeker ve kruvasan kategorilerinde pazar liderlerinden biri. Ayrıca Mondelez International, Türkiye pazarında Milka, Toblerone ve Oreo gibi efsanevi küresel markalarıyla çikolata ve bisküvi kategorilerinde de güçlü bir varlığa sahip. Gebze’de bulunan iki büyük üretim tesisimizde toplam 1600 kişiye istihdam sağlıyoruz. Ve burada ürettiğimiz ürünleri 50’nin üzerinde ülkeye ihraç ediyoruz.”