Eski tüfekler de olmasa

Perşembe sabahı.
İstanbul semasında yağmur bulutları “Biz yağmaya geldik, dağılmayacağız bugün; canını seven dağılsın!” pozisyonu almış.
Mehmet Tez twitter'dan “2000'lerin en iyi albümleri neydi; oy, oy, oy?” sorusunu sarkıtmış sanal aleme.
“Uncut 150'nci sayısı şerefine 21. yüzyılın 150 albümünü seçmiş, kopya çek!” diye cevap saldım.
“Ben Aralık ayına kadar düşünürüm” dedi.
“O zaman sen düşünmeyi düşün; ben şimdi düşüneceğim” diyerek bu konuyu kapadım, Uncut'ın da önce “150 albümden kaçı var bende?” merakıyla incelediğim listesine döndüm.

* * *

Aldığım notlar şöyle...
* Öncelikle şunu belirtmeliyim. Uncut bir İngiliz müzik dergisi. Mojo ile yakın çizgide ama daha fazla Americana ve yeni müzik içeriği sunuyor. Kendince rafine bir çizgisi olan, Barney Hoskyns gibi kıymet verdiğim yazarları bulunan Uncut'ın 150'lik listesinde 2000'den günümüze çıkan albümler değerlendirilmiş. Listeyi dergi çalışanları hazırlamış, yani subjektif ve yayın çizgisine paralel bir liste.
* Önce ilk inceleme raporumu sunayım. 150 albümden 50 küsuru, kabaca üçte biri varmış bende. Ama ilk 10 albümün 7'si var, bu da bir teselli sayılır. Ayrıca iyi olsalar da hiç sarmadığım Wilco gibi gruplar bozmuş dengeyi. Sağolsun Uncut, Wilco ne yaptıysa koymuş!
* Her listenin eksiği bulunur. Şart olmasa da gıcıklık olsun diye yapılır. Ama 150 albüm arasına Eminem'in “Marshall”ını koymamak ayıptır. Listeyi Uncut yapınca öyle olmuş diyeceğim ama Outkast, Jay Z, Missy Elliott, D'Angelo filan var. Yine de tutucu bir liste, çok baba bazı metal ve hip hop albümünün dışarıda kalmasına neden olmuş. Placebo'nun “Black Market Music”i buradaki pek çok albüme 10 basar ama o da yok!
* Listede yer alan albümlerden bende olmayanlar, ama içlerinden en az bir şarkı dinlemiş olduklarım da var. Mesela Jenny Lewis & The Watson Twins'in “Handle Me With Care” versiyonlarına bayılmıştım. Hâlâ mobil müzik cihazımda Top 10'dadır. Fakat “Rabbit Fur Coat” adlı albümlerini elim varıp da almadım bir türlü.
* İlk sırada ne var be adam? diye milleti inletmenin faydası yok. 21. yüzyılın (şimdilik) en iyi (Uncut'a göre) albümü The White Stripes'ın 2001'de patlayan “White Blood Cells”i. Ortalığı birbirine katıp “Hayır olamaz!” dedirtmeyecek bir seçim. The White Stripes'ı albüm ayırt etmeksizin severim. Zaten Uncut, Jack White'ı “10 Yılın Adamı” seçip kapağa almış. Hakkıdır, orijinal ve kıymetli bir arkadaş.
* “Ne varsa eskilerde var mirim!” dedirtebilecek yönleri kuvvetli listenin. İlk 10'da 2 adet Bob Dylan -”Modern Times” ve “Love And Theft”- albümü var. Beach Boys'un efsane ismi Brian Wison'un “Smile”ı ile Led Zeppelin'den Robert Plant'in Alison Krauss'la yaptığı “Raising Sand” de ilk 10'da. Bir başka deyişle 21. yüzyılın en baba albümlerinin yüzde 40'ını 1960'lardan gelen babalar üretmiş. Ayağa kalkın, önünüzü ilikleyin, alkışlayın filan...
* Listedeki eski tüfekler çok fazla aslında: The Rolling Stones, Leonard Cohen, Bruce Springsteen, Paul Westerberg (Daha gençtir ama o da babadır, grunge'ın babası), Neil Young (Kendileri de grunge'ın büyükbabası olarak anılır), Steely Dan (Ne güzel ekiptir!), Tom Waits, Johnny Cash, Levon Helm (The Band'i hatırlayınız!), David Bowie, Ry Cooder, Solomon Burke (Hürmetler mütemadiyen).
* Yani neymiş, babalar olmasa halimiz harapmış. Portishead'den (Onlar da var listede tabii üçüncü albümle) Geoff Barrow “Henüz son 10 yılın sesini yakalayan bir albüm çıkmadı” demiş ki ben de hak verdim. Mehmet Tez'le mesajlaşırken “1990'lar olsaydı kolaydı” dedik.
* O zaman tespit anı gelmiştir.
1990'larda büyük grup ve büyük albüm kavramı vardı. Bugün manzara değişti. Az sayıda büyük grup (U2, Metallica, hâlâ Stones) şartlara uyum sağlayarak yoluna bildiği şekilde devam etti.
Fakat müziğin satışı, paylaşımı, dinlenme şekli ve yolunda yaşanan köklü değişiklikler yeni ve majör bir ismin çıkmasını engelledi.
1990'lar dediğimizde Nirvana'nın Nevermind albümünden girip Radiohead'in OK Computer'ından çıkma şansı var. Arada Metallica'nın “Siyah” albümünü filan saymıyorum bile.
* 2000'ler dediğimiz zaman?.. Ha dediğinizde kopan albüm isimlerini bir Nevermind ile eş tutmanız mümkün mü? Bu dünyada sanmıyorum, şansınızı bir de ses dalgalarının farklı yayıldığı gezegenlerde deneyin.
* Yine de işin güzel tarafına bakalım. Çok baba şeyler de çıktı 2000'lerde. Mesela ben The White Stripes'tan “Denial Twist” ile veda ediyorum şimdi. Müzik her şeyin ilacı. Bol bol dinleyin, ruhunuz açılsın.
* Fikrim sorulsaydı Bob Dylan'dan “Modern Times”ı 1 numaraya koyardım. Arctic Monkeys, Sufjan Stevens, Fleet Foxes, Radiohead'den “In Rainbows, The Strokes'tan “Is This It”, Kings Of Leon'dan her şey şeklinde devam ederdim sonra...