Türk - ABD ilişkilerinde karşılıklı güven tazelendi, sırada ne var

Her iki taraf da; “Güven tazelendi, ikili ilişkiler önemli bir yükten kurtuldu” tespitinde bulunuyor. Peki bundan sonra hem F-16’lar süreci hem de iki ülke ilişkilerinde süreç nasıl işleyecek?

YENİ DÖNEM TANIMI

- Amerikalı kaynaklar iki ülke arasında yeni bir dönemin başladığına vurgu yapıyorlar.

- Amerikalı kaynaklar kongre sürecinin sorunsuz tamamlanmasından dolayı büyükelçinin herhangi bir niyet mektubu sunmasına gerek olmadığını ifade etti. Bu çerçevede doğrudan taraflar arası müzakerelere geçilecek.

- Tedarik paketi için 3 ayrı sözleşme üzerinde çalışılacak. Bu sözleşmelerde hem teslim tarihleri hem de kesin fiyatlandırmalar yer alacak.

- Sürecin sonunda hükümetler arası nihai sözleşme imzalanacak.

- Süreç sadece F-16’larla sınırlı kalmayacak. ABD’den iki önemli heyet bahar aylarında Türkiye’de olacak. Biri enerji, diğeri ise ticaret heyeti. ABD özellikle yeşil enerji ile ilgileniyor ve bu konuda işbirliği yapmak istiyor. Ticaret heyetinde ise ABD’li 50 büyük firmanın CEO’larının mayıs ayında Türkiye’ye gelmesi planlanıyor.

- Öte yandan üst düzey ziyaretler de planlanıyor. Yeni güven ikliminde diplomatik usul açısından önce Hakan Fidan’ın ABD’ye resmi ziyarette bulunması, ardından da Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın ikili görüşme yapması gündemde.

- Ancak hem Türkiye’deki hem de ABD’nin seçimler nedeniyle bu görüşmelerin nasıl bir takvime oturtulabileceği üzerinde de çalışılıyor.

- Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ikili görüşmesi temmuz ayında Washington’da yapılacak olan NATO Zirvesi’nde de olabilir.

11 YIL SONRA MISIR’A DOĞRU...

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önce Birleşik Arap Emirlikleri, ardından da Mısır temaslarını izliyoruz. İsrail’in Gazze katliamı sürerken, İsrail Başbakanlık Ofisi’nden 9 Şubat’ta yapılan açıklamada, Binyamin Netanyahu’nun ordu ve güvenlik teşkilatına, Gazze Şeridi’nin güneyine saldırı düzenlenmesi ve buraya sığınmış yaklaşık 1.5 milyon Filistinli’nin yerinden edilmesi için gerekli planın hazırlanması talimatını verdiği açıklanmıştı. Bahsettiğimiz alan Refah... İsrail saldırıyı başlattı. Şüphesiz Erdoğan’ın temaslarındaki en önemli gündem maddesini Refah’a saldırının önlenmesi ve alınacak tedbirler oluşturacaktır.

- İlk durak Birleşik Arap Emirlikleri... Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2013’den bu yana düzenlenen Dünya Hükümetler Zirvesi’ne, 120’den fazla ülkeden çok sayıda Devlet ve Hükümet Başkanı, uluslararası kuruluş temsilcisi ve özel sektörden önde gelen isimlerin yer aldığı kapsamlı toplantıya katılacak.

- Onur konuğu olarak davetli olan Erdoğan ana konuşmacı olarak hitap edecek.

- BAE ile ikili ilişkilerin de ele alınması bekleniyor. Çeşitli alanlarda 40’dan fazla anlaşma imzalandı. İlişkiler, 2023 Temmuz’da “Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey” seviyesine yükseltildi.

- İki ülke arasında, enerji, savunma sanayisi ve yeni teknolojiler alanlarında işbirliğinin daha da genişletilmesi planlanıyor.

GÖZLER ERDOĞAN-SİSİ GÖRÜŞMESİNDE

Cumhurbaşkanları düzeyinde son ziyaret 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından 7 Şubat 2013’te yapılmıştı. Mısır’da geçtiğimiz aralık ayında yapılan seçimlerin ardından Abdülfettah es-Sisi yeniden cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu. Türkiye- Mısır arasındaki sorunlu ilişkiler geride bırakıldı, 2023 yılında diplomatik ilişkiler büyükelçi düzeyine yükseltildi. İki lider süreçte 10 Eylül’de G-20 Zirvesi’nde ve 11 Kasım’da Riyad’da düzenlenen Gazze konulu İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği Ortak Zirvesi’nde görüşmüşlerdi. Bu görüşmede;

- Gazze meselesi ana konu olacaktır. Özellikle de Refah’a İsrail saldırısının durdurulması konuşulacaktır.

- Doğu Akdeniz’de işbirliği, Libya, Sudan ve Somali başta olmak üzere bölgesel konular da masada olacak.

- İki ülke ilişkilerinde üst düzey işbirliği mekanizmalarının yeniden canlandırılması da gündemde.

- Mısır, Türkiye’nin Afrika’daki en büyük ticaret ortağı. Ticaret hacminin 15 milyar dolara çıkartılması hedefleniyor.