Irak'ta petrol savaşı mı, bağımsızlık mücadelesi mi

Maliki yönetimiyle, Barzani yönetimi arasındaki devam eden gerilim hem Irak'ın toprak bütünlüğünü hem de Ortadoğu'daki eski düzeni ciddi biçimde tehdit ediyor…
Merkezi Hükümet güçleriyle Bölgesel Kürt Yönetim kuvvetleri arasındaki çatışmalar bölgede yeni bir politik ittifakın haberini veriyorlar.
Kerkük sınırında gövde gösterisine dönüşen tehlikeli tırmanış dün gece sakinleşmiş gözükse de orta vade de Bağdat'la Erbil arasındaki farklılıkların büyüyeceği anlaşılıyor…
Bağdat'la Erbil arasındaki bugünkü sorunlu ilişkinin uzun ve kanlı bir tarihi var.
Geçmişte yaşanan korku ve kaygılar Irak'ın geleceğini ipotek altına almış durumda..
Petrol savaşı mı, Bağımsızlık mücadelesi mi?
Kerkük'ün statüsüyle başlayan ve petrolün kullanımını kapsayan anlaşmazlıklarlarda merkezi yönetim, bölgesel yönetimi başına buyruk hareket etmekle suçluyor.
Bölgesel yönetim ise Bağdat'ı anayasayı ihlal etmek ve iç işlerine karışmakla itham ediyor…
Bu süreçte Bağdat yönetimini kaygılandıran asıl gelişme Erbil'in bazı petrol şirketleriyle büyük anlaşmalar yapmasıyla iyice su yüzüne çıktı…
Merkezi yönetim, özerk yönetimin bu tavrını bağımsızlığa giden adımlar olduğunu düşünüyor.
Anlaşmazlığın arkasında petrol ve doğalgaz kaynaklarının kullanımına dair sorunlar olduğu ileri sürülse de geride daha karmaşık problemeler var.
Bağdat-Erbil çatışmasının sadece petrol paylaşımıyla ilgili sınırlı olmadığı, arka planında bağımsızlığın olduğu bir siyasi hesap olduğu iddia ediliyor…
Buna karşı merkezi yönetim de iktidarının gücünü bölgesel yönetime kanıtlamak istiyor…
Barzani yönetimi ise çözümü Ankara ile işbirliğini geliştirmekte görüyor…
Ankara Erbil yakınlaşması Bağdat'ı ürkütüyor
Bölgesel yönetimin anlaşma yaptığı ülkeler arasında Türkiye'nin de yer alması onu doğrudan mücadelenin tarafı haline getiriyor.
Birinci Körfez savaşından bu yana Erbil'e ciddi politik yatırımlar yapan Türkiye, bölgede önemli bir güç haline geldi.
Ankara bir yandan Irak'ın bütünlüğünü savunurken diğer yandan Bölgesel Kürt Yönetimiyle üst düzeyde ilişkilerine devam ediyor.
Bölgesel Kürt Yönetimine karşı geçmişteki kırmızı çizgilerini flulaştırmış görünen Türkiye için Habur kapısı şuan için Ortadoğuya açılan tek kapı konumunda…
Suriye'yle devam eden sorunlar, İran'la olagelen tarihsel rekabet ve Rusya'nın Kafkaslardaki baskısı Kürt yönetimini uzun vade de stratejik müttefik haline getirebilir…
Davutoğlu'nun Kerkük ziyareti taşları yerinden oynattı!
Ahmet Davutoğlu'nun Kerkük'ü ziyaret etmesi dikkateleri buraya yöneltirken Ankara-Bağdat ilişkilerinde yeni bir siyasi sayfa açıldı…
Davutoğlu'ndan sonra MHP lideri Devlet Bahçeli Kerkük'ü ziyaret etmek istedi ancak Bağdat yönetimi buna izin vermedi…
Karşılıklı sert açıklamalar birbirini izlerken Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, "Irak rejimi olayı mezhep savaşına taşıyor" ifadesini kullanırken, petrol savaşı çıkabileceğini ima etti.
Bunun üzerine Nuri El Maliki Türkiye'nin kendi etnik ve mezhepsel meselelerinin endişe verici olduğu uyarısında bulundu.
Türkiye'nin Kuzey Irak'ta askeri gücü niçin var?
Karşılıklı açıklamalarla kriz tırmanırken geri planda Türkiye'nin son seçimlerde Maliki'nin rakibi Sunni Riyad Allavi'yi desteklemesi, mevcut hükümeti mezhepçilikle suçlaması ve eski Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Tarık Haşimi'nin, gıyabında verilen idam kararına rağmen iade edilmemesi var.
Bağdat'la Ankara arasındaki bir diğer restleşme konusu ise Maliki yönetiminin Bamerni ve Kanimaso başta olmak üzere Kuzey Irak'taki Türkiye'nin askeri varlığına son verme konusunda yaşanıyor.
Petrol anlaşmalarından sonra Erbil'le Bağdat, Türkiye'nin bölgedeki askeri varlığı konusunda da ayrı düşmüş durumdalar…
Bu gelişmeler üst üste konulduğunda bölgenin barut fıçısı olmaya devam ettiği, etnik ve mezhep eksenli ayrışmanın hergeçen gün daha da arttığı gözleniyor..

 hyayman@hurriyet.com.tr
Twitter.com@HuseyinYayman