AK Parti iktidarda kimleri temsil ediyor?

Ama 12 yıllık bir iktidarın ardından, partinin uyguladığı ekonomik politikalarla toplumun hangi kesimlerine öncelik verdiğine ve verilen bu önceliğin parti söylemiyle uyuşup uyuşmadığına da bakmak gerekir.
Ne muhalefet partileri, ne sivil toplum örgütleri, ne de gazetelerimizin iktisatçı köşe yazarları bu önceliklere yeterince baktı. (Bazı isimleri burada ayrı tutmak isterim, bu çabayı kesintisiz sürdüren birkaç kişi oldu; eminim onlar kendilerini eleştirilerin dışında tuttuğumun farkındalar.)
Ben iktisatçı değilim; temel iktisat bilgisi dışında formel eğitimimde bir şey öğrenmiş de değilim. Ama gazeteci olarak görevimin bir şeyleri doğru biçimde öğrenmek ve sonra da herkesin anlayacağı bir dille okuyucuya aktarmak olduğunu düşünüyorum. Az sonra yazacaklarım, benim bazı uzman iktisatçılarla yaptığım sohbetler ve Türkiye İstatistik Kurumu’nun bazı rakamlarından oluşuyor ve eğer yazdıklarımda bir hata varsa, elbette tümüyle bana ait.
Bu kısa girişin ardından konumuza girelim:
TÜİK’in web sitesine girdiğinizde (www.tuik.gov.tr) gelir dağılımıyla ilgili çok sayıda istatistikle karşılaşıyorsunuz. Geçmişe doğru, hele hele uzak geçmişe doğru maalesef gelir dağılımı rakamlarımız yok ama mesela 2006-12 arasına ait, yani AK Parti iktidar döneminin ortasına ilişkin birbiriyle tutarlı, karşılaştırılabilir nitelikte tablolar var.
Bu tablolardan birinden çıkardığım tablolardan birincisi (Tablo 1) 2006-12 dönemindeki yıllarda elde edilen harcanabilir gelirin türlerine ilişkin. Buna baktığımızda maaş-ücret gelirleriyle ‘yevmiye’ adı altında toplanan düzensiz çalışma gelirlerinin, dünyanın başka ülkelerine benzer biçimde bizde de bütün gelirlerin neredeyse yarısını oluşturduğu görülüyor.
2006 yılında bütün gelirlerin yüzde 44.5’i maaş-ücret ve yevmiye imiş, 2012’de bu rakam 50.3’e yükselmiş.
Sadece bu da değil. 2006’da bütün ülkede elde edilen gelirlerin yüzde 16.9’u gibi hayli yüksek bir miktarı oluşturan emekli, dul ve yetimlerine aktarılan gelir 2012’de yüzde 18.4’e yükselmiş. Ve bu rakamlara son olarak 2006’da 0.9 seviyesinde olan sosyal transferlerin 2012’de 1.6’ya yükseldiğini ekleyin.
Fakat bana göre esas önemli tablo bu değil. Benim esas önem verdiğim tablo (Tablo 2) bu maaş ve ücretlerin ne kadarının toplumun hangi kesimine gittiğine ilişkin olan tablo.
Buna göre toplumun en yüksek gelir elde eden yüzde 20’lik kesimi, 2006’da bütün maaş ve ücretlerin yüzde 51.7’sini alırken aynı rakam 2012’de yüzde 52.7’ye yükselmiş.
Buna karşılık toplumun en altındaki yüzde 40’lık kesiminin maaş ve ücretlerden aldığı pay 2006’da yüzde 10.7 iken 2012’de yüzde 12’ye ancak yükselmiş.
Yani, AK Parti aslında en çok temsil ettiğini söylediği toplumun en altındakilerine öyle büyük bir sıçrama yaşatamamış.
Peki ama neden?