Enerji Borsası’na hazır mıyız?

Nabucco Konsorsiyumu’da dahil.
RWE’nin Türkiye CEO’su Dr. Andreas Radmacher 2.5 yıldan beri İstanbul’da.
Radmacher ile Denizli’de Turcas ile ortaklaşa yaptıkları 500 milyon Euro’luk Kaklık Doğalgaz santralını ve Türkiye’deki diğer yatırımlarını konuşacaktık ama Enerji Borsası”na odaklandık.
Zira Türkiye’ye uzun vadeli geldiklerini belirten Radmacher, daha çok yatırım için “illa Enerji Borsası” diyor.
“Türkiye’de enerjiye yatırım yapan yabancılar için önemli olan ürettiğini satmak. Bu yüzden şeffaf ve rekabete açık bir piyasa için “Enerji Borsası” mutlaka gerek” diye ekliyor.
Bu noktada pek sevdiği Kapalıçarşı örneğini veriyor.
“Kapalıçarşı’ya gittiğinizde gönlünüzdeki ürünler için çeşitli seçenekler vardır. Çarşıda yüzlerce dükkan, binlerce müşteri görürsünüz. Her malın bir alıcısı vardır mutlaka. Enerji Borsası’da işte öyle bir şey. Daima malını satacak ve bu malı talep edecek birileri vardır”.
Doğalgaz ve elektrikte serbest piyasanın oluşacağı bir ortam sunacak Enerji Borsası.
Enerji ticaretinin standartları belirlenecek.
Şunu da unutmayalım:
Piyasada ne kadar çok katılımcı varsa arz güvenliği de aynı oranda artar.
Örneğin ben, Radmacher’ın söylediklerinden, Enerji Borsası kurulduğu takdirde doğalgazda Rusya’nın Gazprom’una da eskisi kadar bağımlı olmayacağımızı çıkartıyorum.
Avrupa’da 17 milyonun üzerinde müşteriye elektrik, 8 milyon müşteriye ise doğalgaz sağlayan RWE İstanbul’da Enerji Borsası kurulduğu takdirde Irak başta, çevre ülkelere de satacağı elektrikle portföyünü genişletecek.
Türkiye’de ikinci yatırımın “çevreye saygılı” bir HES olacağını söyleyen Dr. Radmacher, enerji ticaretiyle ilgili temel kavramları açıklayan bir sözlük hazırlatmış.
İngilizce, Almanca ve Türkçe kavramları açıklayan “Enerji Terimleri Sözlüğü” benim açımdan oldukça yararlı.
Radmacher’in Enerji Borsası’nın gerekliliğiyle ilgili tespitini Boğaziçi Üniversitesi öğretim görevlilerinden ve Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı Doçent Dr. Gürkan Kumbaroğlu’na sordum.
Önümüzdeki yaz aylarında bir süreliğine Çin Bilimler Akademisi’ne gitmeye hazırlanan Kumbaroğlu enerji konusunda sıklıkla danıştığım bir isim.
Bakın Enerji Borsa’sı konusunda ne diyor?
“Enerji Borsası iyi ama riskleri de var. Şeffaflık ve denetim gerektirir. Zira manipulasyonlara son derece açık bir ortam yaratır”.
Avrupa Enerji Borsası’nın regülasyonlardan önce de geçmişte manipule edildiğini hatırlatan Kumbaroğlu 2000’li yıllarda Kaliforniya’da manipülasyon sonucu elektrik fiyatlarının iki katına fırladığını söylüyor.
Kaliforniya’daki olayda, 1000 megavatlık bir santral yöneticileri talebin yüksek olduğunu görünce üretimi 300 megavatla sınırlayıp fiyatı katlamışlar.
Manipülasyon böyle bir şey işte.
Kumbaroğlu’nun işaret ettiği bir diğer önemli nokta da şu:
Türkiye’deki yabancı enerji yatırımcıları enerji borsasında bir adım önde, dolayısıyla borsanın inceliklerini Türk oyunculara göre daha iyi biliyorlar.
Özetle, Enerji Borsası’na evet ama tüm önlemleri aldıktan, denetim mekanizmalarını kurduktan sonra.

ÇYDD’nin Van çıkarması

SEVGİLİ Türkan Saylan’ın üçüncü ölüm yıldönümü yaklaşırken geçen hafta ÇYDD Başkanı Profesör Dr. Aysel Çelikel ve yönetim kurulu üyeleriyle buluştuk.
ÇYDD’nin eğitim heyecanı asla sönmüyor.
Her dakika, her saniye
daha fazla kime ulaşabilirim derdinde.
1999 Marmara Depremi deneyimlerinden yola çıkarak, Van’da büyük can ve mal kaybına yol açan deprem sonrası açıkta kalan öğrenciler için önemli bir projeye imza attı son olarak.
ÇYDD’nin Van Yüzüncü Yüzyıl Üniversitesi Rektörlüğüyle imzaladığı anlaşmayla hayata geçen proje önemli.
Üniversitenin kampüsündeki eğitim biriminden 6 bin
üniversite öğrencisi yararlanacak.�
800 bin liraya hayata
geçen 10 derslikli “Çağdaş Yaşam Birimi” önceki gün törenle açıldı.
Açılış töreni öncesi Van’a gitmeden önce buluştuğumuz Profesör Çelikel, çeşitli sponsorlar sayesinde
hayata geçen “çelik konstrüksiyon” birimin, üniversitenin hasarlı derslikleri onarıldıktan sonra araştırma merkezi ya da meslek yüksek okulu olarak değerlendirileceğini söylüyor.
ÇYDD’nin Van için yaptığı bununla sınırlı değil.
Aileleri depremde büyük zarara uğrayan liseli ve üniversiteli 338 çocuğa “deprem bursu”
bağlamış.
HUYSUZ VİRJİN’İN BAĞIŞI
Erciş’e de sihirli değneğini dokundurmuş.
ÇYDD’nin bugüne kadar Türkiye’nin dört bir yanında 110 bin öğrenciye burs vermiş.
Bunlardan 54 bin 650’si kız.
Türkan Hoca’nın en büyük rüyası bu rakamın 100 bine ulaşmasıydı.
İnanıyorum ki o da olacak.
ÇYDD projelerini sponsorlarla, bireysel yardımlarla hayata geçiriyor.
Sponsorlar son zamanlarda daha çok Türkiye’deki yabancı şirketler.
Profesör Çelikel güzel bir gelişmeye de değiniyor.
ÇYDD’nin eski mezunları, etkinlikler düzenleyip kazandıkları parayı bursa ayırıyor.
Ayrıca burslu öğrencilere mentorluk yapmaya da başlamışlar.
Sanatçıların desteğini unutmayalım.
Geçenlerde bir gazetede okuduğum haberi ÇYDD Yönetim Kurulu üyeleri doğruluyor.
Huysuz Virjin diye tanıdığımız Seyfi Dursunoğlu “40 yıllık birikimim” dediği 15 milyon lirasını ÇYDD’ye bağışladı.
Tüm işlemler tamamlanmış.
Dursunoğlu’nun başkalarına da örnek olmasını diliyorum.