İspanya’nın Şişman umudu

Yüzde 22’lere varan işsizlik oranıyla Avrupa’da rekoru elinde bulunduran İspanya’nın en mutlu günlerine rast geldim.
Birkaç günlüğüne, Barcelona’da yaşayan çocukluk arkadaşımın yanına gittiğimde baktım o da bu ‘mutluluk rüzgârından’ payını almış neşeyle gülüyor. Havaalanından eve gelir gelmez elime ‘şişman’ı tutuşturuyor.
‘El Gordo’ yani ‘Şişman’ her yıl 22 Aralık günü yani tam Noel öncesi çekilişi yapılan İspanya’nın en büyük piyangosu.
Bileti satan bayilerin önünde her yıl İstanbul’daki Nimet Abla’nınkine benzer uzun kuyruklar oluşuyor.
‘Şişman’ın geçmişi 200 yıl öncesine dayanıyor. İlk kez 1812’de, vergi verenlere fazla yüklenmeden devletin gelirini artırmak amacıyla güneydeki Cadiz şehrinde uygulanmış.
Önemli geleneksel bir özelliği daha var. Yine tam 200 yıldan beri, Madrid’deki 5 asırlık San Ildefonso Koleji’nin küçük kız ve erkek öğrencileri kazanan numaraları açıklıyor. Öğrenciler sesleri güzel olanların arasından seçiliyor.

SEVİNCE BOĞULAN KÖY

Nedenini 22 Aralık günü ev halkıyla birlikte televizyonun karşısına kurulunca anladım. Ekrandaki küçük çocuklar kazanan numaraları açıklarken aynen dini ilahiler söyler gibiydiler.
‘Şişman’ın sistemi oldukça karmaşık: 00000 ile 84999 arası değişen beş haneli biletlerin birkaç serisi mevcut.
Kimi zaman kurumlar, barlar, kafeler, lokantalar bu serileri satın alıp başkalarına satıyor.
Bu yıl 4 milyon Euro’luk ‘Şişman’ı kazanan seri biletleri almış olan Huesca eyaletindeki Granen köyü oldu.
Sonuçların açıklanmasından sonra ekrana düşen görüntüler görülmeye değerdi doğrusu.
2000 kişilik köyün halkı meydanı doldurmuş, şampanyalar patlatılıyor. Dans edenler, sevinçten hıçkıra hıçkıra ağlayanlar.
Baktım kadının biri, “Çok ihtiyacımız vardı, borç harç içindeyiz, hayatımız kurtuldu” diye ağlıyor. Gerçekten ekonomik kriz İspanya’yı fena vurmuş durumda.

AYDA 25 METRE TUVALET KÂĞIDI

Evlerini krediyle alanların, paralarını ödeyemeyip sokaklara atıldıkları günlerden geçiyor ülke. Bir dönem ekonominin motoru olan inşaat sektörü yerlerde sürünüyor.
Mimarlar Sendikası’nın verilerine göre mimarların yüzde 35’i işsiz, yüzde 14’ü ise çaresiz başka bir iş yapıyor. Yüzde 2’si ise üniversiteye geri dönmüş. Ekonomi uzmanlarına göre, İspanya’da 1.1 milyon boş ev var. Bu ürkütücü rakam Türkiye’deki inşaat sektörünün de kulağına küpe olmalı bence.
Ekonomik krizin boyutuyla ilgili başka bir haberi arkadaşım veriyor: Katalonya Özerk Bölgesi’nin eğitim bakanlığı geçenlerde ilginç bir kısıntı kararı alıyor: Devlet okullarında çocuklar ayda ancak 25 metre tuvalet kâğıdı kullanabilecek. Durum öylesine vahim anlayacağınız.
Birinci ikramiye 4 milyon, ikincisi 1 milyon 250 bin, üçüncüsü ise 500 bin Euro olunca ‘Şişman’ın bu feci kriz ortamında ıspanyolları nasıl mutlu ettiği ortada.
Bize gelince ‘Şişman’ sadece biraz hayal verdi o kadar.