Tavsiyeci geldi haanım!

Bu kişi doktor değildir. Dahası, sizi tanımamakta, daha önce geçirdiğiniz hastalıklar neler bilmemektedir, fakat “kendinde işe yaradı diye” kullandığı ilacı büyük bir güvenle tavsiye etmektedir.
Belki tavsiye ettiği ilacın içinde sizi hasta edecek veya hayati tehlike oluşturacak bir madde vardır ama hayır.
Sırf onu iyi etti diye sizin de iyi olacağınıza kanaat getirmiştir bir defa, fikrini değiştirmek pek mümkün değildir.
“İlaç tavsiyecileri” elbette tavsiyelerini sizin ölmenizi istedikleri için vermezler.
Bilakis iyi niyetlidirler, sadece size yardım etmek istemektedirler.

¡¡¡

Seyahate çıkmayı planlarsınız. Seyahate çıktığınızı söylediğinizde hemen elinize bir liste tutuştururlar. Bu listede gezilecek, görülecek, mutlaka gidip vakit geçirilecek yerler, uğranacak dükkanlar listesi vardır. Eğer bu listeye sadık kalırsanız, “muhteşem” bir seyahat sizi beklemektedir.
Fakat bunu veren kişinin hayat algısı, zevkleri, eğlence tercihleri, hatta en sevdiği renk bile farklıdır sizden.
Siz sakin bir koyda insanlardan uzak durup dinlenmek, sükunet içinde kitabınızı okumak, geceleri erken yatmak istersiniz ancak “Ay muhakkak buraya da git” listesine uyarsanız, sizi şehirden daha yorucu bir 15 gün bekler.
Gece hayatı sevmezsiniz, nadiren dışarı çıkarsınız fakat tatil “reçetenize” her gün bir kulüp yazmıştır “tavsiyeci”.
Sizin zevklerinizin onunkinden siyah ve beyaz kadar ayrı olması pek mühim değildir.
Bu tür tavsiyeciler de iyi niyetlidir, neticede sizin iyi vakit geçirmenizi istemektedirler.

¡¡¡

Yeni mezunsunuz veya iş değiştirmeyi planlıyorsunuz diyelim.
Bunu söylediğinizde de bu defa “iş tavsiyecileri” çıkar meydana.
Size kendi sevdiği, kendine yakın bulduğu, yapabildiği veya yapabileceğine inandığı işleri sıralayacak ve “Ay muhakkak bu işi yap” ısrarında olacaktır. Her insanın yapısının farklı olması, farklı işlere yatkınlığının bulunması, yeteneklerinin, arzu ve isteklerinin başkalığı önemli değildir.
Bakın burada da “iyi niyet”ten başka bir şey bulamazsınız. Kişi, karşısındakinin hayatta mutlu olmasını, iyi para kazanmasını istemekten başka bir şey hedeflemez tavsiye verirken.

¡¡¡

“Ben” kelimesinin, belki de tarihte hiç olmadığı kadar değerli olduğu bir çağda yaşıyoruz.
Herkes “ben” kelimesiyle cümlelerine başlıyor, kendisini anlatmaktan dili damağı kuruyor, karşısındakini dinleme, anlama becerisinden yoksun...
En ilgisiz, olmayacak yerde bile yarış yapıyoruz. İki kişi karşılıklı konuşurken bile var bu mücadele. Mesele “karşılıklı birbirini anlamak için konuşmak” değil, “Hangimiz daha çok ‘ben’ diyecek?” müsabakası gibi.
Birbirimizi anlamaya çalışmak ve edindiğimiz bilgiye göre konuşmak yerine kulaklarımızı tıkayıp kendi deneyimlerimizi iştahla anlatma yarışına giriyoruz.
Sadece seyahat için değil, tanıdığımız, tanımadığımız herkesin üzerine, kendi deneyimlerimizden yola çıkarak “tavsiye yağmuru” yağdırıyoruz.
Birbirini iyi dinleyen, anlamak için dinleyen insanların birbirine tavsiye vermesi kadar güzeli yok.
Fakat mesele tavsiye vermek değil, “BENİM şu hayatta zevk aldığım şeyler” anlatma yarışı olunca, iş bazen tat kaçırıcı oluyor, bazen de (ilaç tavsiye etmek gibi) tehlikeli sulara doğru gidiyor.
Hayatımızı anlamlı kılan, zevkimizin, hayat görüşümüzün kendimize has olması, özgünlüğümüz.
Birisinde işe yarayan, ona zevk veren, umutlandıran, onu iyi hissettiren ne varsa, karşısındakinde de aynı etkiyi yaratacağını düşünenler sayesinde, kendine uymayacak seçimler yapmış ve mutsuzluğa sürüklenmiş “iyi niyet kurbanları” ordusuna her gün yenileri ekleniyor.
Başkalarının “Ben şunu severim”, “Bence şu işi yap”, “Bence bunu kullan”, “Bence şurayı görmeden gelme”leri sayesinde etrafta öyle büyük bir “Ben” kirliliği var ki, o kelimeyi kullanacağımız esas soruyu sormayı unutuyoruz:
“Ben ne istiyorum?”