Singapur sorusunun cevabı: 16 Temmuz

Ali ve Mehmet, sınıflarına yeni gelen Ceyda ile arkadaş olurlar ve Ceyda’ya doğum gününü sorarlar. Ceyda cevabı doğrudan vermek yerine onlara 10 ayrı tarih verir:
15 Mayıs, 16 Mayıs, 19 Mayıs, 17 Haziran, 18 Haziran, 14 Temmuz, 16 Temmuz, 14 Ağustos, 15 Ağustos, 17 Ağustos.
Sonra Ceyda, Ali ve Mehmet’e, birine hangi ayda diğerine hangi tarihte doğduğunu ayrı ayrı söyler.
Ali: Ceyda’nın doğum gününü bilmiyorum ama Mehmet’in de bilmediğini biliyorum.
Mehmet: Önce Ceyda’nın doğum gününü bilmiyorum ama şimdi artık biliyorum.
Ali: Öyleyse ben de Ceyda’nın doğum gününü biliyorum.
Peki ama Ceyda’nın doğum günü ne zaman?

*

Şimdi de cevabı vereyim:
Önce, Ceyda’nın doğduğu ayı kime söylediğini bulmalıyız. Bu Ali olmalı, çünkü o günü biliyor olsaydı, Mehmet’in Ceyda’nın tam doğum tarihini bilebilmesinin hiçbir yolu kalmazdı. Yani Ceyda, Ali’ye hangi ayda doğduğunu, Mehmet’e ise ayın kaçında doğduğunu söyledi.
Bu durumda, Ali, ‘Mehmet’in de bilmediğini biliyorum’ dediği anda mayıs ve haziran aylarını listeden tamamen düşebiliriz, çünkü 19’u sadece mayısta ve 18’i de sadece haziranda var. (Ali’ye mayıs veya haziran denmiş olsaydı, Mehmet’in cevabı bilmediğinden emin olamazdı çünkü.)
Ali’nin bu cevabı üzerine Mehmet artık Ceyda’nın hangi ay doğduğunu, yani tam doğum tarihini biliyor; çünkü mayıs ve haziran listeden düştüğüne göre geriye temmuz ve ağustos kaldı. Unutmayın, Mehmet ayın kaçı olduğunu zaten biliyor ve ‘Şimdi artık biliyorum’ dediği anda anlıyoruz ki ya 16 Temmuz ya da 15-17 Ağustos’tan birinden söz ediyor. (İki ayda da 14’ü var, ama Mehmet kesin konuştuğu için bu iki tarihi aynı anda eleyebiliriz, ona 14 denmiş olsaydı Mehmet cevabı bilemezdi çünkü.)
Mehmet’in ‘Şimdi artık biliyorum’ demesi üzerine Ali, ağustosun 15 ve 17’sini de eliyor ve doğru cevaba ulaşıyor: 16 Temmuz. (Çünkü unutmayın o da temmuz ayını başından beri biliyor, tam tarihin 14 Temmuz olmadığını da Mehmet’in cevabından öğrendi.)

*

Bu soru binlerce okuyucumun ilgisini çekti, içlerinden yüzlercesi zahmete girip bana kendi cevaplarını ve buna ulaşma yollarını yazıp yolladı. Her birine dün itibarıyla cevap yazdım ve doğru cevabı ilettim.

--------------------------------------------

NOT:
Önceki günkü yazımda bilime yatırım yapan Türkiye’deki şirketlerden iyi örnekler vereceğimi söylemiştim. Bugün sığmadı, örnekleri çarşamba günü okuyacaksınız.