Hande Dinçel

Çocuklarınız ile evde bulunduğunuz süre içerisinde eğlenceli etkinlikleri yanı sıra birçok gelişimine katkısı olan hikaye okuma ve parmak oyunlarına da yer verilmelidir.

Kitap okuma alışkanlığı, çocukların dil gelişimi, bilişsel gelişim, duygusal ve sosyal gelişimi açısından çok önemlidir. Başka bir deyişle, kitap okumak çocukların çok yönlü gelişimlerine katkıda bulunan çok önemli etkinlikler arasında yer almaktadır.

Kitap okuma zamanında farklı materyaller kullanılarak sunulması, çocukların kalıcı öğrenmelerinin oluşturulması açısından önemlidir. Kukla çeşitleri,hikaye evi gibi farlı materyallerin kullanılması, çocukların ilgilerini ve dikkatlerini daha kolay çekeceğinden daha kolay öğrenirler. Bu da çocuk gelişiminin temeli olan eğlenerek öğrenmeye katkıda bulunur.

Ömer kitap okuma saatlerini çok seviyor, günümüzün çoğu kitap incelemek ile geçiyor diyebilirim. Bu sebeple ona bir sürpriz yapıp daha eğlenceli bir zaman dilimi geçirmek için televizyon deri şeridi hazırlamaya karar verdim.

Malzemeler

Karton kutu

Çocuklar çok erken yaşlardan itibaren deney yapmaya başlar. Ellerine aldıkları nesneleri sallayarak ya da yere atarak nesnenin çıkardığı sese, yuvarlanıp yuvarlanmadığına ya da yere düşünce zıplayıp zıplamadığına bakarak o nesne ve benzerleri hakkında bilgi edinirler. Bizim onlara topun yere atılınca zıplayacağını veya yuvarlanıp gideceğini söylememiz herhangi bir anlam ifade etmez. Çünkü çocuklar en küçük yaşlardan itibaren kendileri deneyerek ve yaparak öğrenir.

Bu minik araştırmacıların merak duygularını ve öğrenme isteklerini ilerleyen yıllarda da sürdürmelerini sağlamak için onlarla birlikte basit deneyler yaparak bilim, fen ve doğa etkinliklerine ilgilerini çekmek gerekir. Böylece deney yapmak çocukların hem küçük yaşlardaki hem de ilerleyen yıllardaki gelişimi desteklenir. Nasıl mı?

Deneyler sayesinde;

Sorgulayan bireyler yetişir.

Bilimi severler.

Bilime katkıda bulunabileceklerini fark ederler.

Akademik hayatta başarılı olurlar.

Sosyal becerileri gelişir.

Okul öncesi dönemde özellikle 0-3 yaş döneminde duyusal oyunlar çok önemli bir yere sahiptir. Duyusal oyunlar çocukların beş duyu organına hitap eden oyunlar içerir: Dokunma, koku, tat, görme ve işitme.

Duyusal etkinlik yaparken çocuklar keşfetmeyi öğrenirken yaratıcılık ve merak duyguları gelişir. Oyunlar ile farklı duyuların uyarılması çocukların fiziksel, sosyal, duygusal, dilsel ve bilişsel gelişimlerine katkı sağlar. 

Bir çocuğa sıcak soğuk kavramını öğretirken buz tutmasına izin vermeden bu kavramı öğrettiğimizi düşünürsek verdiğimiz kavramın hiçbir anlamı kalmaz. Bu durumda yaparak ve yaşayarak öğrenme metodu her zaman daha kalıcı bilgi vermemizi sağlar.

Bilişsel gelişim
Problem çözme ve karar verme becerileridir. Soğuk sıcak, sert yumuşak gibi zıt kavramlar,  sayma, tartma, gruplama, eşleştirme gibi temel matematik becerileri edinirler ve bu kavramları farkında olmadan gözlemler yaparak kazanırlar.

Dil gelişimi

Çocukların duyusal oyunlardaki deneyimleri dil gelişimlerine de yansır. Dokunduğu, gördüğü materyallerin özelliklerini adlandırmak ve bu sayede yeni kelimeler öğrenmek kolaylaşır. 

Sosyal ve duygusal gelişim

Çocukluğumuzda oynadığımız sek sek oyununu hatırlıyor musunuz? Sayıları öğrenmenin en eğlenceli yollarından birisiydi bu oyun. Zıplarken içinden sayıları tekrar eden bir tek ben değildim sanırım.

Peki, oynayarak öğrenmenin eğitim hayatında özellikle de okul öncesi dönemde çok büyük bir yerinin olduğunu biliyor muydunuz? Çocukların öğrenmeye en açık olduğu an yaparak ve yaşayarak yaptığı etkinliklerdir.

Aslında çocuklarınıza yeni bilgiler vermek çok basit. Eğitimi oyunlaştırma yöntemi ile çok rahat uygulayabilirsiniz. Kahkaha ve eğlenmenin eşliğinde yapılabilecek birçok etkinlik, birçok oyun vardır. Eğlenerek öğrenme yöntemi ile çocuklarınızın stresini azaltırken bilişsel gelişimine katkı sağlayıp, hafıza gelişimine de destek olmuş olursunuz.

Oğlum Ömer bu aralar evin içerisinde her şeyi saymaya başladı. Rakamlara, sayılara ilgi duymaya başladı. Bu durumu bir fırsata çevirip sayı etkinliklerine biraz daha ağırlık vermeye karar verdim. 

Erkek çocuklarının arabalara olan ilgisi de malum… Ömer'i hem eğlendirip hem de sayıları öğretmenin en kestirme yolu olan sayı yolunu hazırladım.

Nedir sayı yolu?

Görmüş olduğunuz bu etkinlik ile arabalarımızı sayı yolunda ilerletirken bir yandan da sayıları tekrar edip hatta bununla yetinmeyip sayılar şarkısını söyleyebilirsiniz.

Peki, sayı yolunu nasıl yapıyoruz?

Çocuklarımız 3 yaşına yaklaştığında sayı sayma yeteneğini kazanmaya başlar. İki yaşındaki çocuklar 1-2; üç yaşında ise 1-2-3 diyerek anlamını bilerek sayabilirler. Çevremizde 10’a kadar sayan çocuklar görebiliyoruz ancak bu sayıların anlamlarını bildiklerinden değil, sayıları ezberledikleri içindir.

2-6 yaş arası çocuklar sayıları ve geometrik şekilleri ilgi çekici bulur. Sayıları öğrendiklerinde etraflarındaki her şeyi saymaya başlar. Genellikle üç yaş itibariyle matematik öğrenimi başlamıştır diyebiliriz. 2,5 -3 yaş arasında 1-3 arasındaki sayıları; 3’ten itibaren de diğer sayıları çocuğunuza anlamıyla öğretmeniz mümkündür. 

Biz de bundan yola çıkarak Ömer ile 1-3 arası sayılar ile ilgili bir oyun oynadık. 1 ve 2'yi anlamla saymaya başladı, ancak ritmik olarak ezbere 1-10 arası sayabiliyoruz artık. Oynadığımız oyunda sayıları öğrenirken, renkleri de pekiştiriyoruz.

Malzemeler

Yeşil fon kartonu

 Kahverengi fon kartonu

Gazoz kapağı

Ponpon

2 adet küp oyuncak

Uzun zamandır sosyal medya ya da internet ortamında Waldorf renkli gökkuşağı, Waldorf minyatür adamlara çok sık denk gelmişsinizdir. Yakın zamanda ben de oğlum Ömer'e Waldorf oyuncaklarından aldım ve çok fazla ilgisini çektiğini fark ettim. Peki, Waldorf eğitimi nedir, ne gibi yararları vardır? Gelin hep birlikte göz atalım...

Waldorf, çocukların bütüncül eğitimi esasına dayanarak hazırlanmış bir eğitim sistemidir. Kurulan Waldorf okulları sanat, ruhsal değer ve sosyal becerileri esas alıyor.

Waldorf okullarına devam eden çocukların, devlet okullarındaki çocuklara göre yeni şeyler öğrenmeye daha açık, okulda daha fazla eğlendiklerini ve hayata daha mutlu bir açıyla baktıklarını kanıtlayan araştırmalar mevcuttur. Yine yapılan bazı araştırmalarda Waldorf eğitimi alan çocukların daha düzenli ve yaratıcı oldukları kanıtlanmıştır.

İşte Waldorf eğitiminin benimsediği 6 altın kural…

Çocuklar yarış aracı değildir

Çocukların her biri farklı doğada, farklı kişilikte ve farklı duygu düşüncelerde gelişir. Her çocuğun kendine özel bir gelişimi vardır. Bu sebeple her çocuğun farklı ihtiyaçları olabileceğini kavrayıp onları sahip olmadıkları davranışları uygulamaya zorlanmamalıdır.

Bir masal okuyucusu olun

Hikayeler çocukların dil gelişimini, yaratıcılıklarını ve zekasını geliştirir. Waldorf eğitimi hikayenin okunmaktan çok anlatılmasının daha faydalı olduğunu söylüyor. Anlatılan hikayeler çocukların hayal dünyasını daha çok geliştirir.