Paylaş
Şüphesiz burada kasdedilen fiilen askerlik hizmetinin yapıldığı sırada sigortalı sayılmamaktır, aksi halde askerliğini yapan birisi, yıllık izninde eski işyerinde hizmet akdi ile çalışırsa bu sürede sigortalı sayılacaktır.
Burada en çok dikkat çeken husus eski adıyla Bağ-Kur’luların yeni adıyla 4/b statüsünde sigortalı olanların durumudur. SGK uygulamasında bunlardan bir bölümünün sigortası askerde bile devam etmektedir! Hem de kanuna aykırı olarak...
Kanundaki kural...
5510 sayılı Kanunun 6. maddesinde kimlerin sigortalı sayılmayacakları tek tek gösterilmiştir. Buna göre hiç ayrımsız, “askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri sigortalı sayılmazlar.”
Kanundaki kural bu...
İster hizmet akdi ile çalışan olsun, ister devlet memuru olsun, isterse de kendi adına ve hesabına bağımsız olarak çalışanlar olsun, askerlik hizmeti er ya da erbaş olarak yaptıkları sırada artık sigortalı sayılmayacaklardır...
Kanun bunlar arasında da herhangi bir istisnaya yer vermemiştir.
Ama, kanundaki kural bu olmakla beraber uygulama böyle olmuyor.
Askerlik borçlanmasında gözden kaçan nokta
Hem SGK’nın hizmet borçlanması genelgesinde hem de aynı konulu son tebliğinde, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine
göre zorunlu sigortalılıkları devam edenler hariç olmak üzere, er veya erbaş olarak silah altında ya da yedek subay okulunda geçen sürelerin sonradan borçlanılacağı da hüküm altına alınmıştır.
Şu halde, Kanunda sigortalılığı sona erdiren sebepler arasında “zorunlu askerlik” veya “yedek subay öğrenciliği” olmadığına göre, ziraat odası kaydı devam ettiği halde askere giden birisinin “sigortalılığı da sona erecek mi”, bu sürede sigortalı sayılmayacaksa hangi hükme göre sigortalı sayılmayacak, yasal dayanak 5510 sayılı Kanunun 6. maddesi ise, o vakit bu maddeden vergi mükellefleri istisna edilirken tarımsal
faaliyette bulunanlar hangi gerekçeyle istisna edilmemiştir. Sorular çoğaltılabilir.. Anlayacağınız keşmekeş sürmeye devam ediyor.
Bazı bağımsız çalışanlar sigortalı olmayacak
KANUNDA herhangi bir ayrım yapılmaksızın askerlik yapanlar sigortalı sayılmazken, SGK bundan vergi mükellefleri ile şirket ortağı olanları muaf tutmuş, bazı bağımsız çalışanları askerdeyken yine de sigortalı saymamıştır...
Örneğin; vergiden muaf olup esnaf sanatkar siciline kaydı olanlar ile tarımsal faaliyette bulunan bağımsız çalışanlar askerlik hizmetini yaparken sigortalı sayılmayacaklardır.
Kanuna rağmen, SGK ikincil düzenlemelerinde bağımsız çalışanlar arasında da bir ayrıma gitmiştir.
İki örnek iki
farklı sonuç
Birinci örnek; vergi mükellefiyeti sona ermediği müddetçe kişi askerdeyken bile 4/b statüsünde sigortalı sayılacak ve primlerini ödeyecektir. Askerlik sigortalılığını sona erdirmeyecektir.
İkinci örnek; ziraat odası kaydı sebebiyle 4/b statüsünde sigortalılığı başlatılan ve devam eden kişi, zorunlu askerlik hizmetini yaptığı sırada, ziraat odası kaydı silinmediği müddetçe sigortalı sayılmaya devam edecek mi? SGK uygulamasına göre sigortalı sayılmaması gerekiyor.. Ama sigortalılığın sona ermesine ilişkin kanun hükmünde “askerlik” diye bir düzenleme olmadığından yine de sigortalılığının sona ermemesi mi gerekiyor!
Çık işin içinden çıkabilirsen...
SGK ne diyor
? KANUN, zorunlu askerlik hizmetini yapanları hiç ayrımsız bu sürede sigortalı saymazken, SGK yönetmelik ve tebliğlerinde durum tam tersi...
SGK Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’ne göre, 5510 sayılı Kanunun 4. maddesi birinci fıkrasının (b) bendinin (1) ve (3) numaralı alt bentleri kapsamında sigortalılıkları devam edenler hariç olmak üzere, muvazzaf askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri sigortalı sayılmamıştır. Yine SGK tebliğ ve genelgelerinde de aynı yaklaşım sürdürülmüştür.
Burada kasdedilenler vergi mükellefi olanlar ile şirket ortaklığı sebebiyle 4/b statüsünde sigortalı olanlardır. Bunlar askerdeyken bile sigortalılıkları devam edecektir...
SGK’nın söz konusu kimseleri kanuna rağmen askerdeyken bile sigortalı sayması, geleneksel yorumla şirket ortaklıkları veya vergi kayıtları devam ettiği için, sigortalı olmalarında da bir engel bulunmadığı yönündedir...
Bir de sigortalılığın sona ermesine ilişkin 5510 sayılı Kanunun 9. maddesinde, askerliğin sigortalılığı sona erdireceğine dair herhangi bir hükmün bulunmamasında kaynaklanıyor olsa gerek..
Birbiri ile çelişik kanun hükümleri, bunlardan herhangi birini dikkate alan uygulamalar..
Paylaş