Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın evi hayata dönüyor

Gürpınar’ın 80 yıllık hayatının son 30 yılını geçirdiği, kitaplarını yazdığı Heybeliada’daki evinin içindeki eşya yıllar içinde yok olmuş ve bürokrasinin ağır işleyen çarkları arasında kaderine terk edilmişti.

Uzun süredir kapalı olan Hüseyin Rahmi Gürpınar Müze Evi’nin açılması için ada sakinleri ve edebiyatseverler çeşitli girişimlerde bulunmuştu.

Son olarak Heybeliada’da yaşayan Türkçe öğretmeni Nihan Aydar’ın change.org’da ‘Heybeliada Hüseyin Rahmi Gürpınar Evi Müze Olarak Açılsın’ başlıklı imza kampanyasında 19 binden fazla imza toplandı.

MÜZE OLARAK KALMALI

Nihan Aydar 27 Ağustos tarihinde sosyal medyadan yaptığı bir paylaşımla İstanbul Valiliği’nin müze evin restorasyonu sürecini başlattığını duyurdu:

“Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın emaneti evinin onarıma girmesini takip ettik, bunun için çabaladık ve ev Valilik eliyle restorasyon sürecine girdi. Bundan sonraki süreçte evin onarımının ve düzenlemenin ardından evin ‘Devlet-Kültür Bakanlığı bünyesinde halk müzesi’ statüsünde açılmasını ve bu güvenceyle yaşamasını bekliyoruz! Bunun için çabalamaya, konunun takipçisi olmaya devam edeceğiz.”

Aydar, müze evin onarımının yanı sıra hassas oldukları bir diğer noktanın binanın farklı amaçlarla kullanılmaması, herhangi bir kuruma verilmeden halk müzesi olarak açılıp bu güvenceyle yaşaması olduğunu belirtiyor.

Valiliğin tadilat ihalesini alan Karel İnşaat binanın zemin etütlerini, araştırma kazılarını yaparak koruma projesini uygulamaya başladı.

‘ŞIPSEVDİ’DEN KAZANDIĞI PARAYLA YAPTIRMIŞTI

HÜSEYİN Rahmi Gürpınar (17 Ağustos 1864 – 8 Mart 1944) Heybeliada’daki evini romanlarından kazandığı parayla yaptırmıştı. 1888’de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde tefrika edilmiş ilk romanı ‘Şık’la üne kavuşan yazar, 1911’de yayınlanan ‘Şıpsevdi’ romanından kazandığı 700 altın lira gibi büyük bir kazançla yaptırdı evini.

Gürpınar’ın 1944’te ölümünün ardından ev; mirasçısı, dayı kızı Emine Muzaffer’in yazlığına dönüştü. Muzaffer, evi 1964’te İl Özel İdaresi’ne, müze yapılması için sattı. Çalışmalar ancak, ev Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredilince, 1983’te başladı. Ev, bu kez 1987’de müzeye çevrilmesi için Adalar Belediyesi’ne verildi ve 2000’de nihayet restore edilip müzeye dönüştürüldü.

EŞYASI YAĞMALANDI

Bütün bu süre boyunca bekçiye rağmen engellenemeyen yağmalarda, envanterde görünen yazarın piyanosu, bisikleti, kemanı, yağlıboya tabloları, avizeleri, kristal likör takımları, antika halıları kayboldu. 2013’te İl Özel İdaresi’nden İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne geçen yapı için belediye 2017’de restorasyon ihalesi açtı. Fakat vakıf malı kaydı olduğu gerekçesiyle konak aynı yıl Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredildi. O tarihten beri çürümeye terkedilen evin tadilatı ve müze olarak açılması için ada halkı ve edebiyatseverler tarafından çeşitli kampanyalar düzenlenmişti.

BİR FESTİVALDEN DAHA FAZLASI

BU yıl 27’ncisi düzenlenen İstanbul Tiyatro Festivali’nin tanıtımı ve destekçilerine teşekkür etmek için pazartesi akşamı The Marmara Taksim’in üst katında yer alan Okra İstanbul’da özel bir gece düzenlendi. Festivalde yer alan toplulukların da katıldığı bu özel buluşmada yılın Onur Ödülü usta tiyatrocu Mehmet Birkiye’ye sunuldu.

Tiyatro Festivali sahne sanatları için sıradan bir festivalin çok ötesinde anlamlar taşıyor.

Festivalin Onur Ödülünü tiyatro oyuncusu ve yönetmen Mehmet Birkiye’ye Bülent Eczacıbaşı sundu.

İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı yaptığı konuşmasında bunu kısaca şöyle özetledi:

“Festivalde bir yandan ülkemizdeki yeni tiyatro yapımlarını desteklerken bir yandan da dünya sahnelerindeki yeni yaklaşımlara programımızda yer veriyor, sahne sanatlarının geleceğini yönlendiren isimleri izleyicilerimizle buluşturuyoruz. İKSV, sanat üretimini desteklemeyi her zaman öncelikli hedefleri arasına alan bir kurum. Bu amaçla 2022’de kaynak geliştirme çalışmaları yürütmüş ve İKSV 50. Yıl Genç Sanatçı Fonu’nu oluşturmuştuk. Bu yıl, bu fon aracılığıyla tüm festivallerimizde genç sanatçıların üretimlerine katkıda bulunmamız mümkün oldu.”

Festivalin küratörü Işıl Kasapoğlu da konuşmasında “Tiyatro aracılığıyla bir kişiye hayal kurdurabilirsek tüm topluma kurdurabiliriz” diyerek tiyatronun ve festivalin toplumsal hayatımız için öneminin altını çizdi.

Gece Okra İstanbul’daki törenin ardından The Marmara Taksim’in yeni açılan terasında devam etti.

Café Müller

25 Ekim’de Pina Bausch’un başyapıtı Café Müller ile açılışını yapacak ve 25 Kasım’a kadar devam edecek festivalde izleyiciler, şehrin farklı mekânlarında, günümüz tiyatrosuna damgasını vuran 20 tiyatro, performans ve dans gösterisi izleme fırsatı bulacak.