Bizim çılgın projeyi de Çinliler yapıverse ya

Çin, 1995'te Pekin’de izlediğim Dünya Kadın Zirvesi’nden bu yana ilgi alanımda.

O yıl ilk kez ayak bastığım Pekin ile bugünkü Pekin arasında dağlar kadar fark var. O zaman havaalanından otele gitmek için nasıl ter döktüğümü hatırlıyorum.

Uçakta rastladığım Mısırlı bir meslektaşla resmen el ele tutuşup taksilerin peşinde koşmuştuk. Taksinin, caddelerdeki bisiklet ordusunu yarıp otele varması bayağı zor olmuştu. Daha sonra Pekin'e yolum düştüğünde bisikletlerin çoğu buharlaşıp uçmuştu.

1990’lı yıllar dünyanın en kalabalık ülkesinin sadece 500 milyar dolarlık bir ekonomiye sahip olduğu yıllardı. 2011'e gelindiğinde Çin ekonomisinin büyüklüğü 6.4 trilyon dolar. 2015'teyse 10 trilyon dolar barajını aşacağı hesaplanıyor.

Aynı koşullar devam ettiği takdirde Çin’in ABD ekonomisini 20 yıl sonra geçeceği söyleniyor. Amerikalıların her fırsatta, “Çin haksız rekabetle her şeyimizi elimizden alıyor” diye yakınması boşuna değil. İki ülke en son güneş enerjisinde kapışmış durumda.

Yine rakamlara başvuracağım: Dünya Bankası’nın verilerine göre, Çin’de kişi başı milli gelir 4 bin 400 dolar. 20 yılda düşük gelirli bir ülkeden, orta gelirli bir ülkeye geçiş yapmayı başaran Çin’de 30 yıl önce kimse zengin değildi. Şimdi Forbes Dergisi’ne göre ülkedeki 'dolar milyarderi' sayısı 150'ye yaklaşıyor. Özellikle Şanghay emlak, otomotiv ve lüks tüketim sektöründekiler için altın yumurtlayan bir tavuk. 2012 için yüzde 9-9.5'luk bir büyüme öngörülen Çin, dünyanın her tarafına da yayılmış durumda.

HEREKE HALISINI KOPYALADILAR

Ekonomik kriz kıskacındaki Avrupa’da köklü şirketleri, Afrika’da da bol miktarda toprak satın alıyor. Latin Amerika’daysa Brezilya başta olmak üzere stratejik ortaklıklarının sayısı hayli fazla.

Çinlilerin yaptıklarını övgü, hayret, kıskançlıkla ve hatta öfkeyle izliyoruz. Hereke halısını da kopyaladıkları haberini okuduğumda bayağı öfkelendiğimi hatırlıyorum.

Çin her seferinde 'Pes' dedirtecek şeyler yapıyor ama bir Fransız Dergisi’nde okuduğum son şeye artık söyleyecek laf bulamıyorum.

Çinliler son dönemlerde fena halde şaraba merak sarmış. Pekin yakınlarındaki bağlara ilaveten ülkenin dört bir yanında, hatta Moğolistan’daki Gobi Çölü’nde bile yeni bağlar kuruluyor.

Emlak sektöründe bir servet kazanan Çinli milyarder Han Jianping, Gobi Çölü’ndeki uçsuz bucaksız bağların sahibi. Çölde hiç nem olmadığı için bağlarda hastalık da yok. Dolayısıyla Jianping rahatlıkla çöldeki Hansen Şatosu’nda yılda 400 bin şarap şişesi üretebiliyor.

Çinliler şarapları için Fransa’dan uzmanlar getirtiyor ve aynen Fransa’daki gibi bağların ortasına şatolar dikiveriyor. Hani Çin mimarisinden esinlenen şatolar olsa diyeceğim yok. Ama şatolar Fransa’dakilerin tıpa tıp aynısı.

Fotoları gördükçe gözlerime inanamıyorum. Pekin'e iki saat mesafede bir yerde Çin’in en ünlü şarap markalarından Dynasty, Fransa’nın ünlü Montaigne Şatosu’nun replikasını yapmış. Bununla yetinmemiş. Şatonun bahçesine de Louvre Sarayı’nın Bahçesi’ndeki ünlü cam piramidi dikivermiş.

TEK TARAFLI AŞK

Çin Devlet Başkan Yardımcısı Şi Cinping bizi ziyarete gelmişti biliyorsunuz. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan haberlerden anladığım kadarıyla Çin ile ticarette Türkiye aleyhindeki dengesizliğe değinerek, “Bu tek taraflı aşk” demiş.

Çinli şirketlere de 3. Boğaz Köprüsü ile İstanbul’un çılgın projesi olarak lanse edilen kanal projesini üstlenmelerini önermiş.

Bu harika bir öneri bence. İstanbul Kanal’ı Çinlilerden daha iyi kimse yapamaz. Çin’in dört bir yanını Fransız şatolarıyla donatma başarısını gösteren Çinlilere diyeceğiz ki, “Dünyanın şurasındaki kanalı birkaç misli büyüterek bize yapıverin”...

Unutmuşum... Çin’deki Montaigne Şatosu, sahicisine göre üç misli büyütülerek yapılmış.