Mükemmeliyetçi ve evhamlılarda uçuş korkusu daha sık görülüyor

Hatta ulaşım araçları tercihini etkiliyor. Her 100 kişiden 10’u uçuş korkusu yaşıyor. Bazı kişilik özellikleri sorunun görülme olasılığını artırıyor. Örneğin, entelektüel, mükemmeliyetçi, evhamlı, obsesiflerde uçuş korkusuna daha sık rastlanıyor.

Peki korkuyla fobi arasındaki en büyük fark ne? Örneğin uçak havalanırken ürpermek, sarsıldığında tedirgin olmak gayet doğal. Ama uçaktan aşırı korkuyor, binemiyor, binmeniz gerektiğinde ya kaçınıyor ya da uçak yolculuğuna çok sıkıntıyla katlanabiliyorsanız uçak-uçuş fobiniz var demektir. Özetle fobinizin, korkaklıkla ilgisi yok. Hatta uçak fobisi olanların birçoğunun günlük yaşamda cesur, atik ve başarılı olduğu da biliniyor.

UÇAKTAN DEĞİL UÇMAKTAN KORKUYORLAR

Bu korkuyu yaşayanlar, aslında uçaktan değil uçmaktan korkuyor. Kimi uçaktaki hareket alanının kısıtlanmasından, kimi uçağın çok yüksekte uçmasından şik yet ediyor. Bir başka grup için ise en büyük sorun, kaderlerini pilotun ellerine bırakmak.

"Uçak korkusu" aslında bireylerin kendi hayatlarını yönetemedikleri ve yönetimi başkalarına devrettikleri durumlarda ortaya çıkıyor. Bu teslimiyet, uçakla seyahat esnasında çok nettir.

Bazı tekniklerle, korkunuzla başetmeyi deneyebilirsiniz. Uzmanlar uçak korkusu bulunanların mutlaka stres yönetimini öğrenmelerini öneriyor. Bu korkunun başlangıcı olan anksiyete (gerginlik) durumunda bireyler nefes almakta zorlanıyor. Panikliyor ve terliyor. Ayrıca kalp atışları da hızlanır. Bu duruma çözüm, araba, tren veya deniz yoluyla seyahat etmek değil bu korkuyu yenmeye çalışmak.

Uçakta korkuyu yenmek için

Önce derin bir nefes alın.

Tüm kaslarınızı sıkmaya çalışın.

Birkaç saniye sonra kaslarınızı serbest bırakın, nefes verin ve gevşeyin.

Nefes alıp verin ve içinizden sürekli "rahatla" diyerek, tekrarlayın.

Bu kelimeyi, heceleyerek ve heceleri nefes alıp verirken söyleyin.

Ayrıca bol bol su içmek, eğlenceli kitap veya sevilen bir dergiyi okumak, sohbet etmek bu konuda yardımcı olabilir.

Eğer bu öneriler işe yaramıyorsa, mutlaka bir uzmandan yardım isteyin. Uçak korkunuzun sebeplerini size açıklayacak ve bunlarla nasıl baş edip, yeneceğiniz konusunda size yardımcı olacak. Pilotlardan uçak ve uçuşla ilgili teknik bilgiler almak rahatlatabilir.

Rahatlatıcı birkaç not

Fobi düzeyinde korku yaşayanları ne kadar rahatlatır bilemiyorum ama bazı hatırlatmalar yapayım...

Her 4,5 milyon uçuştan birinde kaza olurken, her 14 bin karayolu aracından biri kaza yapıyor. Yaya olarak yürürken kaza geçirme oranı dahi uçak kazasından 2 kat yüksek. Yaygın kanı uçak kazasından kurtulma olasığının "sıfır" olduğu. Oysa uçak kazalarının yüzde 25’inde hiç can kaybı olmaz.

Tedavi edilebilir

Uzmanlar uçuş fobisini bir hastalık olarak değerlendiriyor. Tedavide öncelikle eşlik eden diğer fobiler, depresyon, stresle ilgili bozukluklar, madde kullanımı gibi başka ruhsal sorunlarının bulunup bulunmadığı değerlendiriliyor. Sorunun nedenine, şiddetine ve doğasına göre ilaç tedavileri ya da psikoterapiler uygulanıyor. Psikoterapilerde hastanın uçuşla ilgili olumsuz algı ve yanlış düşüncelerinin değiştirilmesi, pozitif koşullanma, sistematik duyarsızlaştırma, gevşeme tekniklerinin öğretilmesi ve üstüne gitmeyle fobinin yenilmesi mümkün olabiliyor.