Sosyal medya nasıl düzenlenecek?

KAPATMA ÇÖZÜM DEĞİL

GÜNDEMDE DE DEĞİL

Masaya şu iki örnek konuldu:

 2014 yılında Cumhurbaşkanı Erdoğan “Twitter’ın kökünü kazıyacağız” demiş ve Türkiye’de Twitter kapatılmıştı. Ancak kullanımda kayda değer bir azalma olmamıştı. Nedeni VPN ile kullanıcıların sosyal ağa erişimleriydi.

 İran örneği. İran’da tüm sosyal ağlar kapatıldı. Ancak İranlılar her gün yeni VPN frekansı alarak sosyal ağlara, platformlara girmeye devam etti.

Bu iki çarpıcı örnek bizzat AK Partili isimler tarafından hazırlanarak Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bilgisine sunuldu. Görüştüğüm tüm AK Partili üst düzey isimler, “Kapatma çözüm değil, amacımız kapatmak da değil” dediler.

HEDEF BATI YAKLAŞIMI

Diğer yandan Dijital Dönüşüm ve Yeni Medya Düzeni raporu ile hem Cumhurbaşkanı’na hem de MYK üyelerine dünyadaki iki ana yaklaşım da anlatıldı. Şimdi virgülüne dokunmadan raporda yer alan iki yaklaşımı da sizlere aynen aktarıyorum. “Dünyada düzenlemeler konusunda iki kamp bulunmaktadır” deniliyor ve şöyle sıralanıyor:

• Çin, Rusya ve İran hattı güvenlik yasak paradigmasını benimseyen, siber dünya ile ilişkilerini bu çerçevede düzenleyen ülkeler.
• ABD, Fransa, Almanya ve AB gibi siber dünyadaki gelişmelere karşı yeni siber hukuk çalışmalarını hızlandıran ülkeler. Batı cephesindeki bu ülkeler dijital ve sosyal medya platformlarına sorumluluk yükleyerek denetim, düzenleme ve yaptırımları hukuk normlarına dönüştürmüşlerdir.

AK Partili isimler, “Türkiye’nin hedefi ikinci maddede yer alan Batı cephesindeki düzenlemeleri gerçekleştirmek” diyor.

SORUN TWITTER

Temel mesele fiziki dünyadaki gibi dijital dünyada da bireyleri, devletleri koruyacak hukukun inşa edilebilmesi. Bu kaygıyı sadece Türkiye değil, dünyada hemen her devlet yaşıyor. Avrupa Birliği’nin iki kırmızı çizgisi, sosyal ağlarda dezenformasyon ve terörle mücadele. Platformlardaki bu iki ana maddeye aykırı içerikler hukuka aykırı görülüyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de nefret söylemi konusunda platformlardan aynı hareket tarzını bekliyor. AK Parti’nin raporunda Fransa’nın attığı adımlar da ayrıntılı bir biçimde yer alıyor. Buna göre, Fransa’da sosyal medyada bulunan zararlı içeriklerin 60 dakikada kaldırılmasının mecburi olduğuna yönelik bir kanun çıkarıldığına dikkat çekiliyor.

Ancak temel mesele muhataplık... Türkiye, Almanya ve Fransa’daki gibi Twitter’ın Türkiye’de temsilcilik açmasını ve Türkiye hukukunu tanımasını istiyor. Twitter ise ayak diretiyor. Şimdi Türkiye bir kere daha “Gel muhataplık ilişkisi kuralım, gel temsilcilik aç” diyecek.

NASIL BİR DÜZENLEME YAPILACAK?

Gelelim yapılacak düzenlemeye... AK Parti Tanıtım ve Medya Başkanlığı’nda prensipler üzerinden bir çalışma yapıldı. Şimdi partinin Meclis grubundaki yetkililer çalışıyor. Ancak düzenleme ile hedefleri şöyle sıralıyorlar:

Vatandaşların haklarının sosyal ağlarda korunması.

Özel hayatın korunması.

Kişisel verilerin korunması.

Kimliğin ve değerlerin korunması.

Siber sınırların güvenliğinin korunması.

Siber egemenliğin korunması.

ÜZERİNDE KONUŞULAN MADDELER

Henüz ortaya çıkmış tam bir taslak yok. Ancak üzerinde konuşulan maddeler var. İşte o maddeler:

Sosyal medya platformlarının 5651 sayılı internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar yoluyla işlenen suçlarla mücadele edilmesi hakkında kanun kapsamına alınarak yasaya sosyal ağlarla ilgili özel hükümlerin eklenmesi.

Türkiye’de erişimi bir milyondan fazla olan yurtdışı kaynaklı sosyal ağlara Türkiye’de temsilci bulundurma ve Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırma zorunluluğu getirilmesi.

Türkiye’de temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmeyen sosyal ağa BTK tarafından bildirimde bulunması.

Türkiye’de günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurtiçi veya yurtdışı kaynaklı sosyal ağların kişisel hakların ihlali ve özel hayatın gizliliği kapsamındaki içeriklere yönelik olarak kişiler tarafından yapılacak başvuruları en geç 72 saat içinde cevaplamakla yükümlü olması.

Türkiye’de günlük erişimi bir milyondan fazla olan yurtiçi ve yurtdışı kaynaklı sosyal ağların Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de barındırmak zorunda olması. 

Altını bir kez daha çizelim: Bunlar kesinleşmedi ancak üzerinde konuşulan düzenlemeler. Kısa bir süre içinde çalışmaların tamamlanması hedefleniyor.

NETFLIX VE DISLIKE MESELESİ

Üst düzey birden fazla AK Partili isme bu düzenlemelerin Cumhurbaşkanı’nın YouTube’da aldığı dislike’larla ilgili olup olmadığını sordum. Konunun bununla ilgisi olmadığını söylediler. Bu arada şunu da söyleyeyim, liderler telefon ellerinde, “Dur şu tweet’i atayım, kaç like almışım bakayım” diye yaşamıyorlar. Tüm bunları onlar adına yapan ekipleri var. Gelelim telaffuzuyla, Dark ve spoiler ile gündem olan Netflix’e... AK Partililer de Netflix’in bir sosyal ağ olmadığını biliyor. Ancak sanıyorum Cumhurbaşkanı’nın dizi izlemeye vakti olmamıştır. Kısacası bir gün MYK’da yapılan sunumdan sonra belli ki bir karışıklık olmuş. Üzerinde konuşulan düzenlemelerin Netflix ile bir ilgisi yok. Peki Netflix nasıl gündeme geldi? Son MYK toplantısında meşhur Z kuşağı konuşulurken gençlerin ne izlediği konusu da gündeme geliyor. Netflix AK Parti’nin gündemine de böyle geliyor. Özellikle LBGT dizi ve filmleri konuşuluyor. Bunun ayrıntılarını da bir başka yazıda ele alalım.